Eilandhoppen: fietsvakantie op de Nederlandse Waddeneilanden

Texel

Het grootste Waddeneiland is natuurlijk Texel. Het ligt zo dicht bij de vaste wal dat je in tien minuten aan de overkant bent met één van de veerponten van Teso. Sinds 1907 verzorgt deze Texels Eigen Stoomboot Onderneming - dat eigendom is van ruim 3000 Texelaars, zonder winstoogmerk - de overtocht van Den Helder naar Texel. De 20 kilometers lengte en de 7 dorpen hebben aan elk soort reiziger wel wat te bieden. Wij wandelen over het strand, fietsen langs het wad en zetten onze voeten op het kwelderlandschap van de Sluftervallei en zwarte zeemodder bij een Wadexcursie. Ik kijk met weemoed naar mijn toerfiets als ik de moutainbikemogelijkheden van het eiland zie.

Maar ik word gelukkig ook blij van rondfietsen op dit prachtige eiland. Want niet alleen de natuurliefhebber komt aan zijn trekken, ook voor de culinaire liefhebber is er op Texel veel lokaal lekkers te vinden. Echte Texelse boeren-, schapen-, of geitenkaas van Wezenspyk in Den Burg, naar vierhonderd jaar oud recept, verdwijnt in de tas. En we plukken zelf cherrytomaten in de zelfpluktuin, vullen de boodschappentas met aardbeien, eieren en verse groenten die we langs de weg vinden. En voor de dorst is er natuurlijk de Texelse bierbrouwerij. Met de kinderen kijken we naar zeehonden, bruinvissen en Jan van Genten in Ecomare.

Op de laatste dag pakken we de fietstassen en fietskar in, zadelen de kinderen op en fietsen langs de Wadkant naar het noorden. Onderweg begroeten we langs het fietspad honderden schapen. Bij De Cocksdorp beklimmen we natuurlijk de dikke rode vuurtoren met haar 118 treden. Vandaar is het nog slechts een paar honderd meter naar een schattige pier op het noordelijkste zandstrand. Vanaf hier vertrekken we zo richting Vlieland, op misschien wel het gezelligste bootje van de Wadden: De Vriendschap.

• Lengte route: 56 kilometer.

Vlieland

Vlieland bestaat voor een groot gedeelte uit militair terrein. De Vliehors is Nederlands enige gebied waar met scherp (en met mate) geschoten mag worden door straaljagers en helikopters. En precies dat deel moet je over als je met de Vriendschap vanuit Texel komt… Die overtocht is overigens ook zonder de aanwezigheid van bommen en granaten een belevenis. Op een kleine pier stappen wij met andere eilandhoppers te voet, met fietsen en fietskarren over in de knalgele Vliehors expres. Een bijzondere vrachtwagen (een soort mechanische all terrain huifkar) die met haar banden gedichten achterlaat in het zand. Het brengt reizigers van de Vriendschap naar het bewoonde gedeelte van Vlieland. De Vliehors is ook te boeken voor een activiteit naar het unieke en iconische Reddingshuisje en om zeehonden te spotten.

Het enige dorp van het eilandje, Vlieland Oost, is erg gezellig met tal van terrasjes en omdat het eiland autoluw is hebben de wandelaar en fietser ruim baan. Aan de Wadkant zoeken we met de kinderen bij eb naar krabbetjes en aan de strandkant brengen we lange dagen door op het witte zand en in de ondiepe geulen die ontstaan als de zee wegtrekt. Voor kampeerders ligt de camping Stortemelk hier prachtig in de duinen. 

Fietsend bezoeken we natuurlijk weer de vuurtoren, met als passende bijnaam de Kleine Kabouter. Deze staat boven op een hoog duin. Als er al een bolletjestrui te verdienen is op de Wadden, dan is dat hier. Vlieland is een klein Waddeneiland en de echte toerfietsers zullen snel klaar zijn, maar je kunt nog wel een rondje van bijna 24 kilometer maken. Op Vlieland wil je naast fietsen ook zeker het water op. Vanaf de haven in het verre oosten vertrekken wij voor een tocht met de speedboot, op zoek naar zeehonden. Erg leuk voor jong en oud. En vanaf hier vertrekken we naar Terschelling met een Waddentaxi.

• Lengte route: 20,9 kilometer.

Terschelling

Op Terschelling heeft de fietser weer volop keuze. Hier fietsen we over prachtige schelpenpaden, verharde bospaden, dijken langs het Wad en je kunt hier - na een lange tocht oostwaarts naar de Boschplaat - een geweldig natuurgebied te voet ontdekken. Wij slapen in Strandhotel Formerum dat in een duinpan staat met uitzicht op zee. Een heerlijke stop voor de vermoeide fietser, een nog betere optie voor een overnachting. De zonsondergangen op het strand zijn verbluffend, zeker na een lekker diner bij de Zandzeebar. Met de kinderen vermaken we ons overdag bij een concert van de mannen van Hee, met ponyritjes en in het Wrakkenmuseum.

Maar het grootste genot van Terschelling is de ruimte, zonder dat je dat unieke eilandgevoel kwijtraakt. Je kunt een hele dag met de fiets op pad zijn langs verschillende dorpjes, duinen en bossen. Je kunt neerploffen op het drukke Groene Strand in West en wandelen in niemandsland in Oost. Terschelling is overigens ook een Dark Sky Park dus er is heel weinig lichtvervuiling. Dit alles om het zo natuurlijk mogelijk te houden. En daar houden wij van!

Als we Terschelling moeten verlaten zijn we dan ook echt verdrietig. En dat is gek, want Ameland staat hierna op de planning. Ook lang niet verkeerd! En daar komen we met een kabbelende avondtocht op De Robbenboot die, terwijl de zon als een gouden kogel in de zee zakt, langs honderden zeehonden dobbert. Harder kunnen we niet, want dan halen we het tij in en komen we vast te zitten.

Lengte route: 41 kilometer.

Ameland

Op Ameland slapen we in Sier aan Zee onder het maan- en vuurtorenlicht van de prachtige gietijzeren rood-wit-geringde vuurtoren uit 1880. Deze, je raadt het al, beklimmen we natuurlijk ook. Op Ameland doen we een stapje terug en rusten we ook wat uit van drie eilanden gevuld met activiteiten. Een dag wordt besteed aan hangen in hangmatten, verstoppertje in het bos en spelen op de wei bij de accommodatie.

Natuurlijk stappen we na deze dag rust weer op de fiets, zonder kaart, zonder telefoon, want verdwalen dat doe je hier niet. Er zijn vier dorpen; Ballum is de kleinste, Nes de grootste, Buren de jongste en in Hollum staat de vuurtoren. Er loopt een verharde weg langs het Wad, de Waddenzeedijk, en een schelpenpad aan de andere kant. Net als op Texel kun je ook hier een smakelijke route volgen waarbij je allerlei lokale producten inslaat.

Via een andere fietsroute ontdek je de oostzijde (ofwel de Oerdzijde) van het eiland. Vroeger lag hier het dorpje Oerd en in het Westen lag het dorpje Sier, maar beide dorpen zijn verdwenen in de zee die allengs meer land innam. Indien je liever te voet het Oerd ontdekt, zijn daar ook mooie wandelingen te ontdekken. Op Ameland kun je natuurlijk ook wadlopen en, erg leuk met kinderen, mee op een sleepboot waar ze laten zien wat er allemaal leeft op de ondiepe bodem van de Waddenzee.

Lengte route: 50,1 kilometer.

Schiermonnikoog

‘Schier’ bereiken we al zeilend op de Willem Jacob. Terwijl de kids met knaloranje zwemvestjes ook aan het roer mogen, de fietsen een laagje zout oppikken op het dek en koffie altijd klaar staat in het ruim, varen wij op windkracht over de Wadden. Een echte belevenis en één van de hoogtepunten van deze Wadhoptocht. De overtocht duurt dik een halve dag doordat we bijna tegen de wind in moeten varen. Dat betekent kruisen, en zo zijn we bijna in Lauwersoog als we eindelijk naar Schiermonnikoog doorsteken.

De gemeente is de kleinste van Nederland en bijna elke landelijke verkiezing vaandeldrager als het om de snelste uitslag gaat. Met de kinderen stappen we in een huifkar en sjokken achter gigantische Belgische trekpaarden over strand, kwelder en duinlandschap. Fietsers hebben het rijk bijna voor zich alleen op dit autoluwe eiland en heel moe zullen we niet worden van de routes, want lang zijn ze niet. Op de fiets kom je langs bossen, zandduinen en de Westerplas vol met vogels. Ook maken we een uitstapje naar de begraafplaats Vredenhof in de duinen. Wij fietsen met de kinderen op de laatste dag het strand op bij Paal drie. Hier luiden een lekkere lunch in de strandtent en wederom een mooie zonsondergang het einde in van dit avontuur over de vijf mooiste eilanden van Nederland.

Lengte route: 20,4 kilometer.

Wil je wandelen op de Waddeneilanden?