Een weekend wandelen in Zuid-Limburg

Kom op, is dat niet wat overdreven om wandelen in Zuid-Limburg te vergelijken met wandelen in de Alpen? Oké, er liggen heuvels, maar dat zijn niet eens échte heuvels; het Zuid-Limburgse heuvelland is in feite niet meer dan een geleidelijk aflopend plateau waar de Maas, de Geul en andere beken hun dalen uitsleten!

Dat maakt de Limburgers niet minder trots, en gelijk hebben ze, want in het uiterste zuiden is er 'on-Nederlands' mooi. Helemaal voor wandelaars is het Limburgse heuvelland een feest. Op naar Epen dus, dicht tegen de grens met België. Hier ontdekken we het wegennet doodloopt in de kleinste boerengehuchtjes. Denken we: nu is het einde van de beschaving nabij, dan doemt achter een bocht of heuvel toch weer een laatste boerderij op. Vaak met een camping ernaast. Op zo’n camping stonden wij ook, midden in het mooiste stukje Geuldal op slechts enkele stappen van het wandelpad.

Een vuurpijl en klaphekjes

Het gras is nog nat van de dauw en de koeien lijken ontstemd: zo vroeg al wandelaars! Boven de Geul hangen nog wat mistflarden. De zon kruipt langzaam boven de steile Vijlenerberg uit en jaagt het laatste streepje schaduw uit de dalbodem. De natuur ontwaakt: bloemen bloeien weelderig langs de oever. Een ijsvogeltje schiet als een vuurpijl uit zijn holletje en is weg. We wandelen langs de natuurrijke oevers van de Geul, een waar 'natuurmonument'. Links en rechts van ons liggen de hellingbossen al op ons te wachten. De contouren van de Volmolen duiken op, waarna we Epen binnenwandelen, langs herberg De Smidse met een in de zon badend terras en een groot krijtbord met de tekst 'wandelaars welkom'. De perfecte stop voor een stuk Limburgse kruisbessenvlaai. We vervolgen het wandelpad langs de Geul, via 'sjtegelkes', klaphekjes, door de weilanden, langs nog meer koeien richting Mechelen en Gulpen.

Langs de grens

Na Gulpen begint het klimwerk dan. Omhoog over een veldweg met bramenstruiken in het talud en al snel kijken we uit over glooiingen, oplopende en dalende akkers. Ergens steken daken uit: Crapoel, een boerengehucht op het plateau. En nog een: Landsrade. Het pad komt uit op een erf, maar niemand die ons ziet. ‘Er zijn wel twintig plaatsen die eindigen op ‘-rade’ (komt van ‘rooien’)’ lees ik in mijn gidsje. ‘Ze herinneren aan 1000 jaar geleden toen de uitgestrekte bossen op het plateau ontgonnen werden… Nu zijn er nog maar weinig bossen over…’ Maar mooi dat ze zijn! Ze liggen op de steilste hellingen, waar het moeilijk boeren is. We lopen door het Kruisbosch en Onderste Bosch. Zoveel bos opeens. Ook de volgende dag nog. Door het Bovenste Bosch en het Groote Bosch. We knopen alle restjes aan elkaar. We volgen een stuk de grens met België. Aanschouwen kasteel Beusdael en prachtige coulissen beneden ons. De kleinste paden gaan we niet uit de weg. We belanden in goed verscholen gehuchten en dorpen, die alleen te voet te grijpen zijn. Van Noorbeek omhoog naar Mheer, Banholt en we schurken langs Terhorst. Onverschrokken gaan we door tot we geen mens meer zien, enkel maar hagen, struiken, hellingen en flarden bos. Oh, Limburg, wat zijde gij schoon.

Informatie over wandelen in Zuid-Limburg

Een aanrader! Deze wandelvakantie van SNP Natuurreizen langs hotels laat je genieten van de mooiste wandelpaden in het glooiende mergelland van Zuid-Limburg én - ook mooi - de Belgische Voerstreek.

Liever zelfstandig wandelen in Limburg?

Wij sliepen op camping ’t Zinkviooltje en stippelden zelf twee wandeltochten van circa 23 en 25 kilometer lang uit op de kaart. De routes voerden ons door de natuurrijke beekdalletjes van de Geul en de Gulp, holle wegen door op- en aflopende akkers en velden, over het Limburgse plateau met weidse uitzichten, over steile wandelpaden door hellingbossen, pal langs de grens met België, door boerendorpjes met spitse kerken en kastelen.

Globale routebeschrijving

Het gaat om twee verschillende volle wandeldagtochten vanaf dezelfde startplek: camping ’t Zinkviooltje even buiten Epen vlakbij de oever van de Geul. Omdat de route grotendeels niet bewegwijzerd is, heb je een gedetailleerde wandelkaart absoluut nodig.

Benodigde wandelkaarten
Topografische kaarten, 1:25.000, 69B (Maastricht); 69E (Heerlen), uitg. Topografi­sche Dienst/Kadaster, € 7.95 p.st. Gedetailleerd, zonder ingetekende wandelroutes. Dit zijn eigenlijk de enige en beste kaarten die voor de tochten noodzakelijk zijn.

Dag 1, circa 23 kilometer
Camping ‘t Zinkviooltje - volg het wandelpad in zuidelijke richting dat na circa 200 meter naar een bruggetje over de Geul leidt - eenmaal op de oostelijke oever loop je terug in noordelijke richting Epen/Gulpen; het pad is duidelijk en  wijst zich vanzelf; je passeert eerst de Volmolen, dan Epen, Mechelen (waar wij het tijd vonden voor een kopje koffie), Partij tot aan Gulpen - loop dwars door Gulpen, een klein stukje langs de N278 totdat je linksaf kunt slaan naar Kasteel Neuborg - naast het kasteel ligt een weiland waar je dwars doorheen kunt en aan het eind van het weiland steek je de Geul weer over - klim het plateau op langs Crapoel over een holle weg en verder langs akkers naar Landsrade -  na Landsrade de korste weg het Kruisbosch in en door dit bos naar de Julianastraat boven Eperheide - Julianastraat oversteken en door het Onderste Bosch de heuvel afdalen, langs weilanden, naar Plaat en Ter Gracht, waar de camping ligt.

Dag 2, circa 25 kilometer
‘t Zinkviooltje - volg de weg richting Volmolen/Epen (waarover je ook komt aanrijde als je naar de camping gaat) - ter hoogte van de Volmolen sla je een weg zuidwaarts in, heuvelop, richting Kuttingen - vlak voor grenspaal 13 sla je rechtsaf over een smal wandelpad door het weiland (met mooi uitzicht op kasteel Beusdael - via Klein Kullen en De Grens omhoog (pal langs de Belgische grens) naar het Bovenste Bosch - door het Bovenste Bosch ongeveer parallel aan de grens blijven lopen tot je uitkomt op de Julianastraat - de Julianastraat volgen tot Slenaken (af en toe loopt een wandelpad parallel aan de weg) - dwars door Slenaken (de Gulp over) en het dorp uit heuvelop over de Planckerweg - bovenop de heuvel bij een splitsing en een kruisbeeld rechtsaf slaan richting een boerenhoeve over de Maastrichter weg - autoweg oversteken en landweg volgen richting Hoogcruts, maar halverwege linksaf slaan, na enkele meters De Planckweg oversteken en de landweg volgen naar Noorbeek - achter de kerk van Noorbeek stukje afdalen en het wandelpad volgen naar Berg en Dal - over de Papenweg verder naar Mheer - bij de kerk van Mheer richting Banholt gaan en na circa 50 meter het bos ingaan en het wandelpad volgen, eerst door het bos, later door akkers, naar het gehucht Terhorst - vlak voor Terhorst, langs de rand van het gehucht het wandelpad rechtsaf volgen langs en door velden naar Terlinden - over de Karsverlderweg tussen de akkers en op het laatst afdalend door het bos naar Waterop - vanaf Waterop een mooi wandelpad volgen langs de Gulp richting Slenaken, maar halverwege door het Grote Bos omhoog klimmen naar het Krutserpad, dwars door weilanden naar Heijenrath - van Heijenrath door het Kruisbosch afdalen naar de Schweiberger weg en voorbij hotel Alpenzicht rechtsaf slaan richting Julianastraat, maar halverwege linksaf via wandelpaden langs de weilanden afdalen naar Epen - laatste stuk langs de Geul en de Volmolen terug.