Wandelen op Cyprus

Het gebied

Op Pad liep in mei 2009 in twee verschillende gebieden op het Grieks-Cypriotische deel van Cyprus. De eerste twee tochten gingen over het schiereiland Akamas, een ruig maar (door de talloze bloemen) lieflijk gebied op de meest westelijke punt van het eiland. Je kunt er kiezen uit diverse goed bewegwijzerde wandelroutes, waarbij je enerzijds geniet van de rust en anderzijds van de soms spectaculaire uitzichten op de Middellandse Zee. De overige tochten lagen landinwaarts, in het Troodosgebergte. De natuur is hier nog ruiger met veel steen en rotsen, maar ook veel bloeiende vegetatie.
De Olympus is, met z’n 1951 meter, het hoogste punt in het Troodosgebergte. Eén van onze wandelingen voerde tot 100 meter onder de top. Ook hier heb je de keus uit diverse bewegwijzerde routes, waarvan wij er soms een aantal aan elkaar knoopten. Het noordelijke deel van Cyprus staat sinds 1974 onder Turks bewind. De Zuid-Cyprioten beschouwen Noord-Cyprus sinds die dag als bezet gebied. Een VN-bufferzone loopt dwars over het eiland en verdeelt ook de hoofdstad Nicosia in tweeën.

Beste seizoen

De beste periode om te wandelen op Cyprus is het voorjaar (april/mei) en de nazomer (september/oktober). De temperatuur is dan, voor Nederlandse begrippen, heerlijk zomers. Het voorjaar heeft als voordeel dat alles in bloei staat – en op Cyprus groeit véél dat bloeit. De zomermaanden zijn te warm om te wandelen, in de winter is de temperatuur weliswaar nog acceptabel, maar regent het vaker.

Vervoer naar Cyprus

Een aantal maatschappijen vliegt in de zomerperiode (maart t/m oktober) dagelijks van Amsterdam naar Larnaka. In de winterperiode (november t/m februari) zes keer per week. Prijzen vanaf ongeveer € 250,-. Vliegen van Amsterdam naar Paphos kan ook: het hele jaar twee keer per week op dinsdag en vrijdag. Tickets voor deze bestemming zijn buiten het seizoen aanzienlijk duurder. Ook vanuit België en Duitsland worden vluchten op Cyprus uitgevoerd.

Vervoer ter plekke

Tussen de grote steden rijden regelmatige busdiensten, maar om de beginpunten van de wandelroutes te bereiken ben je aangewezen op de taxi of, als je een rijbewijs bezit, een huurauto. Met de laatste ben je onafhankelijk en kun je op eigen gelegenheid heerlijk rondtuffen over het eiland. Wij huurden op de luchthaven van Larnaka bij de firma Petsas & Sons een Chevrolet Matiz, prijsindicatie voor 2015: € 280 per week (incl. verzekering) indien van tevoren online gereserveerd en betaald op www.petsas.com.cy.
Kijk voor verdere autohuurmogelijkheden op www.cyprusrentacar.com.
Op Cyprus wordt links gereden, maar het verkeer is rustig en de wegen en de bewegwijzering zijn prima. Tankstations zijn er ook voldoende, sommige pompen werken met een automaat waar je eerst geld in moet gooien om vervolgens te kunnen tanken.

Overnachten

Cyprus heeft, behalve schitterende wandelmogelijkheden en een grote variëteit aan oudheden, ook veel strandvertier te bieden. De meeste grote hotels vind je dus aan de kust. Tijdens ons verblijf op het schiereiland Akamas verbleven wij in het zeer exclusieve vijfsterren Anassa hotel in Lakki, waar de dienstknecht je handdoek persoonlijk op een strandstoel legt vóór hij in gestrekte draf je biertje gaat halen. Je ontbijt er met champagne en kaviaar… Inderdaad, het was gesponsord. Heerlijk, daar niet van, maar heel duur (vanaf € 215 pppn). Info: www.anassa.com.cy. Ook in Lakki, met maar twee sterren en dus veel betaalbaarder: hotel Plaka (vanaf € 30 pppn), en hotel Souli (vanaf € 25 pppn), www.cyprus-hotels.com (klik op de homepage op het kaartje bij de plaats Polis). In de sfeer van agrotoerisme ligt in het dorpje Goudi (ongeveer 10 km van Polis) Spanos’House, waar je vanaf € 55 per nacht een tweepersoons studio huurt (www.agrotourism.com.cy).
In het Troodosgebergte verbleven we in het viersterren Forest Park Hotel in Platres (www.forestparkhotel.com.cy, vanaf € 67 pppn), een groot, schitterend gelegen hotel met veel voormalige grandeur. Oude zwartwit foto’s aan de muren getuigen van welvarender tijden, het hotel ademt nu een retrosfeertje en de inrichting doet vermoeden dat het hotel voor de laatste keer opnieuw is aangekleed voor het partijcongres van het Politbureau van de USSR in 1969. Inclusief plastic rozen op elk tafeltje. Fans van agrotoerisme kunnen even verderop terecht in Koilani, waar je een gerenoveerd appartement huurt vanaf € 56 per nacht (Mavrikios Village Appartements, www.agrotourism.com.cy). Er is ook een (Spartaanse) camping aan de weg tussen Troodos en Kakopetria, open van mei t/m oktober, ‘indien het weer het toelaat’. Handig om van tevoren even te bellen dus: (00357) 25420205. Leuk, maar wat ver van de wandellocaties is de Tochni Tavern in Tochni, ook een agro-reisorganisatie, met mooi verbouwde, sfeervolle appartementen en studio’s vanaf € 63 per nacht, www.cyprusvillages.com.cy.

Eten, drinken, inkopen doen

De meeste dorpen onderweg hebben wel een ‘supermarkt’ of winkeltje waar je een picknick bij elkaar kunt scharrelen. Het drinkwater uit de kraan is veilig, dus je kunt je Camelback of Sigg-fles gerust vullen in je hotel of appartement. In vrijwel elk dorp of stadje vind je een of meer restaurants. De prijzen zijn vergelijkbaar met die in Nederland. Op de wandelroutes die wij liepen kom je geen enkele horecagelegenheid tegen, dus zelf alles meenemen is noodzaak.

Uitrusting

Een dagrugzak met water, eten, een kompas en (als je ‘m hebt) een veldgids over bloemen, vlinders of vogels. Zonnebril, zonnebrandcrème en een pet of hoed tegen de zon zijn onmisbaar. Een mobiele telefoon is altijd handig voor het geval dat. Alle routes zijn goed te doen op lage wandelschoenen (cat. A), afhankelijk van je eigen voorkeur kies je een zwaardere schoen. Zie verder de Op Pad paklijst voor een wandelvakantie.

Zwaarte, moeilijkheidsgraad

De routes die wij kozen zijn voor wandelaars met een gemiddelde conditie goed te doen. De kustwandelingen zijn licht, de overige routes ietsje zwaarder en alleen de laatste route is zwaar, omdat wij ‘m koppelden aan een andere en die in tegengestelde richting (van B naar A) liepen – bijna permanent bergop. Dat, in combinatie met de lengte en de hitte, maakte die tocht zwaar.

Navigatie

De wandelroutes uit het gidsje ‘Volg het E4 langeafstandspad en andere natuurpaden’ (gratis bij het Cyprus Verkeersbureau) zijn allemaal goed bewegwijzerd. In het gidsje staan ook zeer globale kaartjes van de routes, maar daarop kun je niet navigeren.
Wel zijn de startpunten van de wandelingen goed te vinden met behulp van dit gidsje. Wandelkaarten van Cyprus zijn er niet, via het Verkeersbureau is wel een gratis kaart van Cyprus verkrijgbaar, maar die heeft een schaal 1:350.000 en is alleen handig als hulpmiddel voor automobilisten. De gratis kaarten van het Troodosgebergte en het Akamas schiereiland (1: 60.000) bieden iets meer houvast, maar voldoet in de praktijk niet echt als wandelkaart.

Dag tot dag routebeschrijving

Alle routes zijn afkomstig uit het gidsje ‘Volg het E4 langeafstandspad en andere natuurpaden’, gratis verkrijgbaar via het Cyprus Verkeersbureau. De routes in dit gidsje zijn allemaal bewegwijzerd en het gidsje geeft een (zeer) korte karakterschets bij elke route.

Dag 1: Aphrodite- en Adonisroute

Op dag 1 lopen we in het kustgebied van het Akamas-schiereiland, op het uiterste westelijke puntje van Cyprus. De beide routes (die wij aan elkaar koppelen tot een tocht van 15 km) voeren over gruizige, maar goed begaanbare paden door een aantal mooie kloven en met waanzinnige vergezichten over de Middellandse Zee. De vegetatie is groen en we zien, dankzij de kennis van gids Panikos, onvoorstelbaar veel verschillende planten, kruiden en bloemen.

Dag 2: Kaladoniaroute, 11 km

Tip van de gids: schitterende tocht naar waterval in groen sprookjesbos. We volgen een klein, snelstromend riviertje, dat we talloze malen oversteken. De waterval is niet spectaculair, maar de hele feeërieke atmosfeer in het bos maakt de tocht tot een pareltje. Omdat we niet graag via dezelfde weg teruglopen plakken we er een stuk van route 11 (Psili Dendro – Pouziaris) uit het gidsje aan vast om weer terug bij het beginpunt te komen (download de gps-tracks bij dit artikel).

Dag 3: Atalanta- en Artemisroute, 21 km

Combinatie van twee tamelijk vlakke routes rond de Olympos, met 1951 meter het hoogste punt in het Troodosgebergte. Op deze hoogte heb je af en toe spectaculaire vergezichten over het eiland en de zee rondom. Nooit méér vlinders, bloemen en vogels in de natuur gezien als tijdens deze twee routes, die wij aan elkaar koppelden.
Het is wat lastig om van de Atalanta- op de Artemisroute te komen (volg, op ¾ van de Atalantaroute, de asfaltweg (als je de Atalantaroute wil vervolgen steek je ‘m over) ongeveer 1,5 km. naar beneden en sla rechtsaf bij het bruine bord dat naar het startpunt van de route verwijst). Of download de gps-track bij dit artikel. Als ’n kilometer of 14 voldoende is, kun je de Artemisroute overslaan, omdat die in feite ‘meer van hetzelfde’ biedt, maar dan wat hoger op de berg. De top van de Olympos is verboden (en omheind) militair gebied, hoger dan 100 meter onder de top kom je niet.

Dag 4: Kionia-Profitis Ilias en Kakokefalos-Mantra tou Kampiouroute, 15 km

Ook hier koppelen we twee routes uit het gidsje aan elkaar. Beide routes zijn bloedmooi en voeren door (vooral in het begin en aan het einde) ruig, rotsachtig terrein vol kloven en huizenhoge rotsblokken. Het decor van een western, compleet met traag cirkelende roofvogels in de lucht. Maar zelfs in dit woeste decor kom je overal bloemen en vogels tegen. Om van de eerste op de tweede route te komen moet je, met wat richtinggevoel en het zeer globale kaartje uit het gidsje, een uur dwalen door een eentonig landschap met brede zandwegen (zonder verkeer). De tweede route loop je dan in tegengestelde richting en dat betekent bijna continu stijgen.

Kaarten, gidsen, boeken

Kaarten: gedetailleerde wandelkaarten van Cyprus zijn er niet. Wat het meest in de buurt komt zijn de gratis kaarten van het Akamas schiereiland en het Troodosgebergte (1:60.000), maar ze zijn erg globaal en bovendien niet nodig vanwege de bewegwijzering op de routes. Het Verkeersbureau verstrekt daarnaast een kaart van het hele eiland (1:350.000) die van pas komt bij het autorijden.
Gidsen: Om te wandelen is het gratis gidsje ‘Volg het E4 langeafstandspad en andere natuurpaden’ een uitkomst. Het gidsje bevat niet alleen de route van het laatste stuk van het Europese langeafstandswandelpad E4, maar ook tientallen korte en langere bewegwijzerde wandelroutes door de natuur. Teveel om te kiezen! Van elke route wordt een (zeer) korte beschrijving gegeven, inclusief bezienswaardigheden.

Als naslagwerk/om te lezen:

• Capitool reisgids Cyprus (€ 22,90): uit de bekende serie vol mooie foto’s, opengewerkte tekeningen en plattegronden.
• ANWB Extra Cyprus (€ 7,95, ANWB-leden € 7,50): beknopt, handzaam gidsje met de hoogtepunten en een uitneembare kaart (1:300.000).

Adressen en websites

• Cyprus Verkeersbureau, Keizersgracht 174 III, 1016 DW Amsterdam, tel. (020) 6244358, www.visitcyprus.com. Veel info, waaronder het gidsje ‘Volg het E4 langeafstandspad en andere natuurpaden’, de bron van al onze wandelingen.
• Wij liepen twee dagen met veel plezier onder de bezielende leiding van wandelgids Panikos Neofytou, getrouwd met een Nederlandse en vier jaar in Haarlem woonde. Zijn Nederlands is goed en hij weet ontzettend veel van de natuur en cultuur van het eiland. Aanrader! T: +357 26 95 17 78, E: pmneofytou@msn.com.