Tour de Gironde à Vélo: fietsroute vanuit Bordeaux via Arcachon

Met de trein naar Bordeaux

De TGV klokt 312 km/u als we door een glooiend landschap razen. Op naar Bordeaux dat sinds de spiksplinternieuwe verbinding op slechts twee uur reizen van Parijs ligt. Ik trein als God door Frankrijk. Onze fietsen treinen gratis mee! Aangekomen op kopstation Bordeaux-Saint-Jean haken we de tassen aan en zigzaggen we een tel later door een stad die vol inzet op fluisterstil fietsverkeer. En niet alleen in woorden: er zijn volop vrijliggende fietspaden, je kunt er deelfietsen huren zoals in Parijs, en de Peugot’s en Citroën’s zijn zoveel als mogelijk uit de binnenstad gejaagd.

Om deze omslag te realiseren ging de stad flink op de shop. Het meest spectaculaire resultaat is misschien wel dat de wijnstad het uitzicht heroverde op haar rivier, de Garonne. Door rigoureus de lelijke loodsen af te breken, die het vrije zicht op de oevers belemmerden. Enkele oude, karakteristieke gebouwen daarentegen, overleefden de sloophamer en bieden nu onderdak aan hippige restaurants. En waar ooit immense wijnvaten elke vierkante meter van de kade opeisten ligt nu een rimpelloos fietspad. In een klap is de fiets het beste beweegmiddel om het hart van de stad tot je te nemen. En bijvoorbeeld via een plein vol fonteinen te eindigen bij wijnmuseum La Cité du Vin, dat van elke bezoeker een semi sommelier maakt. Kennis, die tijdens een fietstocht door de Gironde goed van pas kan komen.

De Tour de Gironde à vélo

Zeker wanneer je voor de Tour de Gironde à vélo kiest. Dat is Frans voor: 480 km fietsen door de vlakke Gironde-streek. Een route waar nota bene een Nederlandse expat, Jacqueline, zich sterk voor heeft gemaakt. Aan fietsers die hun kuiten willen stuktrappen op hoogtemeters is dit gebied niet besteed. Het is nog vlakker dan ons eigen kikkerlandje.  Want ook de Gironde is net als onze polders een gift van de zee. Extra aantrekkelijk van de route is dat vele kilometers de Voies Vertes volgen. Voormalige spoortracés die een eeuw geleden werden aangelegd en waarvan het decor vaak al 100 jaar ‘stilstaat’ omdat de aanwezigheid van het spoor de aanleg van bijvoorbeeld een snelweg in de weg zat. Het autoverkeer is daardoor vrijwel onzichtbaar en onhoorbaar.  Alleen een druivenoogstmachine wil nog wel eens de stilte opeisen. Met veel kabaal rossen deze trillende monsters de druiventrossen van de wijnranken in de wijngaarden van de Médoc of Entre-Deux-Mers.

En vanaf dat moment domineren rust en ruimte. Een droom van een routekaart zorgt ervoor dat je van tevoren weet hoe het traject van de dag ongeveer verloopt. De duidelijk herkenbare wegwijzerbordjes zorgen ervoor dat je nimmer verdwaalt. En het asfalt krijgt een 8+. Kortom, als fietser word je in de watten gelegd terwijl je je omringd ziet door graslanden, bossen of wijnvelden.

Hoogtepunten op de route

Om de fietsroute nog eens extra aan te kleden heeft men in Creon het treinstation omgekat tot een volwaardig fietsstation. Waar een enthousiaste Aurélie fietsen verhuurt en Fabrice reparaties verzorgt. En ze hebben ook iets te drinken!

In het dorpje La Sauve móet elke fietser vol in de remmen gaan. Voor de fotogenieke abdij-ruïne, het wijnhuis en de lekkerste lunch van Frankrijk. Het middeleeuwse dorpje Sauveterre is eveneens een aanrader. Wel jammer dat het centrale plein één grote parkeerplaats is, waardoor de charme flink op de proef wordt gesteld. Voor het plein van Bazas geldt hetzelfde. Er is wat dat betreft veel veranderd de laatste 2 jaar, ecologische burgemeester in Bordeaux, auto’s blijven vaak nodig voor de boodschappen en de afstanden op het platteland. Maar in Bazas staat een kathedraal die zo groot is, dat het dorp inclusief het blik voor de voordeur er drie keer in past. Omdat het dorp zo klein is, lijkt de kathedraal extra groot. Een aanrader. Geheimtip: ga op zoek naar het doopfont en check de weerspiegeling van de gebrandschilderde ramen in het rimpelloze water.

De Baai van Arcachon

De Tour de Gironde doet ook het Bassin d’Arcachon aan. In deze baai gedraagt de soms zeer woeste Atlantische Ocean zich als een mak lammetje. Dat komt omdat het open water grotendeels door het land wordt omvaamd, met als effect dat de golven maximaal afgeknepen worden. Bovendien heeft het zeewater precies díe temperatuur, die nodig is om oesters te laten kwispelen als ze een staart zouden hebben. Ze gedijt namelijk optimaal in deze watercondities en daarom functioneert de Baai van Arcachon als de kraamkamer van deze zeevrucht.

Oesters en goudgele stranden

En terwijl onder de zeespiegel de oesters keihard hun best doen tot volle wasdom te komen, wordt op de kades van het haventje, meteen een deel van de eetklare oesters geconsumeerd. Enkele oesterkwekers hebben met houten banken een soort openlucht mini-restaurant gebouwd. Het geluid van de zee in de achtergrond en de wijntjes die de borden vol versgeplukte oesters begeleiden maken het geheel tot een pescotarisch eetfeestijn waar je het liefst in zou blijven. Het best laat deze delicatesse zich wegslurpen op de pier van Andernos les Bains.

Bij de Cote d’Argent komt de woeste, zilvergrijze oceaan tot bedaren op de verlaten, goudgele stranden, geruggesteund door duinen die drie keer hoger zijn dan bij ons. Kaarsrechte pijnbomen flankeren onvermoeibaar het fietspad. Het is de enige keer dat het fietspad een enkel procentje stijgt. En daarna weer daalt.

Met de veerboot naar Royan en Blaye

En dan stopt het fietspad. De Gironde, een estuarium waar zout en zoet water zich vermengen, maakt het onmogelijk nog verder te fietsen. Gelukkig is er een veerboot die auto’s en fietsers over het mengsel van water uit de Atlantische Ocean, de Garonne en de Dordogne veert. En afzet in Royan. Van daaruit gaat de route verder langs de Gironde richting Blaye. Blaye is een vestingstad om ‘u’ tegen te zeggen. Op een klif, direct aan de Gironde, werden vanaf 1680 fortificaties gebouwd om Bordeaux, 40 km verder stroomopwaarts, tegen vijandelijke acties te beschermen. Krachtige kanonnen werden geïnstalleerd om hostile schepen gelijk kleiduiven aan flarden te kunnen schieten. Maar zoals ontelbare andere verdedigingswerken (denk aan onze eigense Waterlinie, of het fantastische Fort Eben-Emael) is er nog geen zeemeeuw geraakt.

De citadel verkeert in topstaat. Maar je moet wel even op de pendalen gaan staan om bovenop te komen. Daar, waar ooit duizenden militairen zich verschansten, verpozen nu toeristen zich op de camping of aan de rand van het zwembad van een best wel luxe hotel.

De cirkel rond

Daarna gaat de route stilaan zuidwaarts richting het startpunt. Als de cirkel eenmaal gerond is, is de Bar à Vin in het historisch centrum van Bordeaux extra geschikt om op de prestatie te toasten. Want daar promoten wijnboeren hun exclusieve wijnen tegen spotprijzen. Santé.