Feit of Fabel #1: oude kranten in bergschoenen

'Een natte krant kun je nog prima lezen'

Eerst belden we met schoenmakerij Paul den Ouden in Veenendaal die gespecialiseerd is in het repareren van berg- en wandelschoenen. Paul neemt zelf de telfoon op. ‘Ik denk niet dat het ooit getest is bij TNO, maar het lijkt mij onmogelijk. Als je een natte krant weer uit een schoen haalt, kun je hem nog prima lezen. Dus hoeveel inkt blijft er überhaupt achter? Een krant bestaat daarnaast uit meer dan inkt. Het gedeelte krant mét inkt dat ook nog het leer raakt, is dus maar heel beperkt.’

Volgens Paul kun je dan ook gerust een paar kranten in je schoenen stoppen als ze nat zijn. ‘Maar haal ze er wel op tijd uit, want kranten zuigen zich vol water.’

Binnenzool en veters verwijderen

De beste manier om je schoenen te drogen, is volgens Paul echter nog altijd om de binnenzool en de veters te verwijderen en ze rustig te laten drogen in een goed geventileerde, niet te warme ruimte. ‘Nooit direct bij de centrale verwarming of de houtkachel. Als je schoenen te snel droogt, tast dat de soepelheid van het leer aan. Wanneer de schoenen goed droog zijn, onderhoud je ze met een speciale, zuurvrije wax en kun je ze wegzetten. Gebruik geen goedkope waxen, want de zuren en oplosmiddelen in goedkope wax kunnen leer en ook Gore-Tex wél aantasten. Smeer verder met beleid, want anders smeer je een schoen letterlijk dicht.’

Drogen op twee meter hoogte

Bas Geurts van schoenmakerij Bas uit Boxtel (eveneens gespecialiseerd in berg- en wandelschoenen) kan daar nog wel iets aan toevoegen. ‘Wij wassen in onze zaak vaak schoenen en drogen ze daarna in een speciale droogkast. Zo’n kast heb je thuis natuurlijk niet, maar als je ze op minimaal twee meter hoogte zet, bereik je ongeveer hetzelfde effect. Warme lucht stijgt namelijk op en op die hoogte zijn de droogomstandigheden ideaal. Thuis zou je dat bijvoorbeeld in de bijkeuken kunnen doen. Niet in de garage, want daar is het te vochtig. Trek voor het droogproces minstens een halve dag uit. Om de droogtijd wat te versnellen, kun je eventueel nog een ventilator gebruiken.’

Het rijk der fabelen

Ook René Vergnes van Gore-Tex Benelux kent het gerucht dat kranten Gore-Tex in bergschoenen kunnen aantasten, maar verwijst het onmiddellijk naar het rijk der fabelen. Volgens hem wordt ieder membraan in een Gore-Tex schoen van een laagje polyurethaan (een kunststof) voorzien dat moet voorkomen dat bijvoorbeeld huidvet de poriën van het membraan kan verstoppen. ‘Dat laagje zou dus ook eventuele oplosmiddelen in inkt tegen moeten houden. Maar nogmaals, dit verhaal klopt echt niet.’

Bevat drukinkt oplosmiddelen?

Tot slot, de hamvraag. Bevat drukinkt überhaupt wel oplosmiddelen? Voor het antwoord op deze vraag komen we terecht bij de Vereniging van Verf- en Drukinktfabrikanten (VVVF). Woordvoerster Jaitske Feenstra: ‘De recepten voor inkten zijn niet openbaar. Maar algemeen is bekend dat inkten water of oplosmiddel nodig hebben om vloeibaar te zijn. Als ze vloeibaar zijn, kunnen ze worden aangebracht op een substraat, een ondergrond. Bijvoorbeeld een krant. Als de inkt eenmaal op die ondergrond is gedrukt, dan verdampt het water of oplosmiddel zo snel mogelijk, anders vervaagt de print. De kleur van de inkt blijft achter. Wordt er oplosmiddelhoudende inkt gebruikt, dan resteert er na het drukproces en de droging van de inkt een verwaarloosbare hoeveelheid oplosmiddel. Bij het gebruik van watergedragen inkten blijft er zelfs helemaal geen oplosmiddel achter.’

Conclusie

Fabel. Je kunt met een gerust hart oude kranten gebruiken om je bergschoenen te drogen. Drukinkt bevat nauwelijks oplosmiddelen en watergedragen drukinkt zelfs helemaal niet. Overigens is het beter je schoenen gewoon rustig aan de lucht te drogen.

Stuur je eigen Feit of Fabel in

In Feit of Fabel onderzoeken we geruchten en verhalen uit de reiswereld en buitensport waarvan niemand weet of ze nu eigenlijk wel of niet waar zijn. Heb je zelf een Feit of Fabel: stuur hem naar info@oppad.nl.