De historische voetpaden van Andros

Andros hoort bij de Cycladen, een archipel van in totaal zo’n 56 eilanden ten oosten en zuidoosten van Athene. Met de ferry ligt Andros op zo’n twee uur varen van Athene. Het is het eerste eiland van de Noordelijke Cycladen - daarbij horen bijvoorbeeld ook Tinos en Mykonos.

Dat is mede te danken aan Andros Routes, een vrijwilligersorganisatie die de historische voetpaden van Andros herstelt en toegankelijk maakt.
Behalve de lange, doorgaande Andros Route van 100 kilometer zijn er ook dagtochten en kortere wandelingen. Het netwerk van Andros Routes draagt het keurmerk European Quality Trail. De routes voldoen aan hoge eisen, bijvoorbeeld voor de bewegwijzering. Zo’n 150 kilometer netwerk is inmiddels gemarkeerd, met in totaal zo’n 3.000 routebordjes.

Het verborgen Andros

Als je vroeger naar een volgend dorp wilde lopen, welke route nam je dan? De prettigste route. Door de kloof, waar je niet teveel hoefde te klimmen of dalen. Waar je langs het water liep, of in de schaduw van bomen. De oude paden zijn ook de mooiste paden.

Andros is complexer dan je bij een eerste indruk denkt. Het is alsof iemand het eiland in elkaar heeft gedrukt, waardoor bergen en kloven zijn ontstaan. ‘Als je Andros echt wilt ervaren en begrijpen, moet je lopen,’ zegt Olga Karayiannis, de initiatiefnemer van Andros Routes. Ze kwam veertien jaar geleden op het eiland wonen en ontdekte de historische voetpaden min of meer per toeval, toen ze zélf een manier zocht om te voet naar een naburig dorp te komen. Olga houdt van wandelen en heeft een achtergrond in het toerisme. Ze zag in de historische paden een prachtige kans om het toerisme op Andros duurzaam te ontwikkelen.

Detectivewerk

‘Je leert te zien waar de paden lopen. You get to know. It’s a feeling.’
Olga Karayiannis

Hoe vind je wandelpaden terug die al tientallen jaren niet zijn gebruikt en totaal overwoekerd zijn? Het is detectivewerk. Olga gebruikte onder meer oude landkaarten, en interviewde bewoners van Andros die als kind nog zelf te voet het eiland overgingen. Gaandeweg kreeg ze zelf ook steeds meer oog voor de oude, verborgen routes.
Deze brug, onderaan een steile helling langs een doorgaande weg, ontdekte ze toen ze zat uit te rusten en haar oog op iets viel dat ze niet thuis kon brengen - was het de lichtval? Het is hier alsof je zo de geschiedenis inloopt. ‘Zie je hoe groot en stevig deze brug is? Hier moeten duizenden mensen per jaar langs zijn gekomen. Met karren, met paarden, koopwaar misschien.’

Het waterrijke eiland

Het verhaal gaat dat een Ottomaanse koning op het Griekse vasteland een zilveren beker in het water van een drinkplek gooide en dat die beker later weer tevoorschijn kwam in een van de bronnen op Andros.

De bijnaam van Andros is ‘het waterrijke eiland’. Er is een onderaardse verbinding met het (schier)eiland Evia, waardoor een soort communicerende vaten ontstaan. Op Andros welt water op uit talloze bronnen. Bijvoorbeeld bij de Sarizabron, in het dorp Apikia. Die bronnen zijn echt een cadeautje voor de wandelaar. Vrijwel altijd kom je tijdens een wandeling langs een of meerdere bronnen, waar je je waterfles kunt vullen.

De Engelen van Andros Routes

‘Het was veel werk om dit pad schoon te maken. De planten kun je gemakkelijk weghalen, maar de bomen, dat was een ander verhaal. Je kunt hier geen elektrische apparatuur heen brengen, alles moest met handzagen.’ Yiannis Tridimas

Werktuigbouwkundige Yiannis Tridimas is een van de ‘route angels’, die helpt de routes toegankelijk te maken en te bewegwijzeren. In zijn geval route 14, een smal ezelpad langs oude watermolens. ‘Als kind liep ik hier met een ezel bepakt met zakken graan om te laten malen’, zegt Yiannis, die lang in het buitenland woonde en werkte, maar na zijn pensioen terugkeerde naar Andros. ‘Tegenwoordig kijk ik met bewondering naar de oude technieken waarmee die molens werden gebouwd. Het water werd door holle takken van moerbeibomen geleid. En de molenaars werkten samen, om het water uit het riviertje te reguleren.’

‘We leren de kinderen hoe de bloemen heten’

Efi Raptaki

Efi Raptaki verwelkomt regelmatig wandelaars in haar tuin, voor een drankje met traditionele hapjes. ‘Mijn eigen favoriete route? Dat is route 6, van het Nikolaasklooster naar de Achla-baai. Ik heb dat pad met Pasen gelopen met mijn kleinkinderen van 5 en 9 jaar. We aten onderweg wilde asperges en ik leerde de kinderen bloemennamen, zoals van de witte affodil, die ook voorkomt in de Griekse mythologie. Pasen is een ideale tijd op Andros, omdat dan alles in bloei staat.’

Een paradijs voor wandelaars

Andros Routes blijft in ontwikkeling. Er worden nog steeds nieuwe routes toegevoegd aan het netwerk van historische wandelpaden. ‘Het verleden is een vorm van rijkdom,’ zegt Olga Karayiannis. ‘Die kunnen we nu aanboren om het duurzame toerisme een impuls te geven.’

Kom ook naar Andros!

Topbestemming, óók met kinderen!
Onze 9-daagse individuele wandeltrektocht langs hotels en pensions is perfect voor wie graag zelfstandig het eiland verkent, aan de hand van onze uitgebreide reisinformatie. Deze reis is ook heel geschikt als er kinderen meewandelen. Met alle dorpen, stadjes, bronnen en stranden van Andros is er ook voor hen onderweg van alles te beleven!

Combi met Tinos
Of combineer Andros dan met een bezoek aan het naburige eiland Tinos, bekend vanwege de witte labyrintdorpen en bizarre granietrotsen. Deze bijzondere 8-daagse individuele wandelvakantie vanuit pensions combineert echt het beste van twee eilanden.

Relaxed wandelen
Liever met anderen op reis? De 9-daagse lichte wandelvakantie vanuit twee hotels biedt een ideale combinatie van actief wandelen én culturele uitstappen. Het wandeltempo tijdens deze groepsreis is relaxed, zodat er extra tijd is om te genieten van de omgeving.

Actief betrokken
Actief meewerken aan het behoud van de oude paden? Dat kan ook! Ga dan mee met de jaarlijkse 9-daagse groepsreis naar Andros, waarbij je samen met anderen de paden vrijmaakt, oude muurtjes herstelt en markeringen aanbrengt. ‘Het is een ongelofelijk gezellige week,’ zegt Olga Karayiannis. ‘Er wordt voor de vrijwilligers veel georganiseerd, je bent echt te gast bij de mensen van Andros.’

Andros. Een paradijs voor wandelaars!