Twee dagetappes van het Pelgrimspad (LAW-7)

Dit artikel is geactualiseerd in juni 2020. 

Tot de mooiste delen van het Pelgrimspad behoren zonder twijfel de twee etappes van Gulpen via Schin op Geul naar Maastricht. De eerste etappe naar Schin op Geul is slechts 7 kilometer lang, maar dat is ruim voldoende als je eerst nog de lange aanreis vanuit het noorden naar Zuid-Limburg moet maken. Wij namen de trein naar Maastricht, stapten daar over op de bus, die ons op de markt in Gulpen afzette, waar we de wit-rode markering van het Pelgrimspad konden oppikken. Dat Limburg heuvels heeft, merken we al snel. Voorbij de laatste boerderij van Gulpen (alwaar we ons tegoed doen aan een grote bak kwetsen, pruimen, die voor de verkoop op de stoep staan uitgestald) duikt de route meteen omhoog tussen de weilanden over een 'stijgende grindweg', zoals de gids beschrijft. Die weg blijkt een halve kilometer lang een behoorlijk hellingpercentage te hebben. Boven op de Dolsberg vervolgen we onze weg door een verkoelend bos richting Stokhem en Wijlre.

We passeren een prachtig verstopt gehuchtje, Beertsenhoven, een handvol huizen, waaronder mooie vakwerkhuizen, rondom een viersprong. Via een pad achter de oudste brouwerij van Nederland lopen we langs de rand van Wijlre. Huizenhoge - menig Terschellingjongere jaloers makende - stapels Brand bierkratten zetten ons in de schaduw. Even later marcheren we langs de Geul, die buiten zijn oevers is getreden wat voor extra avontuur én natte voeten zorgt. We volgen de meanderende Geul, die hier en daar steile oevers heeft afgegraven, een ideale nestelplaats voor ijsvogels. Gevallen eiken vormen natuurlijke bruggen en het is verleidelijk van oever naar oever te springen.

Ongeveer twee kilometer kunnen we genieten van de wild stromende beek. De weg gaat verder langs de voet van de Keutenberg. Dan komt dagfinish Schin op Geul in zicht. Aan de rand van het rustige dorpje fonkelen witte vakwerkhuizen in de zon. Nog even langs de mergelmuur van rijksmonument Sint Mauritskerk en het is tijd voor een welverdiende Belgische Tongerlo tripel. Wandeldag nummer één zit erop. Hoewel, voor onze bed & breakfast Keutenberg  moeten we een stukje extra omlopen buiten de route om. Het is niet het makkelijkste stuk. De b & b ligt boven op de Keutenberg, de beruchte helling die een maximaal percentage van 22% bereikt. Maar het verblijf in de oude boerenwoning en de gastvrijheid van eigenaars Wilma Peeters en Peter Visser zijn de extra zweetdruppels meer dan waard.

Tweede etappe

Nadat we de Keutenberg weer zijn afgedaald, pakken we de officiële route weer op. We hebben 22 kilometer voor de boeg naar Maastricht, dus vertrekken lekker vroeg voor een volle wandeldag. De hoogtepunten rijgen zich meteen weer aaneen. We steken het spoor over van de Miljoenenlijn, de toeristische spoorweg die ooit werd aangelegd voor de vervoer van kolen. We passeren een mooie mergelwand met een prachtig vennetje en nemen een kijkje in de mooi gelegen Kluis op de Schaelsberg (Limburgs: Kloes op de Sjaatsberg). Deze kluizenaarswoning met kapel is gebouwd in 1690. Vanaf die tijd heeft er tot 1930 een kluizenaar gewoond. Op gezette tijden is het gebouw nu geopend en verzorgen vrijwilligers er een korte rondleiding. Vervolgens dalen we weer af en langs kasteel Schaloen steken we de Geul over om het dal weer uit te klimmen richting het plateau van Margraten. Het prachtige kasteel doet dienst als hotel, mocht je in stijl willen slapen. Het beschikt ook over een zonnig terras. Het kasteel bezit een prachtige tuin, die wordt beheerd door vrijwilligers van de natuurvereniging IVN. Flora minners mogen dit zeker niet overslaan. 

De klim naar het plateau van Margraten voert ons door het natuur- en wandelgebied het Gerendal. Hier worden steile hellingbossen onderbroken door kalkgraslanden waar veel zeldzame orchideeënsoorten groeien. Wederom is het hier prachtig wandelen. Via stegelkes (de typische stalen draaihekjes, die je tussen de weilanden in Limburg aantreft) verruilen we het steile bos voor het meer vlakke plateau en een drassig weilanden. We genieten van een mooi uitzicht op kerkdorp Scheulder, waar we recht op af lopen. Tussen Scheulder en Cadier en Keer wordt de route een klein tikkeltje saaier (we zijn inmiddels verwend natuurlijk), met wat langere rechte stukken tussen eentoniger akkerland door. Het lössplateau biedt uitermate vruchtbare landbouwgrond.
Aan de route bij de Schiepersberg ligt de Julianagroeve, een open mergelgroeve met een imposante, enkele tientallen meters hoge wand, waarin allerlei geologische verschijnselen te zien zijn. Loop Maastricht in stijl binnen over de Romeinse Sint Servaasbrug en wie tijd over heeft, brengt nog een gezellige avond door in de stad.

Conclusie

Het traject Gulpen - Schin op Geul - Maastricht leent zich perfect voor een weekend wandelen. Je leert vele mooie facetten van Zuid-Limburg kennen. Mooie plaatsen en dorpen als Gulpen, Wijlre, Schin op Geul. Het prachtige wilde beekdal van de Geul. Monumenten als de kluizenaarswoning op de Schaersberg en kasteel Wijlre en Schaloen. Mergelgroeves. De prachtige natuur van het droogdal Gerendal. Het lössplateau van Margraten. En er is geen beter eindpunt dan Maastricht. Qua zwaarte geven we drie sterren (van 5) aan deze route. De afstanden zijn goed te doen. De eerste etappe is kort en heel goed te doen. Hij bevat één klim meteen in het begin. De tweede etappe is wat zwaarder door de lengte en meer klimwerk. Landschap: 9, met een 10 voor het eerste deel door de wilde Geulvallei, met zijn prachtige beekoevers, traditiegetrouwe dorpen, steile hellingbossen en natuurpareltje het Gerendal en een 7,5 voor het iets minder afwisselende akkerland boven op het plateau richting Cadier en Keer. En we geven een 10 voor de vele onverharde paden waar Zuid-Limburg nog rijk aan is.

Informatie over het Pelgrimspad

Voor meer informatie over het Pelgrimspad en/of het bestellen van de routegids (met deelkaarten waar de route op ingetekend is, routebeschrijvingen, achtergrondinformatie en informatie over openbaar vervoer en slaapadressen), ga naar de site van Wandelnet. Hier kun je ook checken of er routewijzigingen zijn en/of zelf een mankement aan de route melden. Het Pelgrimspad bestaat uit twee deeltrajecten, met elk een eigen gids: LAW 7-1 en LAW 7-2. De door ons gelopen etappes van Gulpen naar Maastricht vallen onder die laatste.