De mooiste wandelroutes en -gebieden in Vlaanderen
Steek slechts één grens over vanuit Nederland en er liggen meteen duizenden wandelkilometers voor je uitgestrekt, en dat in een landschap dat behoorlijk varieert. Van heide tot uitgestrekte velden en van de heuvels in de Vlaamse Ardennen tot het rivierlandschap rondom de Maas in Limburg. Met altijd wel een café in de buurt voor een perfecte pauze.
Cijfers en geografie Vlaanderen
- Vlaanderen is het noordelijke deel van België en is onderverdeeld in vijf provincies: Antwerpen, Limburg, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen. Alleen Vlaams-Brabant grenst niet aan Nederland. Met een oppervlakte van zo’n 13.500 km2 is Vlaanderen ruim drie keer kleiner dan Nederland, maar de bevolkingsdichtheid is er lager, en dat betekent dat er meer dan genoeg natuur is om te kunnen wandelen.
- Het hoogste punt van Vlaanderen ligt op 287,5 meter boven zeeniveau in de Voerstreek, het heuvelachtige gebied dat ingeklemd ligt tussen Nederland en Wallonië maar wel bij Vlaanderen hoort. Daarbuiten ligt de top van Vlaanderen op de Kemmelberg, met een hoogte van 154 meter.
- Het landschap in Vlaanderen is gevarieerd, van de 67km lange zandkust tot de uitgestrekte Kalmthoutse Heide bij Antwerpen, van polders en beekvalleien tot rivierlandschappen en bossen en van de heuvelachtige Westhoek tot de venijnige hellingen van de Vlaamse Ardennen. Op dit moment kent Vlaanderen vier Nationale Parken: Bosland, Brabantse Wouden, Hoge Kempen en Scheldevallei. Daarnaast ook vijf Landschapsparken: Hart van Haspengouw, Maasvallei, Zwinstreek, Vlaamse Ardennen en Grenzeloos Bocageland.
Over wandelen in Vlaanderen
Of je nu een stadswandeling wil maken door historische steden als Gent, Antwerpen of Ieper, de volledige kust lopend wil afleggen van de grens met Nederland tot de grens met Frankrijk of de Vlaamse Ardennen wil bedwingen, wandelen in Vlaanderen kan altijd en overal. Er zijn verschillende routemogelijkheden om je wandeling (makkelijk) uit te stippelen. Allereerst heb je het GR-netwerk, de Grote Routepaden. Dat zijn veelal Europese langeafstandswandelroutes die ook kilometerslang door Vlaanderen lopen, bijvoorbeeld de GR12 van Amsterdam naar Parijs met een lengte van meer dan 200 km in Vlaanderen. Maar je hebt ook Vlaamse thematische routes, zoals de GR128 Vlaanderenroute (473km door Vlaanderen) of de GR512 Brabantse Heuvelroute met een lengte van 173km.
Daarnaast zijn er ook wandelknooppunten, die een fijnmazig netwerk van meer dan 12.000 km aan wandelpaden met elkaar verbinden. Met deze online routeplanner stel je zelf een wandeling samen.
Andere mogelijkheden om wandelingen in Vlaanderen uit te stippelen: via de website van natuurbehoudsvereniging Natuurpunt of met een route van Treinstappers, waarbij wandelingen beginnen en eindigen op een treinstation. Die volgen vaak wel GR-routes, maar geven net wat meer informatie voor wie met het openbaar vervoer reist.
Beste tijd om te wandelen in Vlaanderen
Waar je in Vlaanderen het hele jaar door prachtig kunt wandelen, biedt de herfst nog net een beetje extra. De temperatuur is aangenaam om actief buiten te zijn en de natuur is op haar mooist, gehuld in schitterende herfstkleuren. Bijkomend voordeel in de herfst is dat ook de Vlaamse gastronomie op haar best is. Want na – of tijdens - een wandeling in Vlaanderen wacht steevast een gezellig café of sfeervol restaurant.
De mooiste wandelgebieden in Vlaanderen
1. Nationaal Park Brabantse Wouden
Dat het bosrijke gebied tussen Brussel, Leuven, Waver en Halle bijzonder was, dat was nooit een geheim, maar sinds oktober 2023 is de meer dan 10.000 hectare aan natuur bestempeld als Nationaal Park. De Brabantse Wouden bestaan uit het Hallerbos, het Zoniënwoud en het Meerdaalwoud en wandelen doe je er tussen tienduizenden monumentale bomen. Dikke eiken en beuken met een stamomtrek van meer dan drie meter. Wat je er verder tegenkomt? Meanderende rivieren, zoals de Dijle, en honderden kilometers aan holle wegen. Met meer dan 700 km aan wandelpaden heb je de wandelingen voor het uitkiezen. En dat kan het beste hier.
2. Landschapspark Hart van Haspengouw
Haspengouw, de grootste fruitstreek van België en West-Europa, wordt het Toscane van het noorden genoemd en heel gek is dat niet. Want in het zuiden van de Vlaamse provincie Limburg glooien de heuvels, wuiven de graanvelden, barst het van de romeinse geschiedenis en groeit het fruit op hoge stammen langs de kant van de weg. In Landschapspark Hart van Haspengouw betekent dat onophoudelijk wandelplezier. Er zijn landschapswandelingen die variëren van een paar kilometer tot wandelingen van rond de 16 km. Dat zijn mooie en goed onderhouden wandelgebieden die ook nog eens duidelijk bewegwijzerd zijn. Je kunt ook voor een meerdaagse wandeling kiezen op basis van GR-routes die door de streek lopen. Zo kun je via Natuur en Bos kiezen uit twee vierdaagse wandelingen (let op: pdf-bestand), met wandelafstanden van 10 tot bijna 30km per dag.
3. Landschapspark Maasvallei
De grens tussen Nederlands en Belgisch Limburg is zo’n 40 kilometer lang, en daartussen stroomt een van de bekendste rivieren van de lage landen: de Maas. Precies in dat grensgebied ligt RivierPark Maasvallei, een grensoverschrijdend landschapspark waar rivierlandschap afwisselt met fotogeniek Maasdorpjes en prachtige natuur. Er is een grensoverschrijdende langeafstandswandeling van 137 kilometer die alle elf gemeenten in de Maasvallei met elkaar verbindt. Die wandeling is in beide richtingen duidelijk bewegwijzerd. Wie de route liever wat inkort, neemt veerponten of bruggen over de rivier, en zelfs die ingekorte route staat met bordjes aangegeven.
De mooiste wandelroutes van Vlaanderen
1. GR128 Vlaanderenroute
Voor wie de tijd heeft en niet genoeg kan krijgen van Vlaanderen, is de Vlaanderenroute de perfecte langeafstandswandeling. Hoewel je op de maar liefst 480 km lange route begint in Wissant in Frankrijk en eindigt in het Duitse Aken, pak je 473 kilometer lang het mooiste van Vlaanderen mee. De Kemmelberg en de Westhoek, Gent, Dendermonde, Leuven, de Haspengouw en als kers op de taart de Voerstreek. Het is een letterlijke dwarsdoorsnede van Vlaanderen, van west naar oost, waarin werkelijk alles wat Vlaanderen te bieden heeft voorbijkomt. En de wandeling hoeft niet in één keer, je kunt de route ook makkelijk opdelen.
2. GR129 Dwars door België
Met 573 kilometer is de GR129 de langste bewegwijzerde wandelroute van België, maar een flink deel daarvan loopt door Wallonië. Volg je het Vlaamse deel van de route dan zie je een paar van de bekendste plekken van Vlaanderen. De start is in Brugge, en door de eindeloze Vlaamse velden bereik je uiteindelijk de Vlaamse Ardennen. Heuvel op, heuvel af via Kruisem en Oudenaarde, over kasseien en wandelpaden, door Maarkedal en boven op de Koppenberg. Uiteindelijk kom je uit in Ronse. Dit deel van Vlaanderen staat dan wel vooral bekend om de wielerhistorie en -cultuur, maar is wandelend minstens zo mooi en uitdagend.
3. The Western Front Way
Nog altijd speelt de Eerste Wereldoorlog een belangrijke rol in Vlaanderen, en ook wandelend krijg je die geschiedenis mee. The Western Front Way is een grensoverschrijdende langeafstandsroute, duizend kilometer lang, en volgt de frontlijn van de Grote Oorlog van Nieuwpoort aan de Vlaamse kust tot aan de Frans-Zwitserse grens. Maar de eerste 95km loopt op Vlaamse bodem en gaat van Nieuwpoort naar Diksmuide en Ieper. Dat betekent dat je door de Westhoek loopt, waar Mariakapelletjes nooit ver weg zijn en je op elk moment overvallen kunt worden door de absolute rust en schoonheid van de militaire begraafplaatsen die als oases in het Vlaamse landschap verstopt liggen.
Meer informatie
Wie is Bas van Oort?
Bas van Oort is reisjournalist, schrijver en fotograaf en hoewel hij de hele wereld over reist om reisreportages te maken, blijft Vlaanderen een van zijn favoriete bestemmingen. In 2022 publiceerde hij Dit is Vlaanderen, een koffietafelboek van bijna 300 pagina’s met daarin de mooiste verhalen, bestemmingen en beelden van Vlaanderen.
Blijf op de hoogte
Ontvang iedere twee weken tips en inspiratie over de mooiste bestemmingen in je mailbox.
