Wandelen in de Pyreneeën: een introductie
De Pyreneeën zijn een eldorado voor bergwandelaars. Ze vormen een bergketen met letterlijk onbegrensde mogelijkheden. Expert en gidsenauteur Ton Joosten - in 1986 voor het eerste in het gebergte en daarna elk jaar terug! - legt uit wat de Pyreneeën zo bijzonder maakt voor wandelaars.
Gesloten karakter van de Pyreneeën
Het gevarieerde van de Pyreneeën wordt door twee dingen in de hand gewerkt. In de eerste plaats vormt het gebergte feitelijk de grens tussen Frankrijk en Spanje, daarnaast is het ook nog eens een klimatologische barrière. Door de invloeden van de Atlantische Oceaan zijn de Franse Pyreneeën kouder en vochtiger dan de Spaanse Pyreneeën, die warmer, zonniger en droger zijn. Dit verschil in klimaat vertaalt zich in verschillende landschappen aan weerszijden van de grens. In Frankrijk zijn de dalen gevuld met uitgestrekte loofbossen en zijn de berghellingen weelderig groen met een uitbundige vegetatie en er is een overvloed aan water. De Spaanse Pyreneeën daarentegen zijn kaler, ruiger, droger, onherbergzamer, vaak ook imposanter. In de tweede plaats bestaan de Pyreneeën voor een groot deel uit kleine, nauwe valleien waarvan de steile hellingen elk zicht ontnemen. Het is een in elkaar gedrongen gebergte, onoverzichtelijk, ongrijpbaar in zijn verscheidenheid en met een complexe structuur. Een wandelaar die tot enig inzicht in de Pyreneeën wil komen, zal diep in zijn reserves moeten tasten. Maar dit gesloten karakter is meteen ook een van de grote charmes van de Pyreneeën. Je weet nooit wat je te wachten staat, het element van verrassing speelt een grote rol, je valt van de ene verbazing in de andere als je door de Pyreneeën trekt.
Goed voorbereiden
Wie wil wandelen in de Pyreneeën, zal zich goed moeten voorbereiden. Conditioneel en voor wat betreft het materiaal. De omstandigheden kunnen snel wisselen, zeker in de zomer als de Pyreneeën oververhit kunnen raken en onweer een dagelijkse bron van zorg is. Een onweer kan ongemeen gewelddadig zijn en gepaard gaan met zware windstoten en hagelbuien. De temperatuur kan in korte tijd flink dalen. In de Franse Pyreneeën is mist soms een geduchte tegenstander. Mistvorming komt hier vaak voor. Soms dichte mist, die meer dan een dag blijft hangen en een ondoordringbaar rookgordijn optrekt. Onnodig te zeggen dat de oriëntering dan lastig wordt. In de Spaanse Pyreneeën zijn de hitte en de droogte factoren om rekening mee te houden. In de zomer is het vaak zaak te profiteren van de koelte van de vroege ochtend, veel water mee te nemen en regelmatig te drinken.
Soorten wandelingen in de Pyreneeën
De Pyreneeën bieden de wandelaar alles waarvan hij droomt. Er is een onuitputtelijke voorraad gemarkeerde dagwandelingen. De markeringen in de Franse Pyreneeën zijn van oudsher goed, Spanje stond altijd slechter bekend, maar heeft een inhaalslag gemaakt. De tijd dat je in Spanje aan de goden was overgeleverd als je de bergen inging en je je moest behelpen met een onbetrouwbare Spaanse kaart is voorbij. De Fransen hebben het nog altijd beter voor elkaar als het gaat om bewegwijzering, maar het is geen wereld van verschil meer. Naast dagwandelingen is er een keur aan huttentochten mogelijk. Met name de nationale parken hebben wat betreft het nodige te bieden. Onbemande hutten en herdershutjes (cabanes) zijn er ook in de Pyreneeën, maar het is lastig om daar een tocht op af te stemmen. Soms is een cabane bezet door een herder of andere wandelaars, soms is een cabane gesloten of verkeert in slechte staat. Je neemt hoe dan ook een risico als je van cabane naar cabane wilt trekken. Ze staan op de wandelkaarten aangegeven, maar wat je aantreft weet je niet.
Heel mooi is een meerdaagse tocht. Je zult extra spullen moeten meesjouwen (tentje, slaapzak, kookspullen, eten voor meerdere dagen enz.) , maar daar staat een royale beloning tegenover in de vorm van een heerlijk gevoel van vrijheid en het kunnen overnachten op een zelf gekozen, prachtige plek in de vrije natuur. De Pyreneeën zijn bij uitstek geschikt voor zo’n tocht in vrijheid. In grote delen van de Pyreneeën is een bivak (’s avonds een tentje opzetten en de volgende ochtend vertrekken) in het hooggebergte toegestaan. Natuurlijk zijn er gebieden waar beperkingen gelden. Denk daarbij aan de nationale parken. Wist je dat je een wandeltocht in deze regio ook prima kunt combineren met een yogaretraite? Kijk eens naar de mogelijkheden van YogaDanzaNatura.
De ultieme uitdaging voor wandelaars in de Pyreneeën is om al wandelend dwars door de Pyreneeën te snijden van de Atlantische Oceaan tot aan de stranden van de Middellandse Zee. Een geweldig avontuur in de bergen ligt dan voor je. Zowel Frankrijk als Spanje hebben een gemarkeerde route. De GR 10 voert door de Franse Pyreneeën en de GR 11 door de Spaanse.
Beroemde plekken in de Pyreneeën
De beroemdste plek in de Pyreneeën is van oudsher het dorp Gavarnie, in het oostelijk deel van het Parc National des Pyrénées Occidentales. Hiervandaan kijk je uit op het kolossale Cirque de Gavarnie, een keteldal waarvan de toppen de grens met Spanje vormen. Aan de zuidzijde van het cirque ligt een ander nationaal park: het Parque Nacional de Ordesa y Monte Perdido. Voor rondtrekkende wandelaars is het goed te weten dat de beide nationale parken met elkaar kunnen worden gecombineerd via de meest tot de verbeelding sprekende grensovergang in de Pyreneeën: de Brèche de Roland. Deze grote bres hoog in het Cirque de Gavarnie oefent een enorme aantrekkingskracht uit op bergwandelaars. Het is een bijzondere ervaring naar Spanje te gaan via deze natuurlijke doorgang en de meerdaagse tocht waarin de Brèche de Roland is opgenomen, staat te boek als een klassieker.
Blijf op de hoogte
Ontvang iedere twee weken tips en inspiratie over de mooiste bestemmingen in je mailbox.
