Sjoerd Tel woont en werkt in de Schotse Hooglanden, waar hij als Mountain Leader begeleide bergtochten aanbiedt en trainingen www.drumalban.nl. Voor Op Pad zal hij regelmatig berichten over de mooiste outdoor plekken, die hij daar leert kennen. Dit is zijn eerste bijdrage, die over het verre noordwesten van Schotland gaat. Het dunstbevolkte stuk van West-Europa.
De Schotse provincie Sutherland, het ‘zuiderland’ van de Noormannen, ligt niet naast de deur als je een bezoek aan Schotland begint in Edinburgh of Glasgow en wordt daarom maar door een handjevol mensen bezocht. Dit is niet heel vreemd, want wie vanuit de stedelijke ‘Central Belt’ omhoog reist wordt al snel door het landschap en door informatiebordjes overgehaald om overal eens goed de tijd voor te nemen.
Maar wie de reis naar het dunstbevolkte stuk van West-Europa maakt, krijgt een betoverend landschap als decor. Hier, ten noorden van Ullapool, kom je in een uitgestrekt en wild landschap terecht en maak je kennis met een heel authentiek stuk van de Highlands. De regio heeft ook een grote diversiteit aan dieren, zoals de zeearend en visarend, het edelhert en blauwe kiekendieven.
Het landschap is gevormd door miljoenen jaren aan geologische activiteit en de werking van kilometers dik ijs. Voor de liefhebber van rotsen is het echt een paradijs. Een groot deel valt onder het ‘North West Highlands Geopark’: een park met speciale status vanwege het bijzondere gesteente, zoals Lewisian gneiss. Dit is het oudste gesteente dat in Groot-Brittannië te vinden is en de reden achter het zo hobbelige landschap hier.
Dit verlaten deel van Schotland is een fantastisch gebied voor bergwandelen. De bergen hebben ieder een heel eigen karakter dat versterkt wordt, omdat ze allemaal op zichzelf staan, met het silhouet scherp afgetekend tegen een achtergrond van meertjes, uitgestrekte veenweiden en de oceaan.
Neem bijvoorbeeld Quinag, de naam alleen al maakt je nieuwsgierig! Een berg met een leuke variëteit die goed te doen is in een dag. De top ligt ongeveer 550 meter hoger dan de parkeerplaats aan de A894. En net als met Ben Stack, Canisp en de combinatie Conival/Ben More Assynt heb je, zodra de bergrug bereikt is, de fantastische combinatie van relatief vlak terrein en adembenemende vergezichten over het grillige landschap, de andere bergen en de oceaan.
De bekendste bergen in dit gebied zijn Suilven en Stack Pollaidh, beide vaak terug te vinden op ansichtkaarten van het gebied. Er gaat een rondwandeling om Stac Pollaidh heen en je kan er makkelijk op door aan de achterkant de zadelpas te beklimmen. Suilven vraagt meer aandacht en voorbereiding want de berg ligt een eind van de weg, maar dit is absoluut de moeite waard. Norman Maccaig, liefhebber van dit stuk Schotland, heeft er een prachtig gedicht over geschreven, genaamd ‘Climbing Suilven’. Grappig feit is dat er een drystone muurtje over de lengte van Suilven is geplaatst!
Verder naar het Noorden vind je Foinaven en Arkle. Deze bergen laten een duidelijke gelaagdheid zien. De bovenste laag is kwartsiet. Tijdens de wandeltocht is het kwartsiet te herkennen als bleekgekleurd los gesteente, dat soms opgehoopt ligt als een puinhelling. Foinaven is een serieuzere berg. De hele traverse is een geweldige ervaring, maar vergt wat planning om dit in één dag te doen. Een mountainbike helpt, want je kan dan zeven kilometer door Strath Dionard fietsen en direct onder aan Foinaven je wandeling beginnen.
Als je nog tijd over hebt, dan loont het absoluut de moeite om Ben Hope te beklimmen, de berg waar schrijver Robert Macfarlane een stormachtige nacht op de top heeft doorgebracht. De wind heeft hier vrij spel, want beschutting is er niet. Ten noorden is er de zee, ten westen het platte Cape Wrath en de zee, en ten zuiden en oosten het glooiende veenlandschap van the ‘Flow Country’. Wil je een leukere route dan het ingesleten modderpad die de zuidhelling beklimt, dan raad ik de ‘north ridge’ route aan. Geclassificeerd als een Grade 1 scramble is het een makkelijk klautertocht bij goed weer. Sla het laatste stuk rotsklimmen over (hier is klimmateriaal voor nodig) en ga in plaats daarvan via de greppel links van de rotswand omhoog. Een alternatief voor Ben Hope is het oostelijker gelegen Ben Loyal. Beide zijn (afzonderlijk) goed te doen als dagwandeling.
Noordwest-Schotland is een erg verlaten gebied en ontvangst voor mobiele telefoons is niet gegarandeerd. Net als in de rest van Schotland is er geen bewegwijzering van routes en zijn er niet overal paden. Samen met het veranderlijke weer dat hier heerst, betekent dit dat je niet zonder voorbereiding zo maar uit je auto een dag de berg op kan. Vraag de weersvoorspelling op, neem kaart en kompas mee, zorg dat je weet hoe je die gebruikt en laat iemand weten wat je plan is.