Fietsen in Duitsland - net over de grens

Fietsen in Nedersaksen

In het noorden van Nederland steek je zo de grens over naar Nedersaksen. De deelstaat overtuigt fietsers door zijn hoge landschappelijke diversiteit, van Waddenzee en zeehavens tot rivieren en middelgebergte.

De regio telt zo’n 40 langeafstandsfietsroutes met een totale lengte van ruim 11.000 km. Sommige zijn razend populair, waaronder de Elberadweg en de Emsradweg. In Oost-Friesland vindt de toerfietser typisch Friese kustlandschappen met kwelders, dijken, vissershavens, vuurtorens, venen, kanalen en eindeloze vergezichten. De Lüneburger Heide lokt met uitgestrekte heidegebieden en met de Harz en de regio Solling-Vogler telt Nedersaksen ook twee echte topbestemmingen voor mountainbikers.

Fietsen in Oost-Friesland

Oost-Friesland is een fietsparadijs bij uitstek! De regio in het uiterste noordwesten van Nedersaksen beschikt over een zeer veelzijdig en zorgvuldig onderhouden fietsroutenetwerk met een totale lengte van 3.300 km. Autoluwe plattelandswegen leiden door uitgestrekte mars-, veen- en geestgronden. Aan de kust voert de weg door de kwelders van het Nationaal Park Waddenzee, langs dijken vol schapen, kleurrijke vuurtorens en authentieke vissersdorpen. In het binnenland wachten uitgestrekte hoogveengebieden en kaarsrechte veenkanalen, die eraan herinneren dat hier ooit op grote schaal turf werd gestoken. Een heel ander beeld biedt het Ammerland, in het oosten, dat door de enorme concentratie van boomkwekerijen – de grootste in Europa – één groot parklandschap lijkt. Ook aan curiositeiten geen gebrek: zijn scheve kerktoren leverde het dorp Suurhusen zelfs een plaats in het illustere Guinness Book of Records op.

Fietsen in Noordrijn-Westfalen

Een groot deel van de Nederlandse grens grenst aan Noordrijn-Westfalen. De deelstaat behoort tot de populairste bestemmingen voor fietsers uit Nederland en België en dat heeft uiteraard ook te maken met de goede bereikbaarheid met auto en trein. Deze dichtbevolkte deelstaat pakt niet alleen uit met bruisende metropolen, zoals Keulen of Düsseldorf, maar verrast ook met ongerepte natuurgebieden. Spannende thematische fietsroutes, zoals de Route der Industriekultur en de Vennbahnradweg brengen het industriële verleden van Noordrijn-Westfalen met mijnen, fabrieken en spoorlijnen weer tot leven. Niet minder spannend is een fietstocht langs de vele kastelen en landhuizen, bijvoorbeeld tijdens een rondrit op de 100-Schlösser-Route.

Het wijdvertakte fietsroutenetwerk reikt tot in bekoorlijke middelgebergten, zoals Eifel, Sauerland of Teutoburgerwoud – gebieden, die bij wandelaars al lang populair zijn, maar zich even goed lenen voor een stevige fietstocht. De toonaangevende rol van Noordrijn-Westfalen in het fietstoerisme wordt onderstreept door het grote aantal ADFC-kwaliteitsfietsroutes, bekroond met drie of vier sterren.

Fietsen in het Sauerland

Het Sauerland is een middelgebergte in het zuidoosten van Noordrijn-Westfalen. Het grootste middelgebergte tussen Rijn en Wezer behoort tot het Rijnlandse leisteenplateau en wordt vaak als het ‘land van de duizend bergen’ getypeerd. Het is een gevarieerd vakantiegebied met knusse vakwerkdorpjes, fraaie druipsteengrotten en imposante rotsformaties, glasheldere stuwmeren en beboste bergtoppen. De hoogste ‘bergen’, de Langenberg en de Hegekopf, halen beide 843 m. Afgezien van enkele populaire toeristenplaatsjes, zoals Winterberg, is het nog steeds een vrij rustig en dunbevolkt gebied, dat een breed scala van tochten biedt voor fietsers. Het fietsroutenetwerk heeft een totale lengte van ca. 3.000 km. Sommige van de mooiste routes voeren door rivierdalen, andere werden aangelegd in de bedding van stilgelegde spoorwegen. De gezinsvriendelijke rondrit Sauerlandring (83 km) is zo’n route. Getuigen van het spoorwegverleden zijn nog op vele plaatsen aanwezig. Naast seininrichtingen, stootblokken en wagons bleven oude stoomlocomotieven bewaard, bijvoorbeeld in Eslohe. Een ander hoogtepunt is de rit door de ‘vleermuistunnel’ bij Kückelheim. Van november tot maart is de tunnel gesloten omwille van de winterslaap van de vleermuizen. Starten kan in Finnentrop, Eslohe, Schmallenberg of Lennestadt. Ook de moeite waard is de Lahnquelltour (35 km). Een afwisselende rondrit: op de Lahntalradweg fiets je eerst stroomopwaarts langs de Lahn tot aan de bron, de terugweg voert door de schilderachtige valleien van de Ilse en de Banfe. Begin-/eindpunt: Bad Laasphe.

Fietsen in de Eifel

Vuur, water, aarde en lucht – geen enkele andere Duitse regio werd zo zeer door het samenspel van deze elementen gevormd als dit middelgebergte, dat zich uitstrekt over Rijnland-Palts en Noordrijn-Westfalen. Het resultaat is een buitengewoon veelzijdig landschap met roerloze meren, geërodeerde vulkanen, eindeloze bossen, eenzame valleien, grillige rotspartijen en zonovergoten wijnbergen. Een uitgebreid netwerk van goed aangegeven fietsroutes ontsluit het hele gebied. Een bijzonderheid van de Eifel is het dichte netwerk van fietsroutes in de bedding van stilgelegde spoorlijnen. Sommige, zoals de Vennbahnradweg en de Maare-Mosel-Radweg, genieten vandaag een immense populariteit. Andere routes, zoals de Ahr-, de Erft- en de Kyll-Radweg, volgen rivierdalen. Daarnaast zijn er diverse thematische routes, zoals de Vulkanpark-Radweg (vulkanisme), de Kosmosradweg Kleine Kyll (sterrenkunde) en de Mineralquellen-Route (thermale bronnen).

Geselecteerde fietsroutes

• Eifel-Höhen-Route (230 km):Deze middelzware, zeer gevarieerde rondrit voert, zoals de naam al doet vermoeden, over de ruige hoogten van de Eifel. En dat betekent: veel klimmen en dalen, in totaal zo’n 4.000 m. Onderweg kom je langs schaduwrijke bossen, open velden, enge rivierdalen, idyllische stuwmeren, schilderachtige vakwerkdorpjes en statige burchten. Een deel van de route voert door het Nationaal Park Eifel. Begin-/eindpunt: Urft, Mechernich, Kall, Dahlem, Nettersheim, Blankenheim-Wald of Heimbach (al deze plaatsen zijn per trein bereikbaar). 
• Vennbahnradweg (125 km): Deze grensoverschrijdende fietsroute klimt van Aken naar de Belgische Hoge Venen en zakt vervolgens naar Troisvierges in Luxemburg. Ze werd aangelegd in de bedding van de stilgelegde Vennbahn. Deze spoorlijn vormde ooit een belangrijke verbinding tussen de koolmijnen van het Ruhrgebied en de hoogovens van Luxemburg. Aan de verdwenen spoorlijn herinneren diverse stationnetjes, ruïnes van imposante viaducten, tunnels, seinpalen enz. Lees meer over de Vennbahnradweg. 
• Erft-Radweg (110 km): De Erft-fietsroute volgt de loop van de rivier de Erft, van de bron in Nettersheim-Holzmülheim tot de monding in de Rijn bij Neus. Langs het traject liggen diverse waterburchten, Romeinse ruïnes en ommuurde steden op een kluitje bijeen. 
• Maare-Mosel-Radweg (58 km): Ook deze gezinsvriendelijke route, die van Daun naar Bernkastel-Kues leidt, werd aangelegd in de bedding van een stilgelegde spoorlijn. Het traject voert over viaducten en bruggen, door tunnels en donkere bossen en verbindt de maren en uitgedoofde vulkanen van de Vulkaan-Eifel met de wijnbergen van de Moezel. Tip voor gezinnen: een traject van 11 km is als ‘kinderfietsroute’ aangegeven.
• Vulkanpark-Radweg (33 km): Deze eenvoudige tocht voert vanuit Mayen, in het hart van de Oost-Eifel, naar Andernach aan de Rijn en verbindt vulkanologische en archeologische trekpleisters van het Vulkanpark Mayen-Koblenz. Tip: bekijk onderweg zeker het Vulkanmuseum Lava-Dome (www.lava-dome.de) en de in de basaltrotsen uitgehakte kelders van Mendig (3 km omweg).

Fietsen in het Münsterland

Het Münsterland ligt in het noordwesten van de deelstaat Noordrijn-Westfalen. De regio, die wordt begrensd door het Teutoburgerwoud in het noordoosten, de Lippe in het zuiden en Nederland in het westen, behoort al jaren tot de populairste Duitse fietsbestemmingen. Daarvoor zorgt ook een omvangrijk fietsroutenetwerk met een totale lengte van 4.500 km. Er is keuze uit meer dan 200 verschillende rondritten, in lengte variërend van 10 tot 40 km, die ook onderling kunnen worden gecombineerd.

De grootste troef van het Münsterland zijn de vele kastelen, landhuizen en Gräftenhöfe, door grachten omringde boerderijen. Geen enkele andere regio biedt een vergelijkbare verscheidenheid aan imposante waterburchten en romantische kastelen, elk met hun eigen karakter en uitstraling. Zo pronkt de waterburcht Anholt in Isselburg met een prachtig slotpark en imponeert het renaissanceslot Raesfeld met zijn 52 m hoge toren, het stoere kasteel Bentheim in het gelijknamige dorp Bad Bentheim geldt dan weer als de grootste hoogteburcht van Noordwest-Duitsland. De 100-Schlösser-Route is het paradepaardje van het Münsterland en verbindt de mooiste kastelen en burchten in vier rondritten met een totale lengte van 960 km. Daarnaast telt het gebied diverse andere langeafstandsroutes, zoals de Werseradweg, de Vechtetalroute en de Dortmund-Ems-Kanal Route.

Fietsen in het Ruhrgebied

Voor een (korte) fietsvakantie denk je wellicht niet meteen aan het Ruhrgebied, maar deze regio is absoluut de moeite waard. Waar ooit de hoogovens rookten, is nu de natuur de baas. De Route der Industriekultur is een 700 km lange fietsroute die tal van industriemonumenten tussen Duisburg en Hamm met elkaar verbindt. De route gaat deels over tot fietspaden omgebouwde Bahntrassen, de spoorlijnen waar vroeger de goederentreinen reden. Plan genoeg tijd in, want je wilt ook zeker een bezoekje brengen aan de interessante complexen waar je voorbij fietst. Zeker de Zeche Zollverein in Essen, het Landschaftspark Duisburg-Nord en de Gasometer Oberhausen zijn het afstappen waard.

Het gebied is vernoemd naar de rivier de Ruhr. Op de 240 km lange Ruhrtalradweg volg je de rivier vanaf de bron in het Sauerland tot de monding in de Rijn bij Duisburg. Wie benieuwd is naar de geschiedenis van de regio fietst de Römer-Lippe-Route. De route volgt de rivier de Lippe van begin tot eind, 295 km in totaal. Je begint bij het Hermannsdenkmal in Detmold en eindigt in de middeleeuwse stad Xanten, en onderweg kom je langs tal van andere Romeinse overblijfselen.

Fietsen in Rijnland-Palts en het Saarland

Deze twee deelstaten liggen íets verder weg maar nog steeds op slechts enkele uren reisafstand en zijn zeker de moeite waard. In deze regio wachten diverse uit de kluiten gewassen middelgebergten – de Eifel, het Westerwald en de Hunsrück in het noorden, het Pfälzerwald in het zuiden. Moeder natuur heeft hier heel wat moois vergaard: maren en vulkaankegels in de Vulkaaneifel, spectaculaire kalksteenrotsen (riffen) in het Gerolsteiner Land, bizarre zandsteenrotsen in de Zuid-Eifel en het Pfälzerwald… Voeg daarbij nog de fraaie vakwerkdorpjes en stoere burchten, die overal tussen het groen verscholen liggen en je weet meteen waarom deze regio zo veel bezoekers aantrekt. Maar… wie hier komt fietsen, brengt toch maar beter een stel stevige kuitspieren mee.

De inspanningen kun je nadien wegspoelen met een heerlijk wijntje – bijvoorbeeld een Spätburgunder van de Ahrvallei, een klein wijngebied dat vermaard is om zijn rode wijn, of een Riesling van de Moezel. In de regio Rheinhessen, verder naar het zuiden, kun je zelfs dagenlang door de wijnbergen fietsen – 6.000 wijnboeren produceren in het grootste wijnbouwgebied van Duitsland jaarlijks 2,5 miljoen hl wijn! Als je daar geen zware benen krijgt... Toch maar liever niet die heuvels op? Blijf dan lekker beneden, want de valleien van de Rijn, Moezel, Saar, Ahr of Nahe staan bol van de mooie fietsroutes, die bovendien ook voor gezinnen en beginners bijzonder geschikt zijn.

Fietsroutes net over de grens in Duitsland

Regionale langeafstandsfietsroutes in Nedersaksen

• Aller-Radweg (328 km)
• Elberadweg (840 km)
  Lees meer over de Elberadweg
• Deutsche Fehnroute (157 km)
  Oost-Friesland, rondrit vanuit Leer
• Emsradweg (375 km)
• Friesenroute Rad up Pad (274 km)
  Oost-Friesland, rondrit vanuit Emden of Norden.
• Grenzgängerroute Teuto-Ems (148 km)
  Rondrit vanuit Warendorf.
• Harzrundweg (312 km)
• Leine-Heide-Radweg (413 km)
• Töddenland-Radweg (122 km)
• Vechtetalroute (223 km)
• Weser Radweg (515 km)

Regionale langeafstandsfietsroutes in Noordrijn-Westfalen

• Ahr-Radweg (90 km)
• Eifel-Höhen-Route (230 km)
• Erft-Radweg (110 km)
• Grenzgängerroute Teuto-Ems (148 km)
• Lenneroute (142 km)
• Paderborner-Land-Route (252 km)
• Route der Industriekultur (700 km)
• Römer-Lippe-Route (550 km)
• Ruhrtalradweg (240 km)
• Rur-Ufer-Radweg (180 km)
  Grensoverschrijdende route door Noordrijn-Westfalen, België en Nederland.
• Töddenland-Radweg (122 km)
• Vechtetalroute (223 km)
• Vennbahnradweg (125 km)
  Fietsroute op stilgelegde spoorweg door Duitsland, België en Luxemburg. 
  Lees meer over de Vennbahnradweg.
• 100-Schlösser-Route (954 km)
  Münsterland, 4 rondritten van 210, 240, 305 en 310 km

Regionale langeafstandsfietsroutes in Rijnland-Palts

• Ahr-Radweg (90 km)
• Glan-Blies-Radweg (130 km)
• Kraut-und-Rüben-Radweg (139 km)
• Kyll-Radweg (121 km)
• Lahntalradweg (250 km)
• Mosel-Radweg (251 km)
  Lees meer over de Mosel-Radweg
• Naheradweg (127 km)
• Radweg Deutsche Weinstraße (97 km)
• Saarland-Radweg (354 km)
• Saar-Radweg (110 km)
• Saaleradweg (403 km)
• Unstrutradweg (190 km)