Interview Toine Heijmans: “Het was voor allebei een openbaring dat je je ook verticaal kunt voortbewegen”
Op de achterpagina van Zuurstofschuld, de nieuwste roman van schrijver en journalist Toine Heijmans, staat de volgende omschrijving: ‘Zuurstofschuld is het adembenemende verhaal van klimvrienden Lenny en Walter, die hun dromen najagen in de Alpen en de Himalaya, en daarmee hun lot bezegelen. Ze dragen de verhalen van de grote alpinisten met zich mee, en zoeken samen een manier om geschiedenis te schrijven. Maar in de ijle lucht gelden andere wetten.’ Het boek zelf leest goed weg. Het is een roman, doorvlochten met waargebeurde verhalen van bekende klimmers. Maar het is meer. “Het is een vrij persoonlijk boek” vertelt Toine, de schrijver, telefonisch. “Dat zal niet iedereen doorhebben. En dat geeft ook niet. Ik wilde bij het schrijven vooral thema's uitdiepen die iedereen bezig houden. Dat lijkt gelukt, het krijgt tot nu toe hele goede kritieken.”
Klimmen
Toine Heijmans was fervent bergbeklimmer. Tot hij kinderen kreeg en bergbeklimmen te veel tijd ging kosten en te gevaarlijk leek. “Maar de liefde voor de bergen is weer volledig terug” vertelt hij. “De laatste hoofdstukken en details heb ik geschreven vanuit een huisje in de Alpen. Daar was ik alleen. Maar het voelde goed. Ik voelde me thuis.” Verhuizen naar de bergen zit er voorlopig nog niet in. “Plannen maken voor een tocht naar de bergen doe ik wel. Mijn oude klimmaat heeft me ook weer ontdekt. Met hem wil ik ooit de Matterhorn nog wel beklimmen. De Nanda Devi in India vind ik ook prachtig. Er is lang gedacht dat dat de hoogste berg ter wereld was. Die wil ik niet beklimmen, dat ligt buiten mijn bereik. Maar ik wil er wel heen. Er zijn. Ooit deed ik de klassieke route naar de Everest. Dat vind ik interessanter, ik heb nooit overwogen om naar de top te gaan.”
Verticaal voortbewegen
Daar zit de overeenkomst dus niet, tussen het leven van Toine en het leven van Walter, de hoofdpersoon in Zuurstofschuld. “We begonnen hetzelfde. Het was voor allebei een openbaring dat je je ook verticaal kunt voortbewegen. Allebei hebben we een goede klimvriend. Het stuk waarin Lenny tijdens het beklimmen van een bevroren waterval aankondigt dat zijn vriendin zwanger is, is precies zo gebeurt. Alleen was ik het die het op deze manier bij mijn vriend Sander aankondigde.” Maar het zijn ook de grotere vraagstukken waar Walter en Toine mee worstelen. “Je komt op een leeftijd dat je terugkijkt. En dat je je afvraagt, wanneer heb ik het besluit genomen om dit te doen? Wat is de invloed van het ene besluit, op zoveel andere dingen?”
Je tilt je op
‘Wat de bergen met de mens doen, en wat de mens doet met de bergen, daar gaat het om.’ Is ook te lezen op de achterkant van Zuurstofschuld. “Ja, dat is een grote vraag. Je leert jezelf heel goed kennen in de bergen. Je tilt je op om daar te zijn. Ik voel me er echt een stuk lichter. De vercommercialisering van het klimmen is in mijn ogen geen goede ontwikkeling. De kern van het klimmen verdwijnt erdoor. Je hebt tijd nodig om de eenheid met de berg te voelen. Als het een week slecht weer is, dan zit je een week in je tentje. Dan laat je je niet ophalen door een helikopter om terug te komen als de zon schijnt. Wat ben je dan aan het doen? Dan gaat het echt alleen maar om jezelf. Het stopt alles wat het klimmen mooi maakt. En wat wij de bergen aandoen? Het is niet goed wat wij als mens met de bergen, of eigenlijk met de aarde doen. Je kunt de gevolgen van klimaatverandering gewoon zien in Chamonix. En toch denk ik dat we ons als mens vaak veel groter voelen dan we daadwerkelijk zijn. Dat is ook het mooie van in de bergen zijn, daar voel je dat. Met je stijgijzers maak je hooguit wat krassen in de rots. Je klimt in iets wat zoveel ouder is dan jijzelf. En wat nog veel langer zal voortbestaan dan jij. We proberen zoveel dingen naar ons hand te zetten. Maar eigenlijk zijn we als mensen maar kleine krabbelaars.”
Blijf op de hoogte
Ontvang iedere twee weken tips en inspiratie over de mooiste bestemmingen in je mailbox.
