Wandelen over route 2 van de Mullerthal Trail

Al een week is het buiten nauwelijks uit te houden in Nederland. Een aanhoudende hittegolf houdt het dagelijks leven in een houtgreep, ontregelt bruggen, verandert treinen in Finse sauna’s, grasvelden in woestijnen, stranden in slagvelden en maakt slapen zonder ventilator ’s nachts op z’n zachtst gezegd onprettig.

Wij volgen onbekommerd de slingerende paden van de Mullerthal Trail, in het hart van Luxemburgs Klein-Zwitserland. De brandende zon bereikt ons alleen na een grove filtering van de dichte bladerdaken, want afgezien van een paar verbindingsstukken over het open platteland gaat route 2 van de trail nagenoeg alleen door schaduwrijke bossen en langs hoge zandsteenformaties waarvan de steile wanden als koelelement fungeren.

Het team van ‘expeditieleden’ bestaat dit keer uit mijn vriendin, helemaal gelukkig met haar nieuwe leren halfhoge wandelschoenen, Lupo, een Engelse cockerspaniël die wekenlang duurtraining heeft gehad op het strand van Katwijk, en ik. In twee dagen leggen we de 38 kilometer af. Op dag 1 vanuit het centrum van Echternach via Scheidgen naar Consdorf, en op dag 2 via Mullerthal en Berdorf weer naar Echternach.

Dag 1: Van Echternach naar Consdorf

Zwaarbewapend – een camelbag met 3 liter water, een vissershoedje en twee reservetubes zonnebrand in de heupgordelzakken - starten we ons tweedaagse avontuur aan de voet van de Benedictijnse abdij in Echternach. Gebouwd in de achtste eeuw door de Heilige Willibrord, de Angelsaksische missionaris die in de noordelijke Nederlanden heidenen bekeerde en op de plaats van waar nu onze Domtoren staat, een tweetal kerken liet bouwen. Elk jaar op derde Pinksterdag komen duizenden toegewijde pelgrims naar de oudste stad van Luxemburg om zich in rijen van vijf op de maat van een polkadeuntje hoppend van het ene op het andere been naar het graf van de heilige Willibrord te begeven. Voor ons is de laatste rustplaats van de heilige juist het vertrekpunt, het ene been voor het andere, in een rij van twee met een hondje er tussenin.

Na amper een half uur wandelen doemen langs de bospaden de eerste rotswanden op, al zijn het nog niet de krachtpatsers waar Klein-Zwitserland om bekendstaat. In het zachte poreuze gesteente zijn door verwering grote gaten en sleuven ontstaan, kleine kamertjes waarin wandelaars van tijd tot tijd een torentje van kiezelstenen achterlaten. Lange tijd lopen we door de beboste heuvels en zijn we Lupo dankbaar voor de extra paardenkrachten waarmee hij ons over de heuvels trekt. Bergafwaarts is een ander verhaal, om niet over de wortels van de beukenbomen te struikelen moeten we zijn enthousiasme voor het buitenleven, maar vooral voor eekhoorns, beteugelen door onze hakken in de humusrijke ondergrond te planten.  

Wandelen in een avonturenfilm

Zou je 200 miljoen jaar geleden naar het Mullerthal toe zijn gekomen, dan had je de trail borstcrawlend af moeten leggen. Tijdens het Trias en het Jura strekte zich op deze plek een donkere grote zee uit, met zandsteen dat zich op de bodem afzette en dat door latere rivieren werd geboetseerd tot het landschap dat het nu is: hoge plateaus en diepe grote kloven, grotten, spelonken en rotspartijen die naarmate we dichter in de buurt van Scheidgen komen steeds theatralere vormen aannemen. Als gigantische decorstukken omringen ze de wandelaar, met meterslange slierten die over de randen naar beneden bungelen. Alsof je over de set van de nieuwe Indiana Jones-film wandelt.

‘Zo ont-zet-tend mooi’, benadrukken de twee Terschellingers die we in de buurt van Consdorf tegenkomen. Zeven maanden per jaar woont het koppel op de Waddeneilanden en de andere vijf brengen ze door op een camping in de buurt. ‘Weliswaar aan de Duitse kant, maar zo dichtbij dat wanneer we onze hengel in de Sûre uitgooien, het aas in Luxemburg terechtkomt.’ Zij doen vandaag een korte rondwandeling die toevallig met onze route samenvalt, en die ons door dezelfde beboste heuvels naar het einde van onze eerste etappe leidt. ‘Zo on-ge-lo-fe-lijk groen, het is amper voor te stellen, en rús-tig.’

Dat laatste kunnen we trouwens wél. In de ongeveer zes uur die we nu onderweg zijn, zien we alleen de trailrunner uit ons hotel voorbij stuiven, een pezige Vlaming die de route in één dag aflegt. We zeggen gedag tegen twee vrijwilligers die de bewegwijzering met verf op de bomen schilderen en komen onderweg zo’n drie, vier andere wandelduo’s tegen. Onder wie de twee jonge kroegeigenaren uit Cuijk, met wie we aan het einde van de dag een bushokje delen – de bus komt pas over 50 minuten. Nadat de laatste stamgast die nacht was vertrokken, zijn ze met de auto naar het Mullerthal gereden, om te trainen voor de Nijmeegse Vierdaagse, met hun hondje Borrel. Ook route 2, maar in omgekeerde richting.

‘Ooo…maar dan zijn jullie nog niet door de donkere grotten gekropen? En hebben de Schiessentümpel nog niet gezien? En de Wollefsschlucht?

Dag 2: Van Berdorf naar Echternach en van Consdorf naar Berdrof

De volgende morgen besluiten we de plannen om te gooien: we beginnen niet waar we gisteren gebleven waren, maar starten met wat eigenlijk de finaleshow zou moeten zijn: het stuk tussen Berdorf en Echternach. Voordeel is dat we vanuit ons hotel meteen de trail op kunnen lopen, zonder een bus te hoeven pakken. Maar belangrijker: zo voorkomen we dat we aan het einde van de dag ons hotel voorbij moeten lopen, dat op dat uur van de dag gevuld is met wandelaars op slippers met koude drankjes onder schaduwrijke parasols. Alleen de gedachte al is een marteling.

In het stille bos achter Berdorf dalen we opnieuw af in een lange kloof, maar grilliger, weelderiger, met langs de houten wandelbruggen varens die door de laagstaande zon oplichten, alsof we in een oerwoud zijn. We passeren Huel Lee, een grot die door bewoners is uitgehold om molenstenen te vervaardigen en waarin je de slijtgroeven nog altijd op het plafond ziet zitten, maar ook het amfitheater, een soortgelijke grot die nu gebruikt wordt voor openluchtconcerten. Via het talud steken we de autoweg over om de Perekop te beklimmen. Met Lupo tegen onze borst geklemd klimmen we via een verticale ladder tussen twee steile donkere rotswanden omhoog, tot we uitkomen op een plateau dat uitkijkt op het groene dak van Klein-Zwitserland.

Zo rustig als het tot nu toe op de Trail is geweest, zo druk is het plotseling bij het volgende hoogtepunt: de Wollefsschlucht. De spectaculaire kloof, vernoemd naar de wolven die hier ooit hun toevlucht zochten, zakt tussen vijftig meter hoge en met groen overhangen rotswanden via smalle, soms zigzaggende paden langzaam af naar Echternach, met het gevolg dat de trail wordt bevolkt door een lange rij bezoekers in alledaagse kleding en op doordeweekse schoenen, op zoek naar wilde rotspartijen.

Wolven komen hier al decennia niet meer, maar vandaag zijn ze wel te horen. Wanneer achter de bomenrij een ziekenwagen met loeiende sirene langsrijdt gooit Lupo – ook nog eens Italiaans voor wolf –zijn hoofd achterover en vult de Wollefsschlucht met een langgerekt gehuil.

De claustrofobische krochten van Klein-Zwitserland

Bij het bakkerijtje in Echternach kan de verkoopster haar ogen niet geloven: twee grote belegde broodjes, een vegetarische salade, croissantjes, twee fruitgebakjes, een koffie, een cappuccino en twee flesjes koude frisdrank. We hebben trek en omdat volgens het stel uit Cuijk met wie we de dag ervoor het bushokje deelden vooral de laatste beklimmingen naar Berdorf uitdagend kunnen zijn, met weinig kans op restaurants, leven we ons uit op het ambachtelijke aanbod van de lokale bakkerij.

In Consorf, waar we ons door de bus laten afzetten, volgen we in de koelte van de bossen het gekronkel van de kloof in de richting van het plaatsje Mullerthal. We wandelen langs wanden waaraan bewoners uit de steentijd hun werktuigen sleepten en waaraan verliefde stelletjes in modernere tijden hun initialen hebben toegevoegd. Wanneer we het nauwelijks druppelende beekje naar de andere kant van de kloof oversteken, bereiken we de spannendste zandformaties van de trail. Meer dan eens lopen we zijwaarts door tientallen, in sommige gevallen zelfs honderden meters lange grotten en spelonken, zoals de Kuelscheier, waar het zo donker is dat alleen een telefoon of hoofdlamp uitkomst biedt. Heerlijk koel is het er ook; Welke zomerhitte er boven de boomkruinen de wereld ook teistert, in de claustrofobische krochten van de Luxemburgse zandsteenformaties is het altijd aangenaam.

Waar we ook al een tijdje naar uitkijken zijn de watervallen van Schiessentümpel, op de weg naar Mullerthal. Onder een romantisch bruggetje van steen ligt een verkoelende poel van kraakhelder water dat middels drie aparte bundels gevoed wordt door de rivier de Zwarte Enz. Een grote groep oververhitte schoolkinderen rent over de stenen trappetjes naar beneden, maar moet wachten omdat de grootste waterval van Luxemburg – wel vier meter hoog – momenteel wordt ingewijd door een cockerspaniel die in de maximale diameter van zijn riem rondjes watertrappelt. We spoelen onze armen en voorhoofd af, vegen onze schoenen schoon, maken onze haren nat en bereiden ons voor op het laatste deel van de Mullerthal Trail.

Die 7 kilometer van Mullerthal naar Berdorf blijkt nergens vlak. Integendeel, de weg naar het plateau waarop het dorp, en ons hotel, ligt, gaat over de hoogste zandsteenformaties van Klein-Zwitserland, dwars door het idyllische bosgebied van Schnellert. Als in slow-motion sjokken we over de steile lange flanken omhoog, hinkend van het ene been op het andere been, zoals in een derde-pinksterdag-processie. Meer dan eens moeten we bukken om onder overhangende rotspartijen door te kruipen en over grote stapels rotsblokken klauteren die samen een doolhof vormen. De bossen zijn onverminderd mooi, daarover bestaat geen twijfel, er lijkt alleen geen einde aan te komen. Elke keer wanneer we de top van een rots bereiken en de spanning uit onze benen weg voelen ebben, moeten we weer door, via de volgende afdaling naar de volgende beklimming. Totdat eindelijk het licht aan de andere kant van de bomen het bos binnenvalt.

Wanneer we in Berdorf nog eens achteromkijken, vermoeid, bezweet, vol schrammen, maar voldaan, is er van de zandsteenformaties die ons zojuist twee uur lang gemarteld hebben, weinig meer te zien. Achter ons ligt een vriendelijk en vreedzaam ogend bos, koel, schaduwrijk, dat schreeuwt om verkend te worden.