icon-mouse icon-mountain icon-facebook icon-instagram icon-pinterest icon-twitter icon-youtube icon-close icon-zoek icon-triangle-left icon-triangle-right icon-ebike icon-hond icon-gezin icon-zwaarte icon-gps icon-trein icon-comfort
Image
Panoramique du Mercantour
Reisverhaal

De Panoramique du Mercantour (GR52A) in Frankrijk

  • 09 december 2024
  • Door: Linda de Graaf
  • Fotografie: Linda de Graaf

Pas een paar jaar geleden ben ik, fervent wintersporter, voor het eerst in de zomer naar de bergen gegaan. Sindsdien heb ik aan het bergwandelen mijn hart verloren. Ik wil ook graag een keer alleen op pad, met een tentje. Maar hoe begin je met bergwandelen in je eentje? Ik loop de GR52A, ook wel bekend als de Panoramique du Mercantour, in het zuidelijke gedeelte van de Franse Alpen.

FAQ: meestgestelde vragen over de GR52a

Wat is de GR52a?

De GR52a, ook wel Le sentier panoramique de Mercantour genoemd, is een aftakking van de GR5, de bekende langeafstandsroute van Hoek van Holland naar Nice. De GR52a maakt een bocht om het nationaal park van de Mercantour. Je wandelt onder andere door de vallei van de Vésubie en de Royavallei. De totale route van Colmars naar Col de Tende is ruim 220 km lang waarin je 13000 hoogtemeters maakt. Je loopt de hele route in ongeveer 15 dagen, maar met behulp van het openbaar vervoer vanaf Nice kun je prima kortere etappes plannen. Saint Sauveur Trinite, Beuil, de dorpen in de Vésubievallei, Sospel en de dorpen in de Royavallei zijn vanaf Nice goed te bereiken met de bus of de trein binnen vijf kwartier tot maximaal 3,5 uur. 

Waar overnacht je aan het einde van de wandeldag?

In de oostelijke helft, die ik heb gewandeld: in Tende en Sospel heb je keuze uit verschillende hotels. In Breil-sur-Roya, La Brigue en Saint Martin de Vésubie is de keuze wat beperkter. Moulinet heeft geen hotel, maar wel een leuke camping. Hotels vind je hier wel op de col du Turini, Roquebillière, en bij La Bollene-Vésubie. Campings vind je in of bij Saint Martin de Vésubie, Roquebillière, Moulinet, Sospel, La Brigue en Tende. Je mag - in tegenstelling tot het nationale park zelf - langs vrijwel de hele route wildkamperen. Ik heb verschillende mooie plekken gezien.

Hoe moeilijk is de GR52a?

De route is goed te doen voor de gemiddelde wandelaar met een redelijke conditie. De GR52a is nergens echt technisch, maar soms fysiek wat zwaarder. Op de oostelijke helft zijn alleen de col du Turini en de Col de Tende pittige klimmetjes. Het pad is goed begaanbaar en is uitstekend aangegeven met rood-witte markering en bordjes.

Het hoogste punt is net iets meer dan 2000 m en ligt vlak bij Entraunes in het westelijk deel van de route. In het oostelijk deel is het hoogste punt col de Tende met 1964m. 

Wat moet ik aan spullen meenemen?

Als je niet gaat kamperen: goede wandelschoenen, dit mogen ook lage schoenen zijn. Begin juni was het al best warm, maar de nachten waren nog fris. Laagjes ademende, sneldrogende kleding dus. Je komt op de etappes weinig horeca tegen, zorg dus altijd voor een lunch en voldoende drinken en snacks en een EHBO-setje. Een wandelkaart is niet nodig, de route is goed gemarkeerd. Een app zoals Komoot of de Franse Cartes IGN is wel handig als je onverhoopt toch de route kwijt bent. Ga je kamperen, dan komt daar je tent, slaapzak en matje bij en je kookuitrusting bij. Sowieso kom je met een dagrukzak niet uit, want er is geen bagagevervoer mogelijk.

Wat is de beste tijd om de GR52a te lopen?

De GR52a loopt langs de meeste zuidelijke bergen van de Franse alpen. Omdat deze route niet over hoge toppen gaat en zo zuidelijk ligt, kun je al vrij vroeg in het jaar gaan lopen. Check wel even het sneeuwbericht, maar vanaf begin mei is het zeker mogelijk tot ver in oktober. Houd er wel rekening mee dat in het laagseizoen niet alle restaurants, hotels en campings open zijn. Van tevoren even checken dus!

Image
Panoramique du Mercantour
Op de GR52a heb je telkens panoramisch uitzicht op de Mercantour
"Mijn eerste leermoment: thuis je uitrusting testen"

Mijn plan om alleen op avontuur te gaan begint met het uitkiezen van een route. Mijn aanvankelijke plan: begin juni het laatste stuk van de GR5 lopen. Al ruim een half jaar van tevoren ga ik spullen verzamelen. Ik heb namelijk nog helemaal niets. Ik wil maximaal 20% van mijn lichaamsgewicht op mijn rug, net iets minder dan 12 kg. Vooral voor de zware dingen zoek ik ultralight. Ik doe uitvoerig research op internet en lees eindeloos reviews over de beste lichtgewicht tent, slaapzak en matje. Het worden de MSR Hubba, Sea to Summit Spark en de Therm-a-rest Neoair Xlite. Want warm wil ik het ook hebben. De rugzak wordt de Osprey Eja 48.

Met deze uitrusting ga ik in februari, tijdens de laatste nacht met vorst, proefwandelen en kamperen op de Dwingelose heide. Koud heb ik het niet, maar mijn nieuwe brander krijg ik niet aangesloten op het gasflesje. Meteen mijn eerste leermoment: thuis je uitrusting testen. 

Goed gepakt

Een paar dagen voor vertrek leg ik mijn spullen klaar en maak een lijst in excel. Dat maakt het heel makkelijk om weer dingen te schrappen. Geen merino onderbroeken, die zijn twee keer zo zwaar als gewone. De bikini sneuvelt en de duct tape blijft ook thuis. Eén schoon kledingsetje, maar wel vier paar wandelsokken. Een flinke hoeveelheid mueslirepen en vijf zakjes zelf samengestelde expeditie-ontbijtjes met melkpoeder, havermout, kaneel en rozijnen. (Deze ontbijtjes blijken echt niet lekker te zijn, met als voordeel dat ik altijd een noodmaaltijd had, als er niets anders of beters voor handen was. Bijvoorbeeld 's avonds als toetje, want met te weinig calorieën kreeg ik het telkens koud 's nachts). 

Mijn oude e-reader weegt minder dan de lichtste nieuwe die ik bijna had aangeschaft. Hetzelfde geldt voor mijn oude powerbank van iets meer dan 200 gr waarmee ik mijn telefoon minstens twee keer kan opladen. Al met al blijft de rugzak - zonder water - net onder de 10 kg en daar ben ik best blij mee.

Image
Panoramique du Mercantour
Zelfvoorzienend: onderweg kan ik verse koffie zetten
Image
Panoramique du Mercantour
De eerste nacht op de camping in Saint-Martin-Vésubie
"De etappes die ik van tevoren had bedacht blijken problematisch"

De Mercantour

2024 is een uitzonderlijk sneeuwjaar. Halverwege mei valt nog veel sneeuw in de Alpen en de GR5 lijkt voorlopig nog niet begaanbaar. Ik wil bovendien als beginneling in mijn eentje niet te veel risico nemen en ga op zoek naar een alternatief. Ik kom uit op de GR52a die in een bocht om de Mercantour heen loopt en daardoor niet boven de 1700m uitkomt.

Mijn startpunt is St Martin de Vesubie. Enerzijds gebaseerd op de bus- en treintijden vanaf Nice en anderzijds op het feit dat ik een gasblikje moet kopen en hier een outdoor winkel is. Het beoogde eindpunt is Tende, 116 km verderop.

Ik heb een Frans wandelgidsje besteld, Le Mercantour GR5, en een overzicht gemaakt van de afstanden en eventuele etappes in excel Later kom ik erachter dat ik de route de andere kant op loop en de tijden uit het boekje dus helemaal niet bruikbaar zijn. Maar ook zonder dat blijken de etappes die ik had bedacht problematisch. Ik zal veel moeten wildkamperen, iets waarvan ik van tevoren dacht 'dat doe ik wel even'.

De eerste wandeldag loopt al meteen anders dan gepland. Tijdens het ontbijt op een terras word ik in St Martin aangesproken door de boswachter. Of is het de burgemeester. Of gewoon een aardig local? Waar ik heen ging? Naar het zuiden? Dan kon ik beter langs de andere kant van de vallei lopen. Een langere route, maar veel mooier. Ik pak mijn gidsje erbij en de app Komoot en zie dat dit eigenlijk wel een goed idee is. Na 18 km wandelen arriveer ik dan in Roquebilière, waar een camping is. Ik kom de aardige Fransman opnieuw tegen bij de outdoor winkel en hij adviseert me nog de Franse app Cartes IGN te downloaden.

De route is inderdaad mooi, al hoewel ook een beetje saai met veel - of alleen maar - bos. Na zes uur lopen zet ik mijn tent op langs de Vésubie, de rivier die de laatste jaren regelmatig is overstroomd. De laatste keer in 2020 als gevolg van storm Alex. Ook deze camping is toen overstroomd en deels verwoest, maar met behulp van vrijwilligers weer opgebouwd. Op veel plekken langs de Vésubie worden nu versterkingen aangelegd.

Image
Panoramique du Mercantour
Een van de mooiste etappes, van Moulinet naar Sospel

Col du Turini

Roquebilière ligt wel aan de verkeerde kant van de vallei ten opzichte van de route. Ik besluit een klein beetje te smokkelen en de volgende ochtend de bus te nemen naar de voet van de route naar de col du Turini. Een etappe van ongeveer 1000 hoogtemeters en volgens de wandelgids acht uur lopen. Het openbaar vervoer is goed in de vallei, alleen het aantal bussen dat rijdt is heel beperkt, twee tot vier per dag, dus sta ik om 5.45 bij de bushalte.

Ik weet niet wat de wandelgids onder de gemiddelde wandelaar verstaat, maar ik sta al na vijf uur lopen boven op de col. Onderweg word ik gezelschap gehouden door twee herten, ik zie ze regelmatig tussen de bomen. Op de col is een groot grasveld waar wildkamperen goed mogelijk is. Omdat het nog geen twaalf uur is loop ik echter liever door naar het dorpje Moulinet, nog eens drie uur dalen. 

Daar kom ik best moe aan. Het bordje geeft aan dat het nog 300 m naar de camping is. Inderdaad, maar wel steil omhoog. Ook hier merk ik dat het nog geen seizoen is. Ik ben de enige kampeerder op deze mini-camping. Als de eigenaar erachter komt dat beide restaurants in het dorp op woensdag gesloten zijn, haalt ze twee eieren voor me, zo onder de kippen vandaan. Tijdens het koken daarvan vraag ik me af of hoe lang het allerkleinste blikje gas dat ik heb gekocht eigenlijk mee gaat... Ik maak nog een ommetje in het dorp en vind een café dat morgenochtend open is voor ontbijt.

Om acht uur kruip ik mijn slaapzak in. De avonden zijn best lang in je eentje. Ik zet een podcast op, waarbij ik telkens in slaap val. Ik moet herhaaldelijk terug spoelen omdat ik wéér een stuk heb gemist. Een podcast of luisterboek is wel een uitkomst nu het om negen uur al gaat schemeren en ik op mijn antieke e-reader zonder lampje niet meer kan lezen.

Image
Panoramique du Mercantour
Een mooiere plek voor de lunch kun je toch niet bedenken?
Image
Panoramique du Mercantour
Het is nog laagseizoen, beide restaurants in Moulinet zijn gesloten
"Hier doe ik het voor: vers gezette koffie, een prachtig uitzicht en geen mens om me heen"

Petit-dejeuner

Ik ben de volgende ochtend weer vroeg wakker. De tent is behoorlijk nat van de condens, dus die stop ik los achterop mijn rugzak. In plaats van een expeditie-ontbijt loop ik naar Moulinet en bestel bij het plaatselijk café een verse koffie met croissant. En een chocoladebroodje. En een belegd broodje voor onderweg. De etappe naar Sospel blijkt een van de mooiste stukken van de route. Het lijkt wel een afgelegen bergetappe, ik kom onderweg geen bebouwing en nauwelijks wandelaars tegen. Als ik wat hoger ben geklommen en in de zon loop, vind ik een mooi plekje voor koffiepauze en om het tentje te drogen. Hier doe ik het voor, denk ik tevreden. Vers gezette koffie, een prachtig uitzicht en geen mens om je heen.

Sospel zelf valt me tegen. Het moet een toeristisch dorp zijn, maar de camping is vreselijk. Veel  muggen en stacaravans, die nu zijn gehuurd door arbeiders. Het best beoordeelde restaurant is permanent gesloten, de andere restaurants nog niet open en de ingang van de pizzeria kan ik niet vinden. Teleurgesteld loop ik de twee km terug naar de camping en maak een droogmaaltijd klaar. Ik probeer op de calorieën te letten, maar op deze manier kom ik tekort. 's Avonds laat komen de arbeiders terug naar hun stacaravans en drinken luidruchtig een borrel met elkaar. Ik vraag ze tevergeefs om wat zachter te doen. In het donker trek ik de haringen uit de grond en sleep mijn tent naar de verste hoek van de camping. Met een podcast val ik uiteindelijk toch in slaap.

Image
Panoramique du Mercantour
Breil-sur-Roya is het eerste - of laatste - dorpje in de Roya-vallei

Vallee de la Roya

Voor de route naar de Roya-vallei kies ik de alternatieve route. Niet de mooiste en ik loop voor het eerst ook nog eens verkeerd. Het begint op een baaldag te lijken. De laatste kilometers naar Breil-sur-Roya zijn wel weer prachtig en het dorpje zelf ook. Ik zie direct een café met een terras dat ook nog eens open is. Heerlijk, weer eens een koude frisdrank! De camping in Breil bestaat niet meer. Deze is in 2020 na storm Alex ook weer overstroomd en daarna niet meer geopend. Ik ben wel toe aan een goede nachtrust en boek een hotelkamer met drie-gangendiner. Het hotel bevindt zich in een steegje in de oude dorpskern. Vanaf mijn bed kan ik door het open raam meekijken op de tv van mijn overbuurvrouw. Ik haal mijn rugzak leeg en doe snel een wasje.

In het restaurant tref ik meer wandelaars (met hotels en bagagevervoer). Een Engels echtpaar is vandaag vanuit Saorge gekomen, mijn volgende bestemming. Wat een zware route, verzuchten zij, alleen maar steil op en neer.

Het driegangerdiner is een goede aanvulling op het dieet van expeditieontbijtjes en droogmaaltijden en het bed met matras en dekbed zorgt voor een heerlijke nachtrust.

De etappe naar Saorge valt me zwaar. Het is inderdaad veel op en neer, maar dat ik heb het idee dat dat vooral het gebrek aan energie is. Het pad is wel mooi en Saorge, een oud bergdorpje, is prachtig om vanuit de bergen te naderen. Ik zie een grasveldje waar je, na toestemming van de mairie lijkt te mogen kamperen, maar ik heb niet genoeg eten meer en in het dorpje zelf is geen winkeltje. Ik neem de bus naar La Brigue, het volgende dorp op de route met een goed aangeschreven camping. Daar plan ik ook een rustdag in.

Image
Panoramique du Mercantour
Op de camping in La Brigue sta ik droog en uit de zon
Image
Panoramique du Mercantour
La Brigue ligt vlak bij Italië, dat betekent geweldige pizza!
"Ik doe als de locals, ik drink een wijntje en relax"

Piscine naturale

Op de camping in La Brigue krijg ik een prachtig plekje onder een overkapping, met een tafeltje en twee stoeltjes. Wat een luxe! Ik zet het tentje op, precies op tijd voor de regenbui, al kan ik nu droog voor de tent op een stoeltje zitten. De volgende dag, mijn rustdag, zit te lezen voor mijn tentje als Jean-Louis, de campingbeheerder, langs fietst. Ik moet vooral even naar de wekelijkse markt op het dorpsplein gaan. Ik loop op mijn slippers het dorp in, koop op de markt wat fruit en strijk op het volle terras neer van Café des Platanes. Ik doe als de locals, ik drink een wijntje en relax. Terug op de camping eet ik mijn kersen en lees verder in mijn boek als Jean-Louis nog een keer langs fietst en zegt dat ik vooral moet gaan zwemmen in zijn 'piscine natural'. Hij bedoelt de beek die langs zijn camping stroomt en ontspringt bij Notredame des Fontaines. Na een bad in de beek zie je er tien jaar jonger uit. Had ik toch mijn bikini moeten meenemen!

Ik sluit de dag af in de lokale pizzeria, gerund door een Italiaans stel. De Vallee de la Roya ligt tegen de Italiaanse grens en was ook lang onderdeel van Italië. Ook stroomt de rivier de Roia door zowel Frankrijk als Italië. Pas in 1947 zijn de laatste dorpen naar Frankrijk overgegaan.

Image
Panoramique du Mercantour
Saorge is een heel fotogeniek dorp in de Roya-vallei
"Ik vond het eerlijk gezegd ook gewoon eng, maar is dat erg? Nee, helemaal niet"

Eindpunt

Om toch nog een stukje verder te komen op de GR52A loop ik de volgende dag naar Tende, een gemakkelijk wandeling van vier uur en 600 hoogtemeters. Het echte eindpunt van de route is de Col de Tende, de meest zuidelijke grote pas in de Alpen. Onder de pas loopt niet alleen een wegtunnel van 3,2 km, maar ook een spoorwegtunnel van 8 km uit 1898.

Ik zie de 1200 hoogtemeters naar boven én naar beneden echter niet zitten op een dag. 

In Tende is goed te merken dat het nog geen seizoen is. Het dorp is uitgestorven en de meeste winkels zijn nog gesloten. Een eenvoudige lunch op het terras lukt gelukkig wel. Daarna wandel ik op mijn gemak terug en pieker de rest van de middag over mijn laatste wandeldag. Zal ik nog een stuk van de GR52 lopen naar Menton zodat ik daar de trein naar Nice kan pakken? Of toch het stuk tussen La Brigue en Saorge dat ik heb overgeslagen? Ik kies voor het laatste, zodat ik toch de hele route tussen Saint Martin en Tende heb gelopen.

's Ochtends vroeg ga ik op pad, maar het is toch al aardig warm als ik om 8.00 boven het dorp uitloop. Onderweg kom ik langs de Basse d'Anan, de plek waarvan de VVV in Breil had aangegeven dat het een goede plek is om te wildkamperen.

Ik voel me weer helemaal fit en leg de 18 km naar Saorge in mum van tijd af over een prachtig en rustig pad. Alleen een uurtje voor Saorge, bij het klooster waar ik mijn lunch wil eten, zit al een grote groep Franse wandelaars.

Dan zit mijn wandelavontuur erop. De volgende dag pak ik de bus die via Italië naar Menton rijdt en vandaar de trein naar Nice. Heb ik alles gedaan wat ik wilde? Nee, wildkamperen heb ik niet gedaan. Ik vond het lastig plannen met de etappes en het eten. En ik vond het eerlijk gezegd ook gewoon eng. Is het erg? Nee, helemaal niet. Ik wilde ervaren hoe het is om in mijn eentje op pad te zijn en dat is me heel goed bevallen. Deze wandeling was een mooi begin en hopelijk de opmaat naar een volgende en wellicht nog avontuurlijker langeafstandswandeling.

Georganiseerd wandelen in de Mercantour

Wil je zelf gaan wandelen in dit prachtige gebied, maar vind je het fijn als accommodaties, bagagevervoer en maaltijden alvast zijn geregeld? Met onderstaande reis van SNP Natuurreizen kom je op de mooiste plekken van de Mercantour. Je ontvangt alle routes en reisinformatie in de SNP Reis App. Snel, overzichtelijk en altijd bij de hand!

Bekijk alle informatie over deze achtdaagse Mercantour-reis hieronder.

Frankrijk - Mercantour Privéreis 8 dagen

Wandelvakantie langs auberges en hotelletjes

  • Bijzonder hotel in Villeplane
  • Gemzen en marmotten
  • Lichtgroene lariksen en veelkleurige bergbloemen
Vanaf € 1.111,25 Prijs per persoon bij min. 2 personen
Bekijk op snp.nl
  • Zwaarte: 3 op 5
  • Comfort: 2 op 5
  • Trein mogelijk

Inbegrepen

  • alle overnachtingen
  • alle ontbijten
  • alle diners
  • lunchpakketten op wandeldagen
  • bagagevervoer dag 3,4 en 5 (1 koffer/tas van max. 15 kg per persoon)
  • transfer van het eindpunt terug naar de eerste accommodatie
  • digitale reisinformatie
  • originele wandelkaart (krijg je ter plaatse)

Niet inbegrepen

  • heen- en terugreis
  • eventuele overige transfers
  • persoonlijke uitgaven
  • verzekeringen

Meer informatie over deze reis is te vinden op de website van SNP Natuurreizen. Of ga direct naar vertrekdata en boeken.

Uitgevoerd door SNP Natuurreizen

ANVRSGR
Praktische tips

De Panoramique du Mercantour

  • Besteed voldoende tijd aan het uitzoeken van een voor jou geschikte route. Ik vond het belangrijk om in ieder geval altijd bereik te hebben, zeker omdat ik een rustige route liep, ik ben in acht dagen maar vier wandelaars tegengekomen onderweg.
  • Zorg voor voldoende vermaak voor 's avonds, ik vond luisterboeken en podcasts erg prettig voor de lange avonden.
  • Zorg voor voldoende (lekker) eten, zodat je jezelf kunt belonen of troosten met iets lekkers als het even tegen zit.
  • Ga gewoon en bedenk een plan B, voor als na een paar dagen blijkt dat het toch niets voor je is. Vanaf een vaste camping of een hotel kun je ook mooie tochten maken.

Image
Panoramique du Mercantour
Mijn laatste etappe van La Brigue naar Saorge
Over de schrijfster

Wie is Linda de Graaf?

Linda de Graaf is apotheker en tekstschrijver. Ze is graag in de bergen, 's winters - (toer-)skiën en sneeuwschoenwandelen, en tegenwoordig ook zomers - wandelen en klimmen. Andere favoriete buitensport zijn zeilen en kitesurfen.