Wandel- en fietsroutes in Nationaal Park Lauwersmeer

Fietsen: rondje Lauwersmeer

Het Lauwersmeer heeft een bijzondere ontstaansgeschiedenis. Vanwege het gevaar voor overstromingen werd in 1969 de Lauwerszee afgesloten met een dam. Zout water stroomde niet langer via de Waddenzee het land in, maar via Groningen en Friesland kwam er nog wel zoet water binnen. Binnen enkele maanden ontstond een zoet meer in een verder zoute omgeving. Dit zilte landschap van graslanden en bosgebieden is een halve eeuw later de ontmoetingsplek van duizenden broed- en trekvogels, en grote grazers die voorkomen dat het Lauwersmeergebied een moerasbos wordt.  Langs de oevers van deze voormalige zeebodem is het heerlijk fietsen met je zintuigen in de aanslag. De circulaire route vanuit het gezellige vissersdorpje Zoutkamp gaat langs de vogelrijke oevers, langs gladgestreken plassen met uitkijktorens, kreken en rietlandschappen en de haven van Lauwersoog, met uitzicht op de zoute Waddenzee.

Lengte: 48,4 km.

Wandelroute: wereldrecord vogels spotten

Vogelkenners weten dat je niet naar het Lauwersmeer gaat zonder verrekijker. In het Nationaal Park leven honderd vogelsoorten en elke winter strijken er tienduizenden luidruchtige ganzen neer. Het leven bruist door de oogjes van de kijker, vanuit alle hoeken komen vogels klapwiekend naar de eilandjes, rietvelden en ruige graslanden gevlogen. Steltkluten, lepelaars, grauwe franjepoten, maar natuurlijk ook de machtige zeearend. Houd tijdens het vogels spotten ook je ogen open voor de zeeën van orchideeën die in het Lauwersmeergebied groeien, voor vossen, Schotse hooglanders en konikpaarden. Spannend is de route die wereldrecordhouder vogels kijken Arjan Dwarshuis met zijn jeugdvriend Gisbert aflegde in het natuurgebied. Met de speciaal ontwikkelde kaart kun je terwijl je luistert naar de podcast zelf op vogelspotavontuur gaan.

Wandelroute: op zoek naar de Melkweg

Nederland is niet echt een plek waar het ’s nachts pikkedonker wordt. Overal branden lantaarnpalen, stralen tuinkassen en de steden zijn gehuld in een goudoranje aura. Toch is er een plek waar het ’s nachts zo donker wordt dat je de Melkweg kunt bewonderen, en als het heel helder is en er genoeg geladen deeltjes onze dampkring binnendringen, zelfs het noorderlicht. Nationaal Park Lauwersmeer mag zich officieel een Dark Sky Park noemen, een titel die heel zeldzaam en dus best bijzonder is. ’s Nachts wandelen in het natuurgebied is een spannend avontuur. Zeker omdat dit een van de weinige natuurgebieden in Nederland is waar je ’s nachts mag komen! Vanaf Activiteitencentrum Lauwersnest kun je de glow in the dark-markeringen volgen en je ogen laten wennen aan de duisternis, omringd door het geritsel van de dieren in de struiken. Scan je de QR-codes langs de route, dan kom je alles te weten over het leven in het pikkedonker.

Wandelroute: observatietorenroute

Vanuit de hoogte, in vogelperspectief, heb je veel beter zicht op het uitgestrekte, zilte landschap waar ooit een zee was en waar nu ontelbaar veel vogels leven. De 5,6 kilometer lange blauwe route naar de observatietoren gaat over de Ballastplaat, de plek waar schepen vroeger hun ballast overboord gooiden als het water te laag stond om de haven van Groningen of Dokkum te bereiken. Je wandelt over de vroegere zeebodem door in de jaren 70 aangeplante bossen en ziet door de openingen in de bladerdaken de ganzen in V-vorm voorbijvliegen. Aan de rand van het bos kom je ligusters en meidoorns tegen, en duindoorn met z’n zilvergrijze blad. Hier, half verscholen in de bosrand, ligt de uitkijktoren met uitzicht op de rietkragen en graslanden en in het ondiepe water de honderden maagdelijk witte lepelaars.

Wandelroute: boswachterspad Kollumeroord

Niemand kan je beter vertellen dan boswachter Jaap Kloosterhuis waar in Nationaal Park Lauwersmeer de grote grazers graaien, vanaf welke heuvel je het beste het zeearendenpaar kunt bespioneren, hoe je het gehoemp van de roerdomp tussen het riet herkent en welke bomen zich hier op hun gemakje voelen. Zijn meest geliefde plekjes in het natuurgebied deelt hij met de wandelaar middels het Boswachterspad, een 10,5 kilometer lang, met knooppunten bewegwijzerde route in het zuidelijke deel van het Nationaal Park. De soms wat drassige wandeltocht gaat door rietvlaktes, bossen en uitzichtpunten over open water, met de kans op heel vogels. Daarom geldt ook hier weer: vergeet behalve een paar goede waterdichte schoenen niet je verrekijker mee te nemen!

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Visit Wadden.