Fort William aan de voet van Groot-Brittanië's hoogste berg Ben Nevis (1344 meter) noemt zichzelf Outdoor Capital of the UK. Behalve de huisberg Ben Nevis heeft Fort William buitensporters inderdaad veel te bieden: dag- en meerdaagse trektochten in de omliggende bergen, mountainbiken, zeekajakken, wildwatervaren, ijsklimmen en alpine-skiën. Het kan er allemaal. Fort William is tevens het eindpunt van de befaamde West Highland Way.
Hoewel de bergen in Schotland maar nauwelijks boven de 1000 meter uit pieken, zijn beklimmingen van de munro's wel degelijk serieuze bergtochten, waarbij je – anders dan in de Alpen – praktisch vanaf zeeniveau begint en dus de volle hoogte van de berg moet klimmen. Door de ligging aan de westkant van Schotland krijgt het gebied de volle laag van oceaandepressies en jaarlijks valt hier gemiddeld drie meter neerslag (bijna vier keer zoveel als in Nederland). Fort William wordt ook wel gekscherend The World Capital of Goretex genoemd, maar dat geeft al aan dat er behalve veel regen ook veel te doen is op outdoorgebied. Wanneer je eenmaal Fort William achter je laat en de bergen in trekt, kom je daar praktisch geen voorzieningen tegen en ben je volledig op jezelf aangewezen.
Pittige 5-daagse kampeertrektocht door de bergen, over de berggraten van de Grey Corries en de Mamores met een grote boog om Ben Nevis heen.
Zwaar. Tijdens de tocht klim en daal je soms meer dan 1000 meter op een dag met een volledige kampeeruitrusting in je rugzak.
De tocht voert regelmatig buiten de paden en gaat soms over smalle rotsgraten waar je af en toe even je handen nodig hebt.
Neem altijd een goede topografische kaart en een kompas mee, eventueel aangevuld met een gps. In de Schotse 'hooglanden' zijn nergens markeringen en je zult dus altijd je eigen route moeten kunnen bepalen!
De routes zijn volledig onverhard.
De beste tijd voor tochten in Schotland is mei. Het is – statistisch gezien – de droogste maand en de midges zijn nog niet massaal aanwezig. In april ligt er vaak nog veel oude sneeuw die wandelingen lastig maakt. In de zomermaanden kun je plaatselijk veel last hebben van midges en in oktober heb je een grotere kans op storm en hevige neerslag door het warme zeewater.
Vliegen: naar Glasgow met KLM of British Airways en met de bus naar Fort William. Bus rijdt rechtstreeks vanaf de luchthaven naar Fort William. Wel reserveren: www.citylink.co.uk
Vliegen: met Easyjet naar Glasgow of Edinburgh en met de trein naar Fort William. Door de ongunstige aankomsttijden van Easyjet moet je wel overnachten in Glasgow of Edinburgh.
www.scotrail.co.uk
Eigen vervoer: met eigen auto en de veerboot IJmuiden-Newcastle, www.dfds.nl
Afstand Newcastle-Fort William is ruim 400 kilometer.
Drie kilometer buiten Fort William is een grote en uitstekende camping, aan de voet van Ben Nevis: Glen Nevis Campsite. Er zijn ook stacaravans en cottages te huur. Verder in Fort William een ruime keus aan hotels en B&B's: www.visitfortwilliam.co.uk
Tijdens de meerdaagse tocht kun je onderweg wild kamperen. Dit is toegestaan in Schotland volgens de Outdoor Access Code. Er zijn enkele eenvoudige onbemande schuilhutjes zonder voorzieningen, de zogenaamde bothies. Deze zijn ten behoeve van individuele bergwandelaars, dus niet voor groepen!
In Fort William zijn alle mogelijkheden om in te kopen. Bij het station is een grote parkeerplaats en de grote supermarkt Morrisons. Verder is er de grote outdoorwinkel met koffietent/restaurant Nevisport. Pubs en fish & chips vind je in de hoofdstraat.
Gebruik de standaard Op Pad paklijst. Vanaf eind mei kunnen de midges een ware plaag vormen. Neem en muggennetje mee en een anti-muggensmeersel. Locals gebruiken Skin so Soft (Avon). Eigenlijk een bodylotion, maar de midges hebben er een pesthekel aan het is gezonder voor je huid dan DEET. Lokaal verkrijgbaar, onder andere op Glen Nevis Campsite. Ga nooit in de Schotse bergen op stap zonder degelijke (ademende) regenkleding.
De liefhebbers van whiskey kunnen terecht in de Ben Nevis Distillery.
De traditionele Lochaber Highland Games vinden plaats op de laatste zaterdag in juli.
Er is een uitgebreid aanbod aan lokale gidsenbureau's.
Op Pad redacteur en wildernisgids Frank van Zwol organiseert jaarlijks in mei een kaart en kompas cursus, gecombineerd met een avontuurlijke trekking in dit gebied: www.wilderness-effect.nl
5-daagse tocht rond de Ben Nevis, over de rotsgraten van de Grey Corries en de Mamores.
Dag 1, Spean Bridge – Lairig Leach Bothy
Lengte: 4.30 uur, 14 km waarbij 400 m stijgen
Met trein of taxi naar Startpunt Spean Bridge. Neem de weg tegenover de bushalte richting Corriechoille Lodge (25050-80600). Onverharde weggetje in zuidelijke richting volgen. Dit voert geleidelijk omhoog naar Allt Leachdach, bergbeek en brug en verder naar Lairig Leacach Bothy. Hier kun je binnen slapen of in de buurt je tent opzetten.
Dag 2, Lairig Leach Bothy – via de Grey Corries - dal van Abhainn Rath
Lengte: 7 uur, 11 km waarbij 1000 m stijgen en dalen.
Ga achter de Lairig Leacach Bothy via een klein paadje stroomopwaarts rechts langs de bergbeek, dit pad stijgt geleidelijk in zuidwestelijke richting. Op circa 600 m hoogte kruist het pad Allt a’ Chuil Choirean en stijgt verder naar de brede bergpas, noord van Stob Ban (26520-72910) 800 m (Let op: eenmaal op de grata van de Grey Corries zijn er geen escape mogelijkheden!). Ga voor de Grey Corries nu rechts over padsporen en rotsen, langs het kleine meertje Lochan Rath omhoog tot je op de uitzichtrijke top staat van Stob Choire Claurigh, 1177 m. Nu langdurig in zuidwestelijke richting de graat van de Grey Corries volgen, die via Stob a’ Choire Lèith (1105 m) en Stob Coire Cath na Sine (1079 m) naar Caisteil leidt 1106 m. Neem vanaf Caisteil de zuidwestelijke graat naar Stob Coire an Laoigh (1116 m) en verder naar Stob Coire Easain 1080 m. Daal de bergrug in zuidwestelijke richting af naar de naamloze bergpas, tussen Stob Coire Easain en Sgùrr Choinnich Mòr (23210-72070) 940 m. Ga hier padloos omlaag van de bergrug af in zuidoostelijke richting, pas op voor enkele rotsbandjes (je kunt er probleemloos over gras tussendoor afdalen) en blijf langdurig afdalen richting de brede en stille dalkom van Abhainn Rath.
Dag 2, korter & eenvoudiger alternatief: slecht-weer optie via de dalen.
Lengte: 3 uur, 9 km waarbij 300 m stijgen en dalen.
Moeilijkheidsgraad: Eenvoudig terrein, wandelen over paden.
Navigatie: eenvoudig.
Vanaf Lairig Leacach Bothy niet het brede pad langs Allt na Lairige verder volgen maar het paadje dat zich hier vandaan splitst naar rechts, in zuidwestelijke richting omhoog naar Stob Ban. Dit pad loopt geleidelijk omhoog naar de brede veenpas op 590 m zuidelijk van Stob Ban. Daarna daalt het langs de bergbeek Allt nan Fang via een klein paadje af naar het grote rivierdal van Abhainn Rath. Links van het pad staat Meannanach (ofwel Meanach) Bothy (26600-68465) 340 m.
Dag 3, Abhainn Rath (of Meanach Bothy) – bergmeer Lochan Coire an Lochain.
Lengte: 3 uur, 6 km waarbij 500 m stijgen en 100 m dalen.
Loop vanaf de bivakplaats of vanaf Meanach Bothy naar de plaats waar de Water of Nevis begint. Nu padloos over venig terrein in zuidwestelijke richting naar Binnein Beag. Rechts van diens top aanhouden zodat je uitkomt bij een markant uitsteeksel van rots noordelijk onder Binnein Beag waar een vaag pad begint (22207-68311) 610 m. Dit pad wordt duidelijker en loopt via een klein verborgen bergmeertje en bovenlangs het dal van Allt Coire a’ Bhinnein. Hier klimt het uiteindelijk steil maar eenvoudig via zigzags uit en dan sta je ineens in een andere wereld. Die van de hooggelegen, en vaak koude en winderige overnachtingsplek 3: Lochan Coire an Lochain.
Dag 4, Bergmeer Lochan Coire an Lochain – over de Mamores - bergmeertje Lochan Coire nam Miseach
Lengte: 6.30 uur, 10 km waarbij 1100 m stijgen en dalen.
Pak het pad op vanaf (22249-65004) naar Sgor Eilde Beag, 650 m.
Hier begint de lange route over The Mamores, eerst groen en heuvelig, maar allengs steniger en smaller. De eerstvolgende top ligt op 1062 m, verder via een afdaling in zuidwestelijke richting om via een tussenpas stevig te klimmen naar de steenrijke Na Gruagaichean, 1055 m. Nu afdalen in noordwestelijke richting, langdurig en hier en daar vrij steil. Na de pas, voert de graatroute verder omhoog naar Stob Coire a’ Chàirn, 981 m. Neem hier de zuidwestelijke rug omlaag naar een kleine pas onder de hoog oprijzende rotskolos van Am Bodach. Je kunt deze Munro ook nog meenemen in de route, maar wie Am Bodach liever aan zich voorbij laat gaan, traverseert vanaf de vage padsplitsing (17776-65453) over een smal padspoor door stenig terrein aan de noordelijke kant onder de top langs en komt uit bij de brede pas op 880 m westelijk van Am Bodach. Vanaf deze brede pas in de richting van Sgùrr an lubhair lopen maar opletten dat je de padsplitsing (16671-65336) niet mist, waar je links via een goed paadje onder Sgùrr an lubhair traverseert. Blijf in westelijke richting lopen tot de pas ten westen van Sgùrr an lubhair (15900-65320) 770 m. Hier rechts in noordelijke richting kort omlaag naar het kleine bergmeertje en overnachtingsplek 4: Lochan Coire nam Miseach 755 m.
Dag 5, Lochan Coire nam Miseach – Maomers Ridge – Fort William
Lengte: 6.30 uur, 17 km waarbij 400 m stijgen en 1200 m dalen.
Ga vanaf de bivakplek omhoog terug naar de pas ten westen van Sgùrr an lubhair (15900-65320) 770 m. Hier rechts over het vlakke plateau naar de indrukwekkend hoog oprijzende Stob Bàn. Via zijn oostelijke graat klim je over padsporen door stenig terrein naar Stob Bàn, 999 m. De top via de noordwestelijke, steile en stenige graat afdalen, dan naar links (west) buigen naar een pas op 840 m om nu in zuidwestelijke richting omhoog naar een vlak topplateau op 917 m te stijgen. Via Mullach nan Coirean, 939 m in noordelijke richting padloos over diens brede rug afdalen totdat je op een klein uitzichtheuveltje komt op 570 m hoogte (12525-68365). Hier in noordwestelijke richting over hobbelig veenterrein afdalen en rechts langs de beek (zo vermijd je de verderop gelegen rotsbandjes) naar het bos lopen waar je op 220 m op de West Highland Way (11875-69125) terecht komt (onderweg moet je wel wat hekken ‘passeren’…). Over de West Highland Way rechts geleidelijk omlaag door dennenbos naar eindpunt Fort William.
Wordt dagelijks opgehangen bij Nevis Sports en bij de receptie van Glen Nevis Campsite. Telefonisch weerbericht voor West Highlands: (0)9068 500441
Lochaber Mountain Rescue, noodnummer: 999 (of 112) vraag eerst naar Police, dan naar Mountain Rescue.
Bergwandelaars en kampeerders in Schotland worden vroeg of laat belaagd door hordes bloeddorstige muggen. Ze hebben daar zelfs een eigen subsoort van: de ‘Highland midge’ (Culicoides impunctatus). Deze staat bekend als de Schrik van de Buitensporter en is uiterst gewelddadig. Dit met het blote oog amper te onderscheiden mormel heeft een vleugelspanwijdte van 2 mm en is actief van half mei tot eind september. Vanaf half juni tot eind augustus kunnen ze echt problematisch zijn.
Gebeten word je door het vrouwtje. Zij heeft het bloed nodig voor haar eieren. Het mannetje is vegetariër. Op zich is levert de beet van midge slechts een klein irritant jeukend plekje op. Het probleem is hun aantal. Door de hoeveelheid midges word je continu overal gebeten waar lichaamsdelen onbedekt zijn. Ze vinden hun slachtoffer op basis van lichaamsgeur dus na een dag stevig zweten, weten ze je wel te vinden.
Een paar tips om de ergste overlast tegen te gaan: