Het Pembrokeshire Coastpath (PC) is één van de zestien National Trails van Engeland en Wales, lange afstand wandelroutes 'through some of the most stunning and diverse landscapes in Britain'. Te herkennen aan het embleem van een eikel. In totaal is de PC 298 kilometer lang. Op Pad liep het mooie traject van St. Dogmael naar Solva, een afstand van circa 120 kilometer. In dit artikel geven we praktische informatie voor wie dit traject wil nadoen.
Pembrokeshire is een kustgebied in het zuidwesten van Wales. Het is één van de tien nationale parken die in de jaren vijftig van de vorige eeuw werden opgericht, om bescherming te bieden aan de allermooiste landschappen van Engeland en Wales (meest kust- en berggebieden), die je te voet natuurlijk het beste kunt ontdekken.
Het Pembrokeshire National Park werd opgericht in 1952. Het is het kleinste van alle National Parks, en het enige pure kustgebied. Maar niet alleen de kust is bijzonder, het achterland met zijn rotsige heuveltopjes en hoogvenen is een soort miniatuurversie van alle andere parken bij elkaar.
De beste manier om de kust te ervaren van zeer dichtbij is vanaf het Pembrokeshire Coastpath. Tegelijk met de oprichting van het nationale park kwam het initiatief om een lang afstand wandelroute langs de gehele kust aan te leggen. Het duurde nog tot 1970 voordat al het werk aan het pad af was, en het Pembrokeshire Coastpath officieel geopend kon worden en vanaf dat moment een tamelijk afgelegen en ietwat intimiderende kust voor de wandelaar op een prachtige manier werd ontsloten.
Het Pembrokeshire Coastpath is een bijna 300 kilometer lang natuurmonument van rotskliffen, kleine strandjes en schilderachtige vissersdorpjes. De kapen en baaien langs de uiterste westrand van Wales, thuisbasis van de grijze zeehond, worden onophoudelijk bewerkt door de beukende golven. Tijdens deze zwerftocht kun je niet om de rijke zeevogelkolonies heen: Drieteenmeeuwen en Noordse stormvogels bevolken luidruchtig de steile kliffen.
Het pad voert meestal rakelings bovenlangs kliffen en daalt regelmatig steil af naar baaien met zand- of kiezelstranden om daar even snel weer uit te klimmen. Naast adembenemende uitzichten is er ook ín de natuur veel te zien. Van internationale allure zijn de kustflora en broedkolonies van zeevogels. Zeehonden hebben hier hun kraamkamers, met wat geluk zie je dolfijnen zwemmen voor de kust. Pembrokeshire is uniek en veelzijdig. Letterlijk ten grondslag hieraan ligt de bodem, die uit veel verschillende gesteentelagen bestaat (waaronder de oudste van Groot-Brittannië), die in de kliffen aan de oppervlakte komen en waardoor elke etappe toch weer anders is.
Iedereen in fysiek goede conditie kan de route lopen. Hoewel hij meestal tamelijk vlak is, moet je ook rekening houden met steile hellingen en hekjes waar je overheen moet stappen. Over het algemeen is het risico op vallen van een klif klein, maar er zijn sommige stukken die, zeker bij harde wind, spannend kunnen zijn. Bordjes 'kliffs kill' tref je niet voor niets overal langs de route.
Het Pembrokeshire Coastpath is in twee richtingen bewegwijzerd. De meeste mensen lopen in de richting van noord naar zuid. Zo zijn ook de meeste wandelgidsen samengesteld. Maar in feite maakt het helemaal niets uit welke richting je kiest, je geniet evenzeer als je van zuid naar noord loopt. Het volgen van de route is heel eenvoudig door de goede markering en het pad zelden te missen is. Vaak is er alleen maar één wandelpad. Alleen in de buurt van dorpen moet je soms een beetje opletten en zoeken naar de markering en de wandelkaart raadplegen, die je wel altijd ook bij je moet hebben, al was het maar om overzicht te krijgen en afstanden in te kunnen schatten.
Benodigde kaart: Ordnance Survey OL 35 (North Pembrokeshire) en OL 36 (South Pembrokeshire), schaal 1:25.000. Voor het hier beschreven traject volstaat OL35.
Etappe 1: St. Dogmael - Poppit Sands - Moylgrove - Newport
25,5 km (inkorten mogelijk door te starten vanaf Poppit Sands (minus 2,7 km) of Moylgrove (minus 9 km))
Een lange etappe langs de oudste en hoogste kliffen van de Pembrokeshire kust (tot 150 meter hoog). De route is tamelijk afgelegen en komt lang weinig wegen of huizen. Onderweg is er geen enkele mogelijkheid om eten te kopen. De route zelf is prachtig, je loopt voortdurend op de grens van land en zee, bovenlangs hoge kliffen. Feitelijk loopt je over een hoogvlakte waar rivieren steile dalen hebben ingesleten. Die monden uit bij zee. Dat betekent dat je geregeld steil moet afdalen over soms slipperige stenen tot zeeniveau: een vaak afgelegen baaitje met een strand van zand of kiezels, waar je kans hebt om zeehonden te zien. Het afdalen en klimmen is pittig, want steil, maar altijd van korte duur. Geniet van prachtige uitzichten op de diepblauwe Atlantische oceaan, bloemrijke kliffen, land- en zeevogels, de stilte en eenzaamheid én een heel mooi aangelegd wandelpad op het randje van land en zee.
Overnachten: in Newport zijn ruime overnachtingsmogelijkheden, van camping tot hotel of B&B.
Etappe 2: Newport - Dinas Head - Fishguard - Goodwick, 20 km
Nadat je de mooie baai van Newport hebt verlaten, rond je vandaag het schiereiland Dinas Head waar je kunt genieten van de geel gekleurde gaspeldoorn in het voorjaar en paars gekleurde heide in de zomer. Je vervolgt het kustpad naar het grotere plaatsje Fishguard met de wijken Lower Town met z'n historische haventje en gewilde filmlocatie en Upper Town van waaruit de laatste poging een invasie van Engeland te bewerkstelligen (1797, door de Fransen) werd verijdeld.
Overnachten: In zowel Fishguard als Goodwick zijn volop overnachtingsmogelijkheden. Fishguard is het wat grotere en gezelliger plaatsje. Goodwick heeft een treinstation. Vlakbij vertrekt de veerboot die op en neer naar Ierland pendelt.
Etappe 3: Goodwick - Abercastle/Trefin, 28,5 km
Langs de bijzonder grillige rotskust, met een flink aantal korte stijgingen en afdalingen, loop je langs Strumble Head, een honderden miljoenen jaren oude vulkaan. Uit het gesteente van het achterland van Pembrokeshire ('blue stone country') werden in de Bronstijd de stenen gehakt voor de beroemde 'stone circle' van Stonehenge. De vuurtoren van Strumble Head is een mooi baken aan het eind van de etappe, die landschappelijk een heel mooi sluitstuk kent: een bijzonder grillige kust, en ook aan de landkant veel wilde stukken en ruige begroeiing.
Overnachten: de etappe lopend naar Trefin (een kleine plaats met een handvol accommodaties en 1 pub waar je elke avond voor een maaltijd terecht kunt) zal voor velen iets te lang zijn. Wij liepen naar Abercastle en namen daar de bus naar Trefin. Taxi bellen is ook een goed optie. Bij Pwll Deri is op een hele mooie locatie vlakbij het coastpath, met uitzicht op de oceaan, op een ideale afstand ook een 'remote clifftop' Youth Hostel gelegen: yha Pwll Deri.
Etappe 4: Trefin - Porthgain - Whitesands Bay - St. Davids, 20 km
Vanuit Trefin pik je snel het kustpad weer op. Een nieuwe dag vol zeegezichten begint. Aan de landkant kijk je uit over een tamelijk vlak, glooiend weideland en zie je aanvankelijk nog relatief veel bebouwing van Trefin en buurdorpen. Porthgain is een mooie pleisterplaats onderweg: een oude overslaghaven waar je prima iets kunt eten in 'The Shed'. Het havenplaatsje wordt graag bezocht door toeristen en dagjesmensen. Wie verder loopt over het kustpad, heeft het rijk - op een enkele andere wandelaar na - snel weer voor zichzelf. De tweede helft van de etappe wordt het landschap wederom ruiger en grilliger. Een heel mooi, maar wel drukker bezocht gedeelte is de kaap van St. Davids vlak voor Whitesands Bay. Het strand is populair en zelden verlaten. Neem hier de bus naar St. Davids, om de laatste kilometers over de autoweg over te slaan. Of steek je duim op voor een lift, zoals wij met snel succes deden. St. Davids is het kleinste stadje van Groot-Brittannië, spiritueel centrum van Wales, en kent een schitterende middeleeuwse kathedraal waar mensen van heinde en verre voor komen. Het stadje zelf is gezellig en heeft veel winkeltjes, pubs, hotels en restaurants.
Overnachten: ruime mogelijkheden in St. Davids.
Etappe 5: St. Davids - Solva, 19,4km.
Deze laatste etappe ervaar je de nabijheid van St. David en Solva, waardoor het wat drukker op de route is dan eerdere etappes. Doordat er veel toegangsplekken zijn langs de kust en er frequente openbaar vervoer bussen rijden naar die plekken, is dit traject ook populair onder dagwandelaars. De kust is onverminderd mooi. Je kunt Ramsey Island zien liggen. De kliffen bestaan uit een warm gekleurd zandsteen, dat makkelijker afbrokkelt dan het harde en oude stollingsgesteenten van de eerdere etappes. Hierdoor is ook dit deel van de kust heel grillig met veel inhammen. Een mooie etappe om een mooie week mee af te sluiten, met volop inkortmogelijkheden voor wie dat wil.
Overnachten: wij namen vanuit Solva de bus terug naar onze accommodatie in St. Davids.
Overnachten algemeen: op de officiële Pembrokeshire Coastpath website vin je een handige planner.
Het Pembrokeshire Coastpath heeft iets moois te bieden in elk jaargetijde. Het voorjaar is de beste tijd om te genieten van de uitbundige bloemenpracht en migrerende vogels. De herfst is een mooie tijd, als het al wat koeler is (en minder zweterig), waarin je ook van trekvogels kunt genieten en het is de beste tijd om zeehonden met hun puppies te spotten op de stranden en in de branding. Als je van meer ruige elementen houdt, kies je misschien wel het liefst de winter. Let wel: het kan flink stormen langs de kust en op sommige delen, waar het pad rakelings langs de kliffen gaat, kan dat intimiderend en spannend zijn.