Tips voor een avontuurlijke vakantie naar Montenegro

Voor wie Montenegro nog niet kent, hoe zou je het land omschrijven?

Montenegro valt eigenlijk in twee delen uiteen: de kust en het binnenland. De kustlijn is spectaculair, de bergen vallen zo in de zee. Er is daardoor niet veel ruimte voor grote stranden, maar er zijn wel volop baaien met fijne kiezelstranden. Sinds de onafhankelijkheid in 2006 is er aan de kust veel gebouwd, vooral door Russische investeerders. Die hebben een soort equivalent van Saint Tropez voor de Moskouse bourgeoisie willen bouwen. Dat gebeurde niet overal even smaakvol, maar er zijn ook echt leuke appartementencomplexen en grote stukken prachtige, onbedorven kustlijn.

In het binnenland vind je bergen en wildernis. Pieken van ruim 2000 meter en diepe rivierkloven wisselen elkaar af, en dan zijn er nog de meer toegankelijke berggebieden met hooggelegen graslanden. Hoe verder je de bergen in gaat, hoe verder je teruggaat in de tijd. In het Durmitorgebergte lopen herders met schaapskuddes, ze maken daar kaas zoals ze dat al eeuwen doen. En in Cetinje, de oude hoofdstad, zie je nog kloosters uit de zestiende eeuw.

De kampeerreis Montenegro is speciaal gericht op families. Wat maakt deze reis bijzonder?

Het kamperen zelf is al bijzonder! Kleinschalige campings met veel rust, ruimte en natuur om je heen, zijn in Montenegro namelijk bijna niet te vinden. Daarom hebben we op een aantal mooie plekken zelf twee tenten neergezet. Je begint de reis met vier overnachtingen op een groene open plek in het Durmitor-gebergte, vlakbij een restaurant waar je ’s avonds ook eet. De tweede standplaats is op een nieuwe, kleinschalige camping in de buurt van het Skadarmeer. Vanaf je picknicktafel kijk je zo uit over het meer, met in de verte de Albanese Alpen. Op de derde pleisterplaats, dichterbij de kust, staat je tent middenin een olijfboomgaard. Volgens eigenaar Djoko zijn de oudste bomen zo’n achthonderd jaar oud. Djoko maakt ook z’n eigen olijfolie en limonade en heeft een moestuin, hij is erg betrokken bij de natuur. Je kunt vlakbij zwemmen in een poel onder een waterval, het is echt een prachtige plek.

Wat zou je aanraden om tijdens deze reis met jonge kinderen te doen?

Je kunt een dag met een kano naar een onbewoond eilandje in het Skadarmeer, waar je een dag leert overleven in de wildernis: vissen, pijl en boog maken, vuur maken, brood bakken boven een vuur. Je bent dan echt de hele dag lekker buiten in de natuur. Of vaar met een privébootje-met-kapitein stroomafwaarts naar een dorp met oude watermolens, en wandel daarna negen kilometer terug, over oude voetpaden langs de rivier. Die wandeling is ook voor jongere kinderen goed te doen, en je kunt er desnoods eentje een stukje op je rug nemen, want je loopt veel in de schaduw en er is weinig hoogteverschil. Het allerleukste is misschien wel om op de heenweg middenin de rivier het water in te springen en weer terug de boot in te klauteren. Mijn kinderen vonden dat echt geweldig!

Wat zijn de leukste activiteiten voor oudere kinderen?

Dan zeg ik: canyoning. Springen, glijden, drijven, langs een touw, wandelen over de rivierbodem, het is écht leuk om te doen. Heb je het zelf nog nooit gedaan en vind je het spannend, dan is de canyoningtocht bij Rikavac een goede kennismaking, die is ook geschikt met kinderen vanaf zeven jaar. Met oudere kinderen, vanaf een jaar of twaalf, is canyoning in de Nevidio-kloof een stoere activiteit. Je daalt dan af in de smalste kloof van Montenegro, op sommige plekken is hij maar een paar meter breed. Eenmaal beneden zie je boven je alleen nog een smal streepje lucht. De naam Nevidio betekent ‘de ongeziene’, omdat de kloof zo verborgen ligt. Liefhebbers komen daar speciaal voor naar Montenegro.

En ga bergbeklimmen! Twee bergtoppen zijn goed haalbaar met sportieve kinderen: de Prutas, in het Durmitorgebergte, en de Rumija, bij het Skadarmeer. Het is een paar uur zweten, maar als je samen boven staat, is dat echt een overwinning. In het informatiepakket vind je voor beide tochten een Nederlandstalige routebeschrijving, en je kunt ook de GPS-route downloaden.

Nog even over het comfort. Je hoeft zelf geen kampeerspullen mee te nemen?

Nee, de tenten zijn volledig ingericht. Het zijn trouwens ronde Bell-tenten, met een diameter van vijf meter. Binnen vind je een tweepersoons bed en twee eenpersoonsbedden, met goede matrassen. Bij elke tent is een picknicktafel, en waar toegestaan is er een vuurplaats met een ketel. Het sanitair is wel gedeeld, maar bijvoorbeeld op de eerste camping deel je het met maar twee tenten. En oh ja: je bed is opgemaakt als je aankomt, en je hoeft niet te koken, want de reis is op basis van halfpension. Relaxed, toch?

3 Tips van Ruud

1. Je kunt deze reis zo zwaar of licht maken als je wilt. Kies je voor de zwaarste (berg)wandeling en de canyoning tocht door de Nevidio-kloof, dan is het echt pittig, maar je kunt het ook heel ontspannen houden, met lichte wandelingen, een boottocht, en af en toe een rustdag.
2. Wil je iets langer in Montenegro blijven, kies dan voor de verlenging bij de baai van Kotor. Je verblijft daar in een erg mooi gelegen appartement, met zwembad. Ga dan zeker ook lunchen bij restaurant Catovica Mlini in Morinj, in een oude watermolen in een weelderige tuin, en het eten is er superlekker en niet duur.
3. Tijdens deze reis begin je in de bergen en daal je in twee etappes af naar zee. In de bergen bestaat het menu veelal uit schapenvlees en kaas en worst. Rond het Skadarmeer staat zoetwatervis op het menu, probeer vooral de paprikasoep met karper, die is erg lekker! En aan de kust staat er natuurlijk veel zoutwatervis op het menu, zoals zeebaars.

5 x Leuk om te weten

1. Vergeleken met andere Balkanstaten kun je zeggen: Kroatië heeft de mooiste kust, maar Montenegro heeft de mooiste bergen en wildernis. De natuur is ruiger dan in Servië, en het land is netter en beter georganiseerd dan Albanië.
2. Montenegrijnen zijn echte buitenmensen. Van de 600 duizend inwoners woont ruim eenderde in de hoofdstad Podgorica, maar ze hebben vrijwel allemaal nog een sterke band met het platteland. Vaak ook doordat ze nog een huisje hebben, waar dan bijvoorbeeld elk jaar de naamdag van de familie wordt gevierd.
3. De taal is Montenegrijns, maar je kunt overal wel terecht met Engels of Duits - veel mensen spreken Duits omdat ze een tijdje in het Ruhrgebied hebben gewerkt.
4. De stad Cetinje, in de bergen van Lovcen is het kerngebied van het oude Montenegro. Hier trok de bevolking zich terug toen de Ottomanen de vruchtbare vlakten innamen. Het is een weerbarstig gebied met rotsen van jonge kalksteen, er moest om elk stukje gras en elke druppel water gestreden worden. Als je nu door het gebied rijdt en met mensen praat en vraagt hoe ze heten, zeggen ze nog steeds niet alleen hun naam, maar ook direct erachteraan uit welk dorp ze komen, om aan te geven bij welke stam ze horen.
5. In de negentiende eeuw was Montenegro een monarchie en onafhankelijke staat. Koning Nicolaas I regeerde tussen 1850 en 1918. Hij liet twaalf kinderen na, en van zijn tien dochters trouwden er vijf met een prins of koning. Zijn bijnaam was ‘schoonvader van Europa’.