De Sierra de Cazorla, Segura y Las Villas (een samenvoeging van drie parken) is met 214.000 ha het grootste beschermde natuurgebied in Spanje en bovendien een Unesco Biosfeer Reservaat. Het is ook een van de ongereptste landschappen van het Iberisch schiereiland. Groen, waterrijk, rijk aan flora en fauna en behoorlijk bergachtig. De hoogste piek van het gebied is de 2107 m hoge Cerro las Empanadas in het natuurpark Sierra de Castril, aan de rand van de Sierra de Cazorla.
Op zo'n 200 km ten oosten van Córdoba (bezoeken!) ligt het enorme natuurreservaat Sierra de Cazorla Y Segura y de las Villas, vanaf nu Sierra de Cazorla.... Vier bergruggen domineren het gebied: de Sierra de Carzola, de Sierra de Pozo, Sierra de la Cabrilla en Sierra de Segura. Het maakt, net als de meeste andere sierras in Andalusië, deel uit van van de Betische Cordillera. Van bovenaf gezien, is het een 'verkreukeld' en verfrommeld landschap bezaaid met magnifieke formaties van kalksteen. Ze zijn onderdeel van verschillende complexe gebergtes, niet extreem hoog, maar wel extreem mooi, en worden gescheiden door hoge vlaktes en diepe rivierdalen. Tussen de drie gebergtes - Cazorla, Segura en Las Villas - liggen de stroomdalen van de Guadalquivir en de Segura die gevoed worden door ontelbare beken en stroompjes. Behalve de hoofdvallei van de Guadalquivir omvat het gebied een aantal kleinere aangrenzende dalen, zoals dat van de Guadalentín en de canyons van de Borosa en Aguamala.
De beschutte ligging tussen de Sierra Nevada (in het zuiden) en de Montes Universales (in het noorden, provincie Castilla- La Mancha) zorgde ervoor dat in de ijstijd alpiene planten konden overleven. In de bergen vind je planten die uit het Tertiair zijn overgebleven en nergens anders op onze aardbol worden gevonden. Alles bij elkaar telt het gebied meer dan 1100 soorten planten. Daarnaast vind je er zwijnen, edelherten en de zeldzame Spaanse steenbok.
Tot 1960 was de Sierra de Cazorla Y Segura een jachtgebied, in dat jaar kreeg het een beschermde status. Sinds 1983 is het ook door Unesco erkend als biosfeerreservaat.
Naamgever van het gebied, Cazorla, is dé standplaats om langere tijd te verblijven als je gaat wandelen in de Sierra de Cazorla. Het dorp (een pueblo blanco, een van de vele in Andalusië) ligt op een prettige hoogte van 836 meter. Het is weliswaar klein, maar ligt schitterend aan de rand van het Nationaal Park, tussen de Peña de Halcones ('Rotsen van de Valken'). Dominant is de toren van de Moorse burcht Castillo de la Yedra; het hoogste en oudste gedeelte van het stadje. De Plaza Santa María vormt het gezellige (oude) centrum van Cazorla.
Naast Cazorla zijn Villanueva del Arzobispo en Villacarillo, aan de rand van het natuurpark, stadjes van behoorlijke betekenis. Binnen de grenzen van het park vind je de kleinere standplaatsen Siles, Orcera, La Puerta de Segura, Huesa, Santo Tomé, Pozo Alcón en Quesada.
De Sierra de Cazorla is zowel vanuit Córdoba als Granada goed te bereiken. Alleen op Granada kun je rechtstreeks vanuit Nederland vliegen, bijvoorbeeld vanaf Amsterdam. Nog beter is Malaga, ook bereikbaar vanuit Eindhoven en Rotterdam. De afstand van Malaga naar Granada is 130 km. Via Granada kun je eventueel wel doorvliegen naar Córdoba. Om vervolgens in het gebied te komen, is een huurauto zeer handig. Op het vliegveld is het eenvoudig om een auto te huren.
In de zomer gaan er ook vluchten op Almería in het zuidoosten van Andalusië. Deze stad vormt dé toegangspoort van de Cabo de Gata, maar vanuit Almería rijd je ook in een goede 2,5 uur naar de Sierra de Cazorla.
Kaart: Sierra de Cazorla (Sierra de Cazorla Y Segura y de las Villas), uitg. Alpina, 1:40.000.
Gids: Walking in Andalucía (36 routes in Andalucía's Natural Parks), uitg. Cicerone.
Wil je graag wandelen in Andalusië maar kun je wel wat hulp gebruiken bij het organiseren ervan? Bekijk dan het aanbod van SNP Natuurreizen.
Het gebied is zeer geschikt voor het maken van pittige, middellange dagtochten. Enkele suggesties zijn de Sierra de Cazorla Loop (17 km) en de Barranco del Guadalentin (16 km). Deze wandelingen worden beschreven in Lonely Planet's Hiking in Spain.
Populairste tocht is de wandeling Cerrade de Elias door de kloof van de Río Borosa; een stevige dagtocht van 22 km lang. Informatie over deze tocht kun je ook halen bij het bezoekerscentrum Torre del Vinagre. Het eerste deel van deze wandeling is vrijwel vlak en daardoor populair bij dagjesmensen. Wie helemaal doorloopt tot de Aguas Negras, zeker een aanrader, komt veel minder mensen tegen. Dit betekent wel een stevige klim met onderweg een aantal spectaculaire tunnels. Koplampje mee!
Een machtige, dagvullende bergwandeltocht vanuit Cazorla is die naar de top van de 1740 meter hoge Gilillo. Je wandelt door een indrukwekkend landschap en komt nauwelijks andere wandelaars tegen. De vergezichten bij mooi weer op de Sierra de Cazorla, maar ook op het 'vlakke' Andalusië richting het noorden zijn onvergetelijk. GPS is aan te raden omdat markeringen niet overal even goed zijn te vinden. In februari en maart kan er nog sneeuw liggen op de passen. Neem warme kleding en eventueel gamashen mee.
Nieuw is de 478 km (21 etappes) lange GR-247 (Bosques del Sur), door de zuidelijke bossen van de drie natuurparken. Gedetailleerde kaarten van de route vind je hier. Helaas is de site alleen in het Spaans. Engelstalige informatie over de route vind je ook hier.
Deze nieuwe GR is niet overal even spectaculair (asfalt...) en vraagt de nodige voorbereiding. Dorpen en slaapplekken zijn dun gezaaid, dus een tent is erg handig. Kookspullen zelfs noodzakelijk. Wel vind je op een groot aantal plekken 'blokhutten' waar je je slaapzak voor de nacht kunt uitspreiden. In het voorjaar kan er in de hoger gelegen delen nog veel sneeuw liggen. Reken erop dat je soms dagen niemand tegenkomt.