Wintersporten in Östersund

In Zweden ligt er zes maanden per jaar ijs op de meren. Eén van die meren is het Storsjön. Daar kun je in februari en maart schaatsen op een geveegde baan van 25 kilometer. Hoe dat voelt? Koud aan je neus, warm rond je hart, zoiets.

Dit moet je weten voordat je op pad gaat:

Het gebied
Östersund ligt in Jämtland, midden-Zweden, in een lichtglooiend landschap. Aan de rand van de stad ligt het Storsjön, een groot meer dat - ijs en weder dienende - is dichtgevroren van oktober tot maart. Östersund en omgeving (Ǻre) is een wintersportgebied bij uitstek: op het meer kun je geweldig goed schaatsen en in de heuvels rondom liggen vele kilometers langlaufloipes, ook cross country loipes. In Zweden geldt het Allemansrecht (Allemansrätten): iedereen heeft het recht ook particuliere grond te betreden om van de vrije natuur te genieten. Grondregel is niets te verstoren en te vernielen.

Standplaats Östersund
Östersund ligt ongeveer 550 km boven Stockholm, op 20 minuten rijden vanaf Åre-Östersund Airport. Het Storsjön wordt in de maanden februari en maart geveegd, en dan kun je je uitleven op een baan van 25 kilometer. Geplande openingsdatum schaatsbaan is 9 februari, bij slecht weer een week (of meer) later. In het ultramoderne Olympische Skistadion van Östersund vind je zo'n 90 kilometer aan langlaufloipes en cross country tracks, waarvan 29 kilometer met verlichting. In het lab van het skistadion worden materialen getest en  wintersporttechnieken uitgeprobeerd. Aan de overkant van het Storsjön ligt Frösön, met Europa's grootste funpark voor cross country skiing (Frösö Skidlek).

Nog meer wintersportactiviteiten
Andere activiteiten in de omgeving - allemaal te boeken via de lokale VVV - zijn o.a. langlaufen (loipe en cross-country), skiën (Gustavsbergsbacken en Silverlingsbacken bij Fröson), husky-safari, paardrijden op IJslandse paarden, een bezoek brengen aan een elandenfarm en/of het openluchtmuseum, sneeuwscooteren, ijsklimmen en ijsvissen. Een uur rijden van Östersund ligt wintersportresort Ǻre, Noord-Europa's grootste skiresort met 45 liften naar groene, blauwe, zwarte en rode pistes. Sneeuwschoenwandelen is niet erg populair in Zweden - toch zijn er fraaie plekken waar je prima kunt wandelen.

Klik hier voor een overzicht van de wintersportactiveiten in Ostersund.

Schaatsen en schaatsverhuur
De ijsbaan die in februari en maart op het Storsjön geveegd wordt heet Medvinden. Aan de rand ervan vind je Vinterparken (Winterpark), de plek waar schaatsers het ijs opgaan. Je kunt er schaatsen huren, er is een kinderwinterspeeltuin en na het schaatsen kun je de spieren verwennen in een van de hottubs of sauna's.

Schaatsen op z'n Zweeds
Extra lekker schaatsen doe je op Zweedse schaatsen (Nordic System). Comfortabele bergschoenachtige schoenen klikken aan de voorkant in bindingen van ijzers. Het voordeel: je wandelt vanaf huis naar het ijs, klikt de ijzers onder en weg ben je. Helemaal echt op z'n Zweeds schaats je met een set prikstokken die je bij iedere afzet in het ijs prikt om extra vaart te maken. Een andere Zweedse schaats zit voor en achter aan de eigen of gehuurde bergschoen. De lange, logge ijzers kunnen zelfs ongeveegd ijs aan. Ook hierbij gebruik je prikstokken en standaard heb je een rugzakje om met reddingsmaterialen, zie o.a. www.ijsburo.com. Deze manier van schaatsen heet back country skating en op langlauflatten: back country skiing.

Langlaufen en langlaufverhuur
In de heuvels rond Östersund liggen vele kilometers langlaufloipes, ook cross country. Voor langlauflatten en - lessen kun je terecht bij Intersport in het Östersund Skistadion of bij Intersport in de stad.

De tochten
1. Sneeuwschoentocht op Andersön Eiland
Op ca 20 min rijden van Östersund kun je een wandelingetje om hetAndersön Eiland maken over het bevroren Storsjön. Je kunt de tocht zo zwaar maken als je zelf wilt. Las halverwege een picknick in of wandel door naar Östersund.

2. Schaatsen (met gids) op Storsjön
In februari en maart wordt op het Storsjön een 25 kilometer lange natuurijsbaan geveegd (Medvinden). Halverwege is een plek in het bos met koek en zopie. Het meer ligt op 5 min lopen van het centrum van Östersund.

 3. Cross country-instructie in skistadion + rondje op biathlon-baan
Aan de rand van Östersund ligt het Olympische Skistadion met een netwerk van loipes en tracks van zo'n 90 kilometer. Je kunt hier latten huren en urenlang door de bossen langlaufen.

4. Langlaufen op Lake Svartsjöarna alt Spikbodarna
Op ca 20 minuten rijden van Östersund ligt Spikbodarna, een natuurgebied met loipes variërend in moeilijkheid en afstand (van 2,5 - 15 km). Onderweg passeer je enkele hutten om te schuilen, op adem te komen of een vuur te stoken. Eten/drinken zelf meenemen, houtblokken zijn aanwezig.

 Overzicht langlaufloipes (in het Zweeds: 'ski-tracks')

• Skistadion: loipes (10, 20, 30 km) voor competitie en recreatie, in totaal zo'n 90 km waarvan enkele tientallen verlicht.
• Spikbodarna: verlichte en oefen-loipes variërend in moeilijkheid en afstand (van 2,5 - 15 km). De verlichte loipe is verbonden met het ÖSK-netwerk rond het skistadion.
• Frösön - Lövsta: recreatieve loipes, verlicht, 5 - 15 km. Vooral geschikt voor natuur- en stilteliefhebbers op de latten.
• Frösön - Östberget: 2,2 km verlichte loipe (track). Erg hilly, op de top van de Östberget, de 'stadsberg' van Östersund.
• Svartsjöspåren - loipes ( 8 km van Ostersund vandaan): 4, 8 en 10 km, 450 m boven zeeniveau. Je langlauft door vlakke weides, en door wouden en merenlandschappen.

Surf naar www.ostersund.se/skidspar (in het Zweeds, klik op Translate voor vertaling) voor een overzicht van loipes en om te zien welke loipes actueel geprepareerd zijn.

Zwaarte/moeilijkheidsgraad
Zowel beginnende als gevorderde schaatsers en langlaufers kunnen in de meren en heuvels rond Östersund hun hart ophalen. De geveegde schaatsbaan is zo breed dat niemand elkaar in de weg rijdt, er is ook een krabbel-/funbaantje voor beginners. Voor langlaufers zijn er loipes in allerlei variaties, lang, kort, licht, zwaar, overdag, 's nachts, op het meer, in de heuvels, door de bossen, in open terrein, in het skistadion. Door het Allemansrätt zijn er in Zweden nauwelijks barrières (privégebied) en kun je op de mooiste achteraf gelegen plekken terecht. Het zware skatelanglaufen kan op meerdere banen, met name het skistadion is er goed voor uitgerust. 's Ochtends vroeg, als de zon nog niet op het Storsjön heeft gestaan, is de bevroren ijskorst op de sneeuw hard genoeg om er over te cross country langlaufen.

Beste tijd
In oktober, november en december goed natuurijs - ook op meertjes hogerop in de heuvels. Daarna is er grote kans op sneeuw en worden de meertjes onbegaanbaar op de schaats. In februari en maart wordt het Storsjön geveegd en kun je baantjes schaatsen van 25 km. Officieel wordt in 2013 de ijsbaan op 9 februari geopend, bij slecht weer een week (of meer) later.  Check de datum op www.visitostersund.se of www.turist.ostersund.se.

Er naar toe
Auto: Utrecht - Östersund is ca 1825 km. De beste optie als je ook wilt sneeuwschoenwandelen en langlaufen in de heuvels rondom. Vaak zijn die bestemmingen lastig bereikbaar met openbaar vervoer.

Vliegen: Schiphol - Östersund met overstap in Stockholm, prijs vanaf ca € 500,- voor retourtje. Reisduur, ca 5 uur, inclusief transfer naar centrum Östersund.

• Zie voor vliegverbindingen: http://www.vliegwinkel.nl.
• Voor verbindingen vliegveld - Ostersund: www.stadsbussarna.se.
• Voor verbindingen Ostersund - Ǻre, zie www.ltr.se.

Eten/drinken
In de hoofdstraat van Östersund vind je bijna alle winkels, banken, een supermarkt dichtbij, en een keur van kroegjes en restaurants. Tips:

• Innefickan, lokal food, trendy, heerlijk eten.
• Restaurant Dalwhinnie, Iers, gezellig. Van cheeseburgers tot vegetarische pasta's en fish and chips.
• www.bathuskrogen.se, slowfoodkokkin Fia zit langs het Storsjön, halverwege de ijsbaan. In een boothuis heeft ze een B&B voor 4-personen en op afspraak serveert ze een superlekkere lunch of koffie-/theetafel.

Overnachten
Östersund heeft verschillende hotels, een B&B (www.sorbygarden.se), familiehuizen, 2 youthhostels en 3 campings waarvan er 2 ook in de winter open zijn. Vraag de gids Östersund op bij het Zweeds toeristenbureau Visit Sweden (zie Adressen). Wij sliepen vlakbij het meer,  in Best Western Hotel Gamea Teatern, een voormalig theater gebouwd door de tempeliers (18e eeuw), orde van geheelonthouders, in 1992 omgetoverd tot 'grand hotel'. met 64 kamers, heerlijk ontbijt. Jugendstil, sfeervol. Gelegen naast centrale busstation.

Georganiseerd
Enkele touroperators (Buro Scandinavia,  IJsburo, etc) bieden tegen scherpe prijzen schaats- en multi-outdoor winterreizen aan, met combi's van sporten als langlaufen, cross country skiën, ijsklimmen tot aan een clinic biathlon aan toe. Ook kun je ter plekke lessen boeken of een gids inschakelen, bijvoorbeeld Tord Wiksten van Tord Wiksten Event & PR . Hij opereert in en vanuit het Olympische skistadion. Ander reis/gidsenbureau is Aktivut.Kaarten/gidsen

• Overzichtskaart 6 Lantmäteriet, Ostersund, 1:250.000.
• Bydalen en Oviksfjällen, Blåkartan, kaarten 192, 182, 183 en voor Ostersund: 152. Schaal 1:100.000.Handige adressen en sites
• Visit Sweden (Zweeds Verkeersbureau)

Flevolaan 4
1382 JZ Weesp
T 0294 - 43 25 80
E office.nl@visitsweden.com
I www.visitsweden.com* VVV Östersund (Turist- & Kongressbyrån i Östersund AB)
Rådhusgatan 44
SE-831 82 Östersund
T +46 (0)144 001
I www.turist.ostersund.se
E turistbyran@ostersund.se

 

• www.skistar.com/are
• www.turist.ostersund.se
• www.visitsweden.com
• www.skidstadion.se,   informatie over de Olympische biathlon-baan, met de verschillende mogelijkheden om te langlaufen, schieten, verhuur materialen en tarieven gids en instructie.
• http://www.ostersund.se/skidspar. Om te zien welke loipes actueel geprepareerd zijn.
• www.windguru.cz. Weersvoorspelling.
• klik hier voor de wintersportbrochure van Östersund.
• Info over het allemansrecht
• www.moosegarden.com. Elandenfarm bij Östersund.
• www.vinterparken.se, site van Winterpark, verhuur langeafstandschaatsen, ski's, sledes. Verder sneeuwspeeltuin, café, bb, houtgestookte tubs, window sauna, ijsgaten, verkleedruimte.
• www.skistar.com/are, over het skigebied Ǻre, op een uur rijden van Östersund.
• www.ijsburo.com. Arrangementen, actuele vluchtprijzen, schaatssafari's, etc.