Wandelen Sierra de Gredos

De Sierra de Gredos, ten westen van Madrid, is een outdoorgebied van ongekende schoonheid, zeker in het rustige voorjaar. ‘s Winters wordt er veel getoerskied en gewandeld op sneeuwschoenen. In de zomermaanden kun je er terecht voor rotsklimmen, klettersteigs, fietstochten en wandelen. Op Pad was er om te (berg)wandelen en te fietsen.

​​​​​​​Het gebied

De Sierra de Gredos strekt zich uit van Ávila in het oosten tot iets ten westen van El Barco de Ávila. De bergen zijn er puntig, de hellingen steil. Met 2592 meter is Almanzor de hoogste berg van het massief. De weekenden kan het druk zijn in de verschillende hotelletjes in het berggebied. Dan komen veel Madrilenen voor een weekendje naar de Sierra de Gredos.

De tocht

Eén pittige tweedaagse wandeltocht in het hoogste deel van de Sierra de Gredos. Je ziet het neusje van de zalm van de Gredos rond het Laguna Grande. De tweede wandeling is eenvoudiger en minder afwisselend. De fietstocht gaat voor het grootste deel over verharde of halfverharde wegen en weggetjes. Weinig verkeer, vooral buiten de weekenden. Zie ‘De tocht van dag tot dag’ voor meer info bij de tochten.

Zwaarte en moeilijkheidsgraad

Behoorlijk inspannend wandelen en fietsen. Geen moeilijke of gevaarlijke passages, afgezien van oversteken over glibberige rotsen in snelstromende beken en rivieren. Kleine wegen en weggetjes zijn steil in de Sierra de Gredos. Ben je op de fiets, dan is een bergverzet onontbeerlijk.

Navigatie

Spaanse landkaarten hebben de naam behoorlijk onnauwkeurig te zijn. Op Pad ondervond dat aan den lijve, des te meer door het ontbreken van goede markeringen in het terrein. Ervaring met navigeren is absoluut noodzakelijk. Advies: verzamel zoveel mogelijk kaarten en neem ze allemaal mee de bergen in. Vergeet vooral kompas en gps niet. De enige (redelijk) bewegwijzerde wandelroute in de Sierra de Gredos is de GR10. Bij het informatiecentrum net buiten Hoyos del Espino koop je voor weinig een kaartje van de route.

Beste seizoen

Laat in het voorjaar, vroeg in het najaar.

Overnachten

Berghutten, ho(s)tels en campings. De berghutten zijn vaak in de weekends open. Van juni t/m augustus ook buiten de weekenden. In de dorpen zijn veel pensions en hotelletjes.

De standplaats

Hoyos del Espino is een perfecte uitvalsbasis voor wandelingen in het Sierra de Gredos. Het is een echt bergdorpje. Aan de zuidkant van het dorp vind je de bergweg naar La Plataforma, het beginpunt van veel bergwandelingen in de buurt. Een auto is handig, er rijden geen bussen het massief in. Liften gaat ook prima. Het grootste deel van de winter is Hoyos afgesloten van de buitenwereld. Het dorp ligt op een uur rijden van Ávila, tussen de dorpen rijden bussen. Kamperen kan op de camping net ten zuiden van het dorp.Midden in Hoyos del Espino zijn hotels, vakantiewoningen, wat supermarktjes, een handvol cafés en restaurants.

Tips overnachten in Hoyos del Espino

• Direct naast het luxueuze hotel El Parador (***) ligt een prima jeugdherberg, het Youth hostel Navarredonda de Gredos.
• Berghut Refugio Requero Llano, 0034 (0)606 780 589 of 638 303 262.
• Refugio Elola (met winterruim), , 0034 (0) 920 207 576 of 918 476 253.
• Hotel Galayos, www.galayos.net, (0034) 920 349 014 of 920 349 222.
• Kamperen kan onder andere in Navarredonda de Gredos: camping Navagredos.
• Even buiten Hoyos del Espino prik je je tent op Camping Gredos. Een fiets huren kan er ook.

Eten, drinken en inkopen doen

Eten en drinken is volop voorradig in elk dorp rond/in de Sierra de Gredos. Er zijn cafetaria’s, cafés met eenvoudige maaltijden en natuurlijk dorpswinkeltjes. Verwacht geen grote supermarkten. De winkeltjes openen vroeg en sluiten laat.

Vervoer naar de Sierra de Gredos

Auto: vanaf Utrecht is het zo’n 1800 kilometer buffelen naar Ávila.

Trein: In 23 uur trein je via Parijs en Salamanca naar Ávila. Een goede internationale treisreisplanner vind je op de site van De Treinreiswinkel, (071) 531 7008.

Vliegen: Vliegen op Madrid, van daaruit een bus of huurauto naar Avila/Hoyos del Espino. In het gebied zelf rijdt een bus over de hoofdweg, maar die brengt je niet naar de start van wandelingen. Neem een taxi of huur op het vliegveld al een auto.

Vervoer ter plekke

Op het vliegveld van Madrid kun je een huurauto regelen. Via internet boeken is opnieuw de goedkoopste optie. Vanuit Madrid rijden er bussen naar Ávila en Hoyos del Espino. Het probleem is dat je ter plekke een auto nodig hebt om naar de beginpunten van de diverse wandelingen te komen.

Kaarten

* Parque Regional de La Sierra de Gredos, 1:25.000 en 1:135.000. Uitgegeven door Adrados Ediciones. Te koop bij de betere Reisboekhandel, zie www.dezwerver.nl, € 7,-. Gedetailleerde wandelkaart van zeer goede kwaliteit (wat niet van alle Spaanse kaarten gezegd kan worden!). O.a. routes, hoogtelijnen, campings en berghutten zijn ingetekend; op de achterkant een duidelijke overzichtskaart 1:135.000.

* Wandelkaart Sierra de Gredos | Editorial Alpina, 1:25.000, € 15,25. Te koop bij de betere reisboekhandel, zie www.dezwerver.nl en www.reisboekhandel.nl.

* Wandelkaart Guadarrama | Editorial Alpina, 1:25.000, € 15,25. Te koop bij de betere reisboekhandel, zie www.dezwerver.nl en www.reisboekhandel.nl.

* Macizo Central de Gredos, 1:50.000, uit de serie Mapa Guia van het Centro Nacional de Informacion Geografica (CNIG). Met UTM-grid. Misschien via webshop www.cnig.es verkrijgbaar of bij benzinepomp Gredos in Navarredonda de Gredos.

* Mapa - Guia Deportivo Excursionista de La Sierra de Gredos. Uitgegeven door Carlos Frias Valdes. € 6,- bij de Spar in Hoyos del Espino. Schaal onbekend.

* Senderos de Gredos. Uitgegeven bij Desnivel Ediciones. Met 30 wandelingen en beklimmingen. Zie pdf. Destijds te koop voor € 13 in een boekhandel in El Barco de Avila.

* Editorial Alpina: Sierra de Gredos, 1:40.000, € 14,50. Routes ingetekend, evenals campings, berghutten, logies en toeristische info. Gecombineerd met een Spaanstalig boekje met route- en praktische informatie over het gebied.

 Gidsen
* Wandelgids Sierra de Gredos, uitg. Rother, € 14,95. Uitstekende wandelgids met een groot aantal dagtochten in dal en hooggebergte. Met praktische informatie en beperkt kaartmateriaal! Wandelingen in verschillende zwaarte weergegeven in rood/blauw/zwart.* Hiking in Spain, uitg. Lonely Planet, € 21,75. Gids met zowel dagtochten als meerdaagse voettochten door verschillende natuurgebieden van Spanje. Met kaarten.* Guia de la Sierra de Gredos. Uitgegeven door Fondo Natural. Met informatie over flora en fauna en 11 beschreven wandelingen. Misschien nog verkrijgbaar ter plekke, bijvoorbeeld bij hotel El Parador nabij Navarredonda de Gredos. Of via internet, prijs ca € 6,-.

Gidsen

* Midden-Spanje, groene gids, uitg. Michelin, € 22,50. Informatieve gids over deze regio met plattegrondjes, toeristische info. Prettig leesbaar.

* Midden-Spanje, uitg. Trotter, € 19,95. Praktische reisgids met accommodatie, restaurants, telefoonnummers.

* Spanje, noord en midden, Gouden Serie, ANWB, € 19,95.

De documentatie is doorgaans te koop bij iedere gespecialiseerde boekhandel.

Handige sites en adressen

*  Landnummer  Spanje 0034

* Gredos Activo, huur van materiaal en gidsen. Ook accommodatie, o.a. **Hostal Almanzor.

* Gredos Centre, informatiecentrum en lessen voor groepen in natuur en geologie.

* Gidsenbureau, o.a. lokale berggids Juan Fran.

Tochten van dag tot dag

(info dateert van mei 2008)

Dag 1: La Plataforma - Refugio Elola, 3 uur (bij slechte condities: sneeuw en ijs), 500 m stijgen, 250 m dalen.

De weg naar La Plataforma brengt je diep in het hart van de Sierra de Gredos. Vanaf de parkeerplaats loopt een gebaand pad van onregelmatig gelegde keien. Een echte enkelbreker dus. Trek stevige schoenen aan, vooral bij regenachtig weer. Het brede pad brengt je tot het overweldigende Circo de Gredos. Daarna wurmt zich een smaller pad door rotsvelden en langs de oever van het Laguna Grande naar Refugio Elola. De hut is niet alleen vernoemd naar de oprichter; de naam is ook een verwijzing naar de salamander die in de Gredos voorkomt.

Dag 2: Refugio Elola - Refugio Roncesvalles - Refugio Llano - La Plataforma, 8 uur, 450 m dalen, 350 m stijgen, 150 m dalen. Vanaf de Refugio Elola gaat de route noordwaarts langs het Laguna Grande en de rivier Gargante de Gredos. Alleen de eerste paar honderd meter is gemarkeerd (met vage witte pijltjes). De route lijkt op de kaart logisch, maar is dat in het veld allerminst. Zo nu en dan zijn er steenmannen te vinden, maar veelal dwaal je door eindeloze velden vol rotsblokken. Een lastige onderneming. De Gargante de Gredos is nooit ver weg. De betonnen brug over de rivier is het keerpunt in de route; steek de brug over en probeer naar de zijstroom te navigeren. Bij die stroom begint een duidelijk pad (dat trouwens net zo snel weer verdwijnt als het komt) uiteindelijk uitkomt op de vlakte aan de voet van Refugio Llano. Vanaf die hut is het een paar honderd meter dalen tot La Plataforma.

Dag 3: Fietstocht Navarredonda de Gredos - GR10 - La Plataforma – Navacepeda de Tormes - Navarredonda de Gredos, 9 uur totaal, ongeveer 55 km. Enorm veel stijgen en dalen. Het begint lekker: dalend. Vanaf Navarredonda gaat het naar beneden over een weggetje van haarspeldbochten. Tot de rivier. De (wandel)route die erlangs loopt is voor een flink deel prima geschikt om te fietsen. De zandweg naar het westen brengt je aan het begin van de bergweg naar La Plataforma; daar begint het stijgen. De route klimt tot 1780 meter, maar in de 12 kilometer lange weg zitten ook nog wat lekkere afdalingen. Omkeren bij La Plataforma en over een nagelnieuw asfaltweggetje van een auto breed richting Navacepeda de Tormes. Let goed op in de bochten, ze zijn soms scherper dan je kunt inschatten. Het stijgingspercentage is gemiddeld 10%, maar op sommige plaatsen haalt hij 20%. Halverwege het dorp zie je een imposante boogbrug. Net voor het dorp loopt de GR10 weer. Nu naar het oosten. Aanvankelijk is het een vriendelijke niet te steile zandweg met veel kuilen. Verderop wordt het pad smal en rotsig, zonder ATB red je het niet. Bij een vissershutje kun je ervoor kiezen de GR10 nog langer te volgen. Wij kozen het beter begaanbare zig-zag-weggetje naar het noorden. Dat slingert zich door een opmerkelijk terrein vol enorme ronde rotsblokken. Mooi, al zou je willen dat ze sneller aan je voorbij zouden trekken; het is hier enorm steil. Vanaf Hoyos del Collado over de bredere weg naar standplaats Hoyos del Espino en verder naar startplaats Navarredonda de Gredos.

Dag 4: Hotel El Parador - Puerto del Pico, vijf uur.
Vanaf de parkeerplaats van het Parador loopt een korte rondwandeling, de PR-AV 19. Vanaf het zachte bosweggetje gaat een steeds smaller worden pad naar het oosten. De koeien in de drassige velden kijken je meewarig aan als je om de vijftig meter naar je topografische kaart zoekt. Aan de bosrand kom je op een brede halfverharde weg. Hier loopt de GR10. De wandeling naar Puerto del Pico gaat oostwaarts en is (slecht) gemarkeerd met rood-witte verfstrepen. Het is nergens steil of lastig terrein. De uitzichten op het achterliggende hooggebergte zijn indrukwekkend, de wandeling is rustig. In elke bremstruik kwettert wel een leeuwerik. Net voor Puerto del Pico, een bergpas waar de centrale weg de Sierra de Gredos binnenvalt, wordt de wandeling wat minder aantrekkelijk. Je komt langs bouwputten en waterbassins. Het goede nieuws: op de bergpas is een restaurant met aantrekkelijk geprijsde dagmenu’s. Terugreis: bus of liften.

Bovenstaande tekst is gebaseerd op een tocht in de Sierra de Gredos in 2008. De informatie is januari 2013 geupdate. Mochten er toch achterhaalde feiten in staan, of heb je een interessante toevoeging: geef hieronder dan je reactie aan ons door. Dank je wel!

Meer over wandelen in Spanje lezen? Ga naar het artikel 'de 10 mooiste wandelgebieden van Spanje'.