Interview wereldfietser Mirjam Wouters - the Cycling Dutch Girl

‘Een ongeplande fietstocht van ruim 90.000 km met hier en daar een grote pauze om iets anders te doen.’ Zo omschrijft Mirjam Wouters haar fietsende leven tot nu toe. Ruim tien jaar zat ze op de fiets – afgewisseld met periodes waarin ze afstapte om 'te werken, motor te rijden, te wandelen of een kind te krijgen... om maar wat te noemen'. Het baby’tje is net geboren als dit nummer van Op Pad verschijnt (gefeliciteerd, Mirjam!).

Het fietsen begon simpel. ‘Mijn eerste fietsplan was een fietstocht naar Spanje. Dat is makkelijk, dacht ik. Ik pak een kompas en ik fiets naar het zuiden. Dat bleek in de praktijk niet zo te werken, maar ik kwam op de Jacobs-fietsroute terecht en heb die tot aan Santiago gevolgd. Later fietste ik meer lange routes. In Europa is dat gemakkelijk. Je schaft een boekje aan en daar staat alles in. Nadeel is dat je zonder overzichtskaart nooit weet waar je precies zit. Tegenwoordig koop ik daarom een gedetailleerde kaart en kijk waar de kleinste weggetjes en de hoogste bergen zijn. Die zoek ik op. Op één keer na. Toen ik in de winter door Canada reed, heb ik expres geen kaart meegenomen, omdat ik van mezelf de grote weg moest volgen. Dat was met 30 graden onder nul al uitdaging genoeg... Die zijweggetjes lagen meters onder de sneeuw.’

Na Spanje was de beer los. Mirjam fietste door. En door. Waarom eigenlijk?

‘Fietsen is verslavend. Of misschien niet zozeer het fietsen zelf, maar de vrijheid die je erbij hebt. Alle mooie, nieuwe, verwonderlijke ontmoetingen en de prachtige natuur die je tegenkomt. Er zijn natuurlijk ook andere manieren om die vrijheid te beleven, maar fietsend is het voor mij het aantrekkelijkst en (ook financieel) meest bereikbaar. Ik heb een hekel aan wachten. Als je aan het backpacken bent verdoe je veel tijd met het wachten op een bus, een riksja of een taxi. Je ziet alles vanachter een raampje. Op de fiets ruik, voel, zie je alles. Als je wilt stoppen stop je, als je een foto wilt maken kan dat, wil je links of rechts of rechtsomkeerd gaan, geen probleem. Je kunt het op de fiets zo zwaar of makkelijk maken als je zelf wilt. En je voelt je er (bijna) altijd goed bij! Als je fietst heb je bovendien altijd aanspraak. Zodra je afstapt komen er mensen op je af. Vaak komen daar weer leuke nieuwe avonturen uit. Of word je bij mensen uitgenodigd.’

Noem eens wat voorbeelden van leuke ontmoetingen onderweg?

‘Ik zal er drie noemen, of eigenlijk vier. Twee pelgrims, een Tibetaanse vader en zoon die de pelgrimsronde om Kailash in Tibet liepen, een Nieuw-Zeelandse koeienboer en een chai-wallah in India. Zonder met me te kunnen praten namen de pelgrims me op sleeptouw en deelden ze hun tsampa en gedroogde yakvlees, terwijl ik alleen maar wat chocoladekoekjes had om te delen. Maar dat vonden ze allang goed. De boer in Nieuw-Zeeland nodigde me uit mee te vliegen in zijn vliegtuig. Het was heel erg mooi het land waar ik zojuist doorheen was gefietst vanuit de lucht te zien! En dan die chai-wallah, de theeverkoper. Het enige wat hij bezat was de plank waarop hij zat, onder sliep en thee op verkoopt. Maar toen ik wilde betalen zei hij: ‘No sister! No money! You are my guest!’ En dat terwijl iedereen me had verteld dat ze in India alleen op je geld uit zijn! Er zijn veel meer voorbeelden. Echt heel veel mensen hebben met een klein of groot gebaar mijn reis gekleurd en mijn kijk op de wereld op een positieve manier beïnvloed.’

Over ontmoetingen gesproken. Je hebt overal gekampeerd. Heb je een top 3 van nachtelijke bezoekers?

‘Ha! Er lag in Australie op een nacht een grote slang in mijn voortent toen ik naar buiten wilde om te plassen. Dat heb ik toen maar even niet gedaan. Ik wist niet welk merk het precies was, maar in the outback neem ik toch liever het zekere voor het onzekere. Een andere nachtelijke verrassing waren twee mannen in Turkije. Ik sliep in een hotel en zij probeerden mijn raam binnen te klimmen. Ze waren dronken en de sleutel van hun eigen kamer “vergeten”. Ik heb toen heel hard het raam dicht geslagen. Verder kan ik me weinig nachtelijk bezoek herinneren. Meestal kampeer ik op stille plekken waar niets of niemand langskomt. Soms hoor je geluiden. Maar meestal lig ik snel te slapen en heb niets in de gaten.’

Ben je nooit gierend bang geweest?

‘Ongetwijfeld. Druk verkeer en nare mannen kunnen heel vervelend zijn. Maar mijn geheugen is zo ingesteld dat ik minder prettige dingen vergeet. Zo kijk ik op alles positief en met een goed gevoel terug. Ik weet zeker dat ik bang geweest ben. Ik kan het me alleen niet zo voor de geest halen. Hoewel, van beren schrik altijd. Ik weet heus wel dat ze me niet zomaar aanvallen. Alleen het idee dat zo'n groot sterk beest zonder hekje of tralies ertussen zomaar naast je kan staan, daar word ik af en toe zenuwachtig van. Om ellende te voorkomen heb ik belletjes en bearspray aan mijn stuur hangen. Al is dat ook niet altijd even handig. In Canada, toen ik heel voorzichtig mijn fiets langs een beer probeerde te duwen, heb ik per ongeluk mezelf bespoten met dat spul. Ik kan het niemand aanraden!’

Maakte het uit dat je vrouw bent?

‘Ik heb nooit als man gefietst, maar ik heb het vermoeden dat ik dan niet in de eerste paar jaar negen potloodventers tegen was gekomen. De eerste keer schrik je je rot en weet je niet goed hoe je moet reageren, daarna word je boos: wat denkt zo'n idioot wel? En vervolgens wordt het bijna gewoon. O, daar heb je d'r weer eentje... kneus. Vaak helpt het je fototoestel te pakken en een foto te maken, het zijn meestal laffe mannetjes die dan snel de benen nemen. Er zijn ook mannen die het nodig vinden je ongevraagd aan te raken, of vanuit het niets om seks te vragen. Bijzonder irritant.

Aan de andere kant zitten er ook voordelen aan het vrouw zijn. Mensen zijn sneller geneigd je te vertrouwen en uit te nodigen. In landen als Iran, Turkije en India zit je dan al snel gezellig in de keuken met alle vrouwen en kinderen. Een kijkje op het leven wat je als man niet snel zult zien. Of het leuke contact met meiden over de hele wereld waarmee je, ook al spreek je vaak elkaars taal niet, toch altijd kan communiceren.

Welke landen móeten Op Pad-lezers echt eens gaan befietsen?

‘Lastig te zeggen! Natuurlijk zijn landen als Frankrijk en Thailand heerlijke fietslanden, je hebt er goed eten, leuke dorpjes, vriendelijke mensen. Maar hoe langer ik op weg was, hoe meer ik de afzondering en uitdagingen ben gaan opzoeken. Weinig mensen zullen het met mij eens zijn dat fietsen in Noord-Canada of IJsland in de winter een goed idee is.. Of dwars door Australië, van Oost naar West door de woestijn. Maar ik kan het aanraden. Het is maar net waar je naar op zoek bent. Ik denk niet dat een 'verkeerd seizoen' bestaat. Een verkeerde voorbereiding of uitrusting misschien wel.’

Je uitrusting en vooral je fiets is steeds professioneler geworden.

‘Ik heb veel problemen gehad met de fietsen die ik door de jaren versleten heb. In het begin trok ik er zo goedkoop mogelijk op uit, dus dan is er weleens iets niet in orde. Zo viel mijn eerste fiets al na 7km uit elkaar. Na hartelijk uitgelachen te zijn en m’n fiets omgeruild te hebben voor een ander model heb ik het dat jaar toch nog naar Marokko gered. Onderweg kom je met een kapotte fiets ook wel weer in interessant situaties terecht, zo werd in Tibet met elastiekjes mijn fiets gerepareerd en in Indonesië met ducttape... Maar uiteindelijk heb ik door de toevallige sponsoring door Multicycle de mogelijkheid gekregen me verder van de gebaande paden te wagen. En daar ben ik enorm dankbaar voor! Zonder die fiets had ik er misschien wel genoeg van gekregen, altijd maar op asfalt fietsen wordt ook saai.’

Je eigen lichaam heeft nooit problemen gehad?

‘Ik heb een paar keer een ernstige voedselvergiftiging opgelopen. De eerste keer in Oost-Turkije. In de hotelkamer die ik toen nam werd tussen 11 uur 's avonds en 6 uur 's morgens continu op mijn deur geklopt. Een vrouw alleen in een hotel móet wel een prostituee zijn. Terwijl ik alle moeite lag te doen niet het hele bed onder te kotsen en schijten... Ik ben toen toch de volgende dag vertrokken en heb een busje naar de volgende plaats genomen waar meer toeristen komen en ik dus iets minder opviel. Toen ik daar aan een willekeurige jongen in een hotel op de gang vroeg of hij misschien wat drinkwater voor me wilde halen nodigde hij me uit bij hem thuis te komen uitzieken. Zijn moeder en zussen konden dan voor me zorgen. Ik ben daarheen gegaan en een aantal dagen gebleven. Hij bleek een gids te zijn die mensen meeneemt om Mount Ararat te beklimmen. Dus toen ik weer voldoende hersteld was heb ik met een groep uit Iran de berg kunnen beklimmen. Echt een geweldige ervaring!’

En nu ga je op één plek wonen, in een huis. Of zet je de tent op in de tuin van je ouders?

‘Of ik op een plek blijf wonen, of in Nederland blijf? Dat is nog helemaal niet zeker, ik zit barstensvol plannen en ideeën, Rusland heeft altijd bovenaan mijn lijst gestaan maar daar ben ik nog niet geweest. En verder heb ik natuurlijk heel Zuid Amerika en Afrika nog open liggen. Maar ik heb geen haast. Ik heb nooit haast gehad. Het gaat hoe het gaat en ik zie wel hoe en waar en wanneer ik weer fiets. Ik ben tenslotte ook nog niet op Terschelling geweest. Mijn tag-line op mijn blog was jaren one life, two wheels.  En zo voelde het ook al die tijd. Maar recentelijk heb ik het veranderd in The only certainty is change. Een waarheid als een koe. Al zeg ik het zelf.‘

Lees meer op Mirjams blog.