Alpinist Ronald Naar stelde in 2008 een overzicht samen van de mooiste, eenzaamste, zonnigste huttentochten die hij in de Alpen maakte. De huttentocht rondom Zermatt (met zijn beroemde 'huisberg' de Matterhorn) karakteriseerde hij als landschappelijk de mooiste trektocht. Een relatief luxe trektocht van vijf dagen over uitstekend gemarkeerde paden met overnachtingen in comfortabele berghotels. Onderweg een ongeëvenaard panorama over de befaamde 4.000'ers van Wallis.
(dit artikel uit 2008 is in maart 2017 gecontroleerd en waar mogelijk geactualiseerd).
Kijken naar de weerspiegeling van de Matterhorn in een bergmeer, lopen over de grijsblauwe ijskristallen van de Gorner gletsjer, dommelen in een slaapkamer met uitzicht op de majestueuze Weisshorn, staan op een bergtop waar je oog in oog komt te staan met de machtige Dom, of een diner aan gedekte tafels terwijl op de achtergrond het alpengluhen wegsterft achter de gletsjers van de Rothorn. Niets moet, alles kan. Zoals de Via delle Bocchette de bergwandelaar in een verticale wereld brengt die anders voor hem onbereikbaar zou blijven, zo leidt het Rondje Zermatt de bergwandelaar op tastafstand langs de vergletsjerde vierduizenders van het Wallis.
Eigenlijk is het Hoefijzer van Zermatt geen huttentrektocht in de klassieke zin. Het is eigenlijk meer grabbeldoos waaruit je kunt nemen wat je hart begeert. Niets moet, alles kan. Tegen de berghellingen boven Zermatt liggen vijftien onderkomens: vier officiële berghutten van de Zwitserse Alpen Club en elf berghotels. Deze veelal statige gebouwen zijn onderling verbonden door een netwerk van paden van goede kwaliteit. In een week tijd kun je, afhankelijk van je wensen, een trektocht uitzetten waarbij je elke nacht op een andere plek slaapt. En voor wie dit niet opwindend genoeg is: in het netwerk zitten ook twee heuse wandeltoppen van meer dan drie kilometer hoog, en voor wie dat ook eens wilt meemaken: één betrekkelijk ongevaarlijke gletsjerovergang.
Een enkele keer kun je tijdens het wandelen over het wandelnetwerk gebruiken maken van een metro die dwars door de berg leidt, een gondelbaan, een tandradtrein of een stoeltjeslift. Daarmee kom ik meteen op het enige nadeel van deze trektocht: je passeert nogal eens als gevolg van de wintersport beschadigde hellingen en op veel plaatsen kunnen ook ‘gewone’ toeristen komen. Maar dat alles kun je wegstrepen tegen dat ene supervoordeel: overal kun je hier uitkijken op de vele tientallen zogenoemde vierduizenders van het Wallis. Dit alles maakt deze trektocht tot de mooiste en de meest luxueuze van mijn selectie.
NB: Onderstaande 7-daagse route combineert een huttentrektocht rondom Zermatt met het beklimmen van twee drieduizenders en het passeren van een zogenaamde apere gletsjer, dus een niet met sneeuw bedekte ijsstroom. Voor wie deze route te zwaar is zijn de beide topbeklimmingen en de gletsjertocht uit het programma te schrappen waardoor dit een 6-daagse huttentrektocht wordt.
Zermatt (1616 m.) – Alterhaupt/Hotel Edelweiss (1961 m.) – Berggasthaus Trift (2337 m.): 2½ uur lopen
Hotel Edelweiss (1961 m)
Berggasthaus Trift (2337 m, privé)
Berggasthaus Trift (privé, 2337 m.) – Höhbalmen (2600 m.) – Arbenbach (2200 m.) – Schönbielhütte (SAC, 2694 m.): 3 à 4 uur
Berggasthaus Trift (privé, 2337 m.) – Mettelhorn (3406 m.) – Berggasthaus Trift (2337 m.) – Höhbalmen (2600 m.) – Arbenbach (2200 m.) – Schönbielhütte (SAC, 2694 m.): 7 à 8 uur
Opmerking: Voor de beklimming van de Mettelhorn (3406 m.) vanuit Berggasthaus Trift (privé, 2337 m.) staat 2 ½ uur stijgen en 1 ½ uur dalen.
Schönbielhütte (2694 m, 80 bedden)
Schönbielhütte (SAC, 2694 m.) – Stafelalp (2300 m.) – Hotel Schwarzsee (2582 m.) – Fürgg (2432 m.) – Gandegghütte (privé, 3029 m.): 4 à 5 uur
Opmerking: Voor de stijging van Fürgg (2432 m.) naar Trockener Steg (2939 m.) kun je beter even de kabelbaan nemen, anders loop je toch alleen maar onder de kabels.
Hotel Schwarzsee (2582 m)
Hörnlihütte (3260 m, 130 plaatsen)
Gandegghütte (privé, 3029 m.) – Füri (1867 m.) – Riffelberg (2566 m.) – Rotenboden (2815 m.) – Monte Rosa-hütte (SAC, 2795 m.): 5 à 7 uur, afhankelijk van het al dan niet gebruiken van de kabelbaan tussen Trockener Steg en Füri.
Opmerking: Begin deze etappe door de daling van Trockener Steg (2939 m.) naar Füri (1867 m.) per gondelbaan af te dalen. Eventueel kun je het Gornergrat-tandradtreintje vanaf de Station Riffelalp (2211 m.) naar Station Rotenboden (2815 m.) nemen. Je loopt dan nog altijd de mooiste stukken.
Riffelalp Resort (2222 m, vijfsterrenoord)
Hotel Riffelberg, (2585 m, viersterrenoord)
Monte Rosa-hütte (2883 m, 120 plaatsen)
Opmerking: De wandeling (T4) naar de Monte Rosa hut is een lastig geval. Hij gaat over een gletsjer. Die is weliswaar aper (een gletsjer zonder sneeuw), toch gebeuren er veel ongelukken. Het wordt aangeraden om een gids te huren. En stijgijzers mee te nemen (ook stijgijzervaste schoenen dus).
Meer informatie: Gletsjeroversteek Monte Rosa Hütte
Monte Rosa-hütte (SAC, 2795 m.) – Kulm Hotel Gornergrat (3130 m.) – Kellesee – Bärghüs Grünsee (privé, 2296 m.): 4 à 5 uur
Kulm Hotel Gornergrat (3130 m)
Bärghüs Grünsee (2296 m, privé)
Bärghüs Grünsee (privé, 2296 m.) – Grindjsee (2334 m.) – Stellisee (2537 m.) – Oberrothorn (3415 m.) – Flühalp (privé, 2616 m.): 5 à 6 uur
Opmerking: De beklimming van de Oberrothorn (3415 m.) is niet zwaar, maar kan bij slecht weer worden geschrapt, waardoor de etappe nog maar 2 uur duurt.
Flühalp (2616 m.)
Bärghüs Grünsee (privé, 2296 m.) – Grindjsee (2334 m.) – Stellisee (2537 m.) – Flühalp (privé, 2616 m.): 2 uur
Flühalp (privé, 2616 m.) – Pfulwe (3155 m.) – Ottavan / Hotel Täschalp (2295 m.) – Täsch: 5 uur
Hotel Täschalp (2225 m., privé)
Täschhütte (2701 m, 80 plaatsen)
Opmerking: de beklimming van de Pfulwe (3155 m.) leidt over een goed pad, maar de afdaling naar Ottavan is in het begin wat lastig te vinden. Vanaf Ottavan kun je ook de bus omlaag nemen.
Relatief luxe trektocht over uitstekende paden, die voorbeeldig zijn bewegwijzerd en gemarkeerd. Het uitzicht onderweg is een van de mooiste in de gehele Alpen. De hutten zijn hier meestal berghotels, waardoor de luxe over het algemeen groter is dan bij een ‘gewone’ huttentrektocht. De prijs van de overnachting is navenant hoger...
Zermatt is voor veel alpinisten een soort bedevaartsoord. Daarnaast komen er dagelijks honderden toeristen uit de VS, Japan en China die Europa in één week proberen te zien en Zermatt als icoon voor de Alpen zien. Hierdoor zijn er tegen de berghellingen enkele tientallen baantjes gebouwd, variërend van een metro dwars door de bergen tot een tandradtreintje, van stoeltjesliften tot gondelbanen met een capaciteit van meer dan honderd personen. Voor wie daarvoor gevoelig is: deze infrastructuur ontsiert het landschap. Tegelijkertijd biedt het diegenen die er behoefte aan heeft de mogelijkheid af en toe wat ‘stijghulp’ te nemen.
Eenvoudige tot middelzware wandelingen over uitstekende paden temidden van een fabuleus berglandschap met sneeuwvelden en gletsjers. Ideaal voor beginners die enig comfort op prijs stellen.
Vijfdaagse tocht (of zoveel minder omdat je vanuit elke hut naar het beginpunt Zermatt kunt afdalen; of zoveel meer omdat er maar liefst vijftien hutten en berghotels aan en rondom de route liggen). Begin- en eindpunt Zermatt in het Zwitserse Wallis. Dagelijks gemiddeld 5 uur lopen, maximaal hoogteverschil 700 meter.
Zermatt ligt in het Zwitserse kanton Wallis. Het ligt aan het einde van een noord-zuiddal op een hoogte van 1600 meter temidden van tientallen toppen van meer dan 4000 meter hoogte. Hieronder zitten enkele van de beroemdste van de Alpen zoals de Matterhorn, de Monte Rosa en de Dent Blanche. Er liggen in dit deel van het Wallis ook enorme gletsjers, zoals de Gornergletscher, waarover een gemarkeerd ‘wandelpad’ leidt dat tot het ‘Hoefijzer’ behoort.
Aan de route liggen twee ‘wandeltoppen’: de Mettelberg van 3406 meter en de Oberrothorn van 3414 meter. Beide toppen hebben een vrijwel ongeëvenaard panorama over de 4000-ers van het Wallis, maar gelden als middelzwaar tot zwaar. Het is verstandig voor beide tochten een extra dag uit te trekken.
Half juni - half september. Zermatt ligt niet bepaald in een uithoek van de Alpen. De zomermaanden, dus van begin juli tot en met eind augustus, zijn hierdoor relatief druk. In tegenstelling tot elders in de Alpen zijn de meeste installaties (bergtreintjes, kabelbanen en stoeltjesliften) ook in het najaar nog open. Hierdoor is zelfs wandelen in oktober nog een zeer reële optie. Aan de andere kant van het seizoenspectrum is het maar beperkt mogelijk vroeg in de zomer te wandelen. Sommige bergpaden liggen zo hoog dat er zelfs in juni nog wintersneeuw op de paden kan liggen.
Auto: Via Basel, Bern en de Lötschbergtunnel (ong. 1050 km.).
Trein: Met de trein vanuit Nederland naar Brig (trein richting Milaan), en vandaar per bergtrein naar Zermatt. Voor prijzen en treintijden; neem contact op met de Treinreiswinkel: Breestraat 57, 2311 CJ Leiden; Singel 393, 1012 WN Amsterdam, (071) 513 70 08, www.treinreiswinkel.nl, info@treinreiswinkel.nl of kijk op www.nsinternationaal.nl of bel (0900) 9296.
De markering en de bewegwijzering van Zwitserse bergpaden geldt als voorbeeldig. De paden rondom Zermatt zijn zonder uitzondering goed, zij het dat ze niet overal even breed zijn. De tijden die de Zwitsers over het algemeen hanteren is scherp, dus echt zonder rustpauzes.
In de omgeving van Zermatt liggen vijftien berghotels en hutten die voor de ‘gewone wandelaar’ bereikbaar zijn. Logies in dit schitterende berggebied kost vanaf € 100,- per dag op basis van halfpension, en soms zelfs iets meer. Het duurste (maar eenvoudig te vermijden) hotel is het nieuwe Riffelberg Resort, waar je slaapt in DeLuxe-kamers met uitzicht op de Matterhorn tegen een ‘bescheiden’ tarief van zo’n € 250,- tot € 2000,- (!) per nacht (incl. ontbijt, dat wel). Aan de andere kant behoren sommige berghotels als Trift en Flühalp tot de meest romantische overnachtingsmogelijkheden van de Alpen, en dat tegen zeer redelijke prijzen.
Meer informatie over de officiële berghutten van de Zwitserse Alpen-Club SAC vind je in het boekje Hütten der Schweizer Alpen en Alpenvereinshütten Westalpen (Rother Verlag). En op het internet: www.hutten.be of op de site van de Schweizer Alpen Club (SAC).
In het Op Pad achtergrondartikel De berghut; wat en hoe? kun je veel meer lezen over het huttenleven, de boeking van een overnachting, het lidmaatschap van een bergsportvereniging etc.