Wandelen in de Ourthevallei in de Belgische Ardennen

Op ons programma staan dit weekend drie wandelroutes: de Promenade de Borzée, Lac des Deux Ourthes en Le Hérou. Te beginnen met de Promenade de Borzée. Het klinkt als een flaneertippel langs het strand, maar binnen tien minuten werken we ons in het zweet, het Ourthedal omhoog zo het machtige Ardense woud in.

Er is iets geks met die Belgische bossen. Want zo machtig zijn ze helemaal niet. Als je beter kijkt, zie je verbodsborden, vakantiewoningen, bosbouwwegen en gekapte hellingen. Maar anders dan die vroegere kinderkamer die me als volwassene ineens zo krankzinnig krap leek, blijven de Ardennen hun grandeur houden. Misschien zijn het die diepzwarte schaduwen tussen de stammen. Of de rommelige graafsporen die op everzwijnen duiden. Of veel simpeler: is het gewoon die geur. Van paddenstoelen per ongeluk onder je zool vermalen, van hars op je kontzak en – laten we wel wezen – van friet. Échte. Niet van die slappe geelgerande filigraan, maar gouddoorbakken knapperige jongens in zo’n grandioze puntzak. Nee, die ruik ik niet hierboven op de Cresse du Corbeau. Daarvoor ligt La Roche-en-Ardenne al te ver achter ons. Maar het is als met beren in Alaska: je wéét dat ze er zijn en dat het moment van confrontatie komt – vandaag al, morgen misschien of desnoods overmorgen.

In de Ardennen begon het

Hier in de Belgische Ardennen is het allemaal begonnen. Mijn eerste rugzaktocht, mijn eerste nacht in een bivakzak, de eerste klimrots, de eerste wildwaterrivier. Zonder de Ardennen was mijn buitensportcarrière nooit begonnen. Daarom zul je mij niet horen lachen over Promenades. Als het bospad me iets te recht wordt, iets teveel op een tractorroute begint te lijken, dan stel ik me de waanzinnige afgronden voor van de alpiene route onder Gross Lohner in Zwitserland of denk ik even aan die ondoordringbare Canadese wouden waarbij elke meter een minutenlange worsteling oplevert. Reken maar dat dit bospad daarbij uitblinkt in al zijn eenvoud.

‘Deze wandeling stelt bepaalde moeilijkheden. Het betreft een rondwandeling, louter in de natuur’, lezen wij de volgende ochtend op een niet te missen informatiepaneel naast het wandelpad bij de stuw van Nisramont. Zoiets klinkt hoopgevend. De vraag die direct rijst, is natuurlijk wat dan die ‘bepaalde’ moeilijkheden zijn. Op zoiets wil je je voorbereiden. Dienen wij op de Promenade Lac des deux Ourthes rekening te houden met struikrovers, met vallende stenen misschien of anders met een mensenetende wilde zwijnensoort die zich in het bijzonder langs de oevers van de Ourthe ophoudt?

‘Wij raden u aan goede stapschoenen te dragen. Al te jonge kinderen neemt u best niet mee.’

We kijken elkaar aan. Op niet alle vragen hebben wij reeds antwoord, maar één ding staat vast: dit wordt een leuke dag!

Uitzichtrots Le Hérou

Een wandelkaart biedt vaak de eerste indruk: vertelt hoe lang, hoe steil, hoeveel bebouwing onderweg. Maar hoe dik bemost de rotsen zijn, hoe herfstig het bos ruikt en hoe fel de zon steeds op het water schittert, daarover zwijgt het in alle staten. Bij mijn weten is daar ook geen app voor. Veertien kilometer is best veel met allemaal Belvedères die tot rustig rondkijken uitnodigen en met betoverend beboste oevers waar ik me zo in Zweden waan. Maar die veertien kilometer zijn ook te kort. Want wat mij betreft mag dit zo eindeloos doorgaan. De zon verwarmt het bos, de Ourthe is al uren voortdurend rechts van ons kabbelkalm aanwezig. Natuurlijk, België is rondom aanwezig met dorpjes, mensen en wegen, maar we merken er niks van. Het is alsof we diep in de vallei de enig overgeblevenen zijn. En opnieuw verrast het me hoe weinig de wandelaar nodig heeft en hoeveel zo’n slingerpaadje met hem doet.

Op zoek naar nog meer van dit soort moeilijkheden, gewapend met onze stapschoenen vol kluiten en zonder jonge kinderen in ons kielzog, wandelen wij de volgende ochtend vanuit het nog slaperige Nadrin naar de uitzichtrots Le Hérou. Dat gaat hier in de vallei van de boven-Ourthe gepaard met behoorlijk wat klimmen en dalen. Enigszins hijgend klauteren we de laatste meters omhoog naar Le Hérou. Het grillige pad stopt abrupt boven een loodrechte rotswand. Er opent zich een adembenemend vergezicht over een stille boskloof waar diep onderin de Ourthe stroomt. Ik schiet in de lach. Want voor alleen al dit uitzicht zou ik wel degelijk naar de Ardennen afreizen.

En we zijn ook voor nog iets anders afgereisd naar de Ardennen natuurlijk. Vandaag is het moment van de confrontatie. Na een half uurtje daarboven op Le Hérou is het welletjes. We moeten verder, terug eigenlijk, de tijd begint te dringen en het borrelt in mijn maag. Voordat wij vanmorgen uit Nadrin vertrokken, checkten wij alles nauwkeurig. Locatie, openingstijd en sluitingstijd. Als we van eerdere expedities één ding geleerd hebben dan is het wel een gedegen voorbereiding. Daarmee staat of valt het vervolg. En zo zitten wij na zoveel gezond onthaasten daar toch maar mooi met een grandioos goed gevulde puntzak te genieten van een waar stukje nationale trots, misschien dat je zelfs van cultureel erfgoed mag spreken. In elk geval is deze dampende puntzak één van de weinige zaken die de Vlamingen de Walen absoluut gemeen hebben.

Informatie over wandelen in de Ourthevallei

Tussen het stuwmeer van Nisramont en La Roche kronkelt de Ourthe zich in enorme meanders door diepe woudkloven. Hellingen met eikenbossen en zware douglassparren klimmen veelal 100 -150 meter steil uit de rivier omhoog. Op sommige plaatsen bieden markante uitzichtrotsen - zoals Le Herou bij Nadrin - spectaculaire vergezichten over dit rivierdal. Wie onderlangs de rivier loopt - bijvoorbeeld bij Maboge - kan sporen van bevers aantreffen. In La Roche torent de ruïne van de burcht boven het plaatsje uit. In het plaatsje zijn terrasjes te over om te genieten van het lokale bier La Chouffe. Wie niet van terrasjes houdt loopt de ronde om het stuwmeer van Nisramont. In dit stuwmeer vloeien de oostelijke en westelijke Ourthe samen en ben je helemaal weg van de bewoonde wereld.

Over deze wandelingen in de Ourthevallei

Wij maakten drie dagwandelingen in de buurt van La Roche-en-Ardenne. De wandelingen zijn stevig qua lengte en heuvelig terrein. De paden zijn eenvoudig, soms wat glibberig. Navigeren doe je m.b.v. een wandelkaart. De routes zijn overwegend ook goed gemarkeerd, soms wat warrig doordat je tijdens één tocht meerdere soorten markering moet volgen. Bij veel regen zijn wandeling 2 en 3 geen aanrader omdat de paadjes dan lastiger worden (glibberig) en soms zelfs onbegaanbaar (Ourthe wordt breder en het oeverpad loopt dan onder).Beste seizoen: het hele jaar door kun je hier wandelen, maar in de herfst zijn de bossen op hun mooist en is het rondom het populaire plaatsje La Roche-en-Ardenne aangenaam rustig. Dat wil zeggen, op de jacht na… Informeer absoluut voor vertrek bij het VVV naar de jacht (welke wandelroutes op welke dag afgesloten zijn). Hieronder volgt een globale routebeschrijving van elke wandelroutes. Tip voor langeafstandwandelaars: door de Ourthevallei kun je de Transardense route volgen, een bewegwijzerd langeafstandwandelpad.

Wandelroute 1 – Promenade de Borzée

Lengte:13 km
Wandelterrein: Groene, eenvoudige route bovenlangs het Ourthedal over soms wat rechte, brede bos(bouw)wegen. Behalve een behoorlijke klim La Roche uit en een steile afdaling naar Maboge, zijn er weinig significante hoogteverschillen.
Navigatie: Goed gemarkeerd (rode ruit, routenummer 6).
Globaal routeverloop: Starten op de brug boven de Ourthe in hartje la Roche-en-Ardenne en deze in zuidelijke richting over lopen. Vlak na de brug is links een plein met fonteinen, hier linksaf de markering volgen. Via een steile straat wandel je omhoog La Roche uit en het bos in. Bij een paardenwei linksaf over een langgerekte bosweg via een hoog plateau en langs een grote akker, hierna linksaf omlaag over een smal en steil, uitzichtrijk bospad naar de brug van Maboge. Over de brug linksaf (restaurant Relais du Moulin), het dorp door en 750 m rechtsaf over de vrij drukke N860. Hierna links een bosweg volgen geleidelijk omhoog naar Borzée (creperie Clos René). Hier linksaf de markeringen volgen via fraaie bospaden terug naar La Roche. Je komt dan weer uit op de N860, maar in plaats van deze rechtsaf naar het centrum te volgen, kun je beter ene stil straatje meteen rechts iets omhoog nemen (hier vind je ook weer de rode ruit-markering).

Verlenging met 6,5 km: In Maboge niet de brug over maar rechtsaf de gele ruit-markering van routenummer 2 volgen, een bosweg langs het kleine beekje Ri de Vâ en langs vakantiehuisjes omhoog volgen tot een klein houten voetgangersbruggetje, hierover links steiler omhoog over een smal paadje dat naar een rustige asfaltweg tussen weilanden leidt, deze volgen tot T-splitsing. Dan links de grindweg volgen en bij een huis met houten bordje L’Huttilon volg je links een bospad omhoog langs opnieuw vakantiewoningen. Bij een huisje met roodwitte luiken ga je rechtsaf over een bosweg die je uiteindelijk naar een echt mooi paadje voert omlaag naar de Ourthe. Smal spoor linksaf langs de Ourthe volgen en terug naar de brug van Maboge.

Wandelroute 2 - Lac des Deux Ourthes

Lengte: 14 km
Wandelterrein: Gevarieerde, panoramische rondtocht om het meer van Nisramont. Zeer bosrijk over een schitterend pad, veel korte beklimmingen en voortdurend zicht op het water (de Westelijke en de Oostelijke Ourthe vloeien hier samen in het stuwmeer).
Navigatie: Het pad is goed gemarkeerd (rode ruit). Bij regen geen aanrader vanwege steile hellingen.
Globaal routeverloop: Begin bij Barrage de Nisramont (grote parkeerplaats, hier is ook Taverne du Barrage) en loop links langs de Taverne omhoog naar waar een groot bord het begin van deze route aanduidt. De route klimt geleidelijk omhoog naar een bankje (Belvédere) met subliem uitzicht en loopt dan langs de oostelijke Ourthe-arm tot aan een stuw, hier rechts over de Ourthe heen en langs de andere oever rechtsaf verder langs de oever totdat het pad behoorlijk stijgt om de heuvel te beklimmen die tussen de oostelijke en de westelijke arm ligt. Aan de andere kant van die heuvel voert het pad je dus langs de oever van de Westelijke Ourthe tot aan een afdamming. Hier ga je overheen om daarna rechtsaf langs de andere oever terug te wandelen. Je passeert opnieuw een hooggelegen uitzichtpunt (dit keer een soort open schuilhutje). Tenslotte kom je uit bij de stuwdam van de Barrage du Nisramont, hierover rechts terug naar de parkeerplaats.

Wandelroute 3 – Le Hérou

Lengte: 7,5 km
Wandelterrein: sportieve route overwegend door het bos langs riviertjes, smalle paden, pittige hoogteverschillen.
Navigatie: wat chaotisch omdat er 3 verschillende markeringen tijdens deze route zijn: eerst volg je route 10 (rood-wit-rood markering), dan blauw-wit-blauwe FR-markeringen (François Rémy) en tenslotte route 6 (groene rechthoek).
Globaal routeverloop: Begin bij het kleine VVV-gebouwtje van Nadrin (kleine parkeerplaats) en neem het weggetje naar Ollomont (route 10, rood-wit-rood markering). Bij het oude kapelletje links aanhouden, kort daarna rechts een (vaak wat modderig) bospaadje steil omlaag langs een beekje naar de Ourthe. Dan rechtsaf de Ourthe stroomafwaarts volgen. Bij een grote bocht van de Ourthe voert een lelijk breed tractorpad je over een kaal gekapte helling omhoog tot een splitsing, hier links de blauw-wit-blauwe FR-markering volgen. Dit is een smal pad dat de boshelling fraai traverseert en tenslotte steiler begint te klimmen tot een splitsing, hier linksaf. (Als je hier kort naar rechts gaat, kom je uit bij Taverne Les 5 Ourthes.)
Nu volg je de groene rechthoekmarkering van route 6, omlaag over een mooi bospaadje dat je eerst langs en tenslotte bovenop de rotsen van Le Hérou voert. Vanaf Le Hérou weer even kort omlaag het bospaadje oppikken, volg het bordje “Les Ondes”. Steil omlaag naar de Ourthe en daar rechts over een smal paadje de rivier volgen. Na de bocht bij Les Ondes (stroomversnelling) is een padsplitsing, hier rechts omhoog de groene markering volgen terug naar Nadrin.

Gebruikte wandelkaarten

• Wandelkaart Ourthe Supérieure en Ardenne, schaal 1:20.000 (wandeling 2 en 3); ter plaatse verkrijgbaar bij het VVV.
• Topografische kaart Belgie NGI 60 / 1-2 Champlon - La Roche en Ardenne (1:25.000). Zeer gedetailleerde topografische kaart van een deel van Belgie. Deze kaart is bijzonder geschikt voor wandeltochten in met name het heuvelachtige gebied van de Ardennen. Voorzien van alle topografische details als hoogtelijnen, waterlopen, bosgebieden, paden en brandgangen. Hoogtelijnen maken het mogelijk de moeilijkheidsgraad van een wandeling in te schatten. Belangrijke oriëntatiepunten, zoals solitaire bomen, kapelletjes, hoogspanningslijnen, en vele andere, zijn ingetekend.

Toeristenbureaus in de Ourthevallei

• Het VVV in La Roche-en-Ardenne: Place du Marché 15. T +32 (0)84/367736, www.la-roche-tourisme.com.
• Het VVV in Nadrin: Place du centre 4. T +32 (0)84/444620, www.ourthesuperieure.be.

Zelf wandelen in de Ardennen?