Feit of fabel #13: brede banden rollen zwaarder dan smalle banden

In de vorige aflevering van deze onvolprezen rubriek hadden we het óók al over fietsbanden. Puur toeval. Konden we toen de theorie bevestigen dat fietsbanden soms ontploffen in het ruim van een vliegtuig, dit keer gaat het over smalle en brede banden.

Onder (wereld)fietsers doet namelijk een hardnekkige theorie de ronde dat je op een smalle fietsband veel soepeler (en sneller!) door het leven rolt dan op een breder exemplaar. Vooral de groep old school fietsers hangt die theorie aan; zeer waarschijnlijk sterk beïnvloed door de snelle jongens en meiden op dunne bandjes (tegenwoordig ook al 25-28mm) in het professionele wielerpeloton.

Nu is het zo dat onder ideale omstandigheden de rolweerstand groter is met een bredere band. Maar om daarmee meteen te roepen dat een smallere band altijd véél lichter rolt, nee. We hebben ons oor te luister gelegd bij de mannen en vrouwen van De Vakantiefietser in Amsterdam. Iedereen die bij De Vakantiefietser werkt, fietst zelf namelijk ook. Dat heeft geresulteerd in jarenlange ervaring die met geen onderzoek onderuit te halen valt. Zegt ook medewerker Chris van der Kaag, die zelf overigens ooit op bandjes van 18 mm begon maar inmiddels helemaal dikke mik is met een brede band.

Chris: “Een hele dikke band, zeg tussen de 50 en 60mm, maakt inderdaad dat een ranke fiets er uitziet als een tractor. En tóch rijdt het fantastisch en zeker niet langzamer dan een gemiddeld ‘dikke’ band van 37mm. Waarom? Goede vraag! Er zijn minstens drie steekhoudende redenen. Omdat de ‘karkassen’ (de constructie van het weefsel onder de rubberlaag) van hoogwaardige reisfietsbanden* tegenwoordig lichter en veel soepeler zijn dan voorheen. Ook zijn de rubbermengels (compounds) geavanceerder waardoor ze zich beter vormen naar de ondergrond zonder veel energie te verliezen. Ten tweede: de aanvangshoek van een dikkere band én een groter wiel maken dat de band beter over oneffenheden en obstakels rolt. En tot slot: een bredere band is door het grotere luchtvolume natuurlijk veel comfortabeler. Ook comfort zorgt dat je langer, beter en sneller kunt fietsen!”

Om even terug te komen op de compounds, de samenstelling van het rubber van de band. De gedachte was lange tijd dat banden niet lek mochten gaan. Dat loste men op door er steeds meer rubber aan toe te voegen. Een knappe spijker die daar nog doorheen zou komen, was het adagium. Gevolg was wel dat de band door al dat rubber alleen maar zwaarder werd. Chris: “Sinds een jaar of tien heeft de industrie ingezet op een sterker karkas van lichtere en sterkere materialen. Daardoor is ook een brede band niet alleen lichter geworden, maar ondervindt hij ook minder weerstand en minder slijtage. Een vakantiefietser wil dat zijn banden lang meegaan, liefst wel 100.000 kilometer”.

Inmiddels merkt Chris dat zelfs oerconservatieve ‘smalle-banden-rijders’ steeds meer kiezen voor een bredere band. “Klanten komen aanvankelijk de winkel binnen met het vastberaden idee om een band te kiezen van 32 of 37 mm, maar gaan de deur uit met een band van 50, 55 of zelfs 60 mm. En het gebeurt zelden dat er iemand terugkomt met de opmerking: wat ging dát langzaam zeg, die dikke banden. Onze ervaring leert dan ook: 'Once you go fat, you never go back'!

Uiteraard hebben we dit hele verhaal nog even gecheckt bij een wetenschapper. We kwamen terecht bij Arend Schwab van de TU Delft die o.a. onderzoek doet op het Bycycle Dynamics Lab van de afdeling Biomechanical Engineering. Het gaat helaas wat te ver om zijn hele, vrij technische verhaal over contactvlakken en primaire vering hier weer te geven, maar de kern van zijn verhaal komt er kort samengevat op neer: “Het is helemaal juist! Een smalle, keihard opgepompte band is sneller op een perfect glad wegdek. Voor topatleten waarbij iedere seconde telt is dat natuurlijk heel belangrijk, maar niet voor fietsers die te maken hebben met wisselende omstandigheden. Daar werkt een niet al te hard opgepompte, brede band net zo goed. En op mindere wegen zelfs beter.”

Conclusie: Fabel

Experts ‘in het veld’ weten dat brede banden nauwelijks zwaarder rollen dan smalle banden. In wisselende omstandigheden zijn dikke banden zelfs sneller

* Hier wordt vooral de Schwalbe Marathon Almotion bedoeld

Nog niet overtuigd, of wil je hier graag meer over weten? Bandenfabrikant Schwalbe legt het nog wat uitgebreider uit op hun website: https://www.schwalbe.com/nl/rollwiderstand