Fietsen in Ierland: de mooiste gebieden en routes
Ierland* is een prachtig groen land met rollende heuvels, vriendelijke mensen en gezellige dorpen en stadjes. Hoewel het geen ‘echte’ bergen kent, heb je als fietser regelmatig een bergverzet nodig om de soms heftige Ierse heuvels te bedwingen. Maar daarna wachten fijne pubs waar de Guinness rijkelijk vloeit, Ierse volksmuziek klinkt en veel prachtige verhalen worden verteld. Een perfecte fietsbestemming!
Cijfers & geografie Ierland
- Ierland is met een oppervlakte van bijna 70.000 km2 ruim 1,5 keer zo groot als Nederland. Het Ierse eiland bestaat naast de Republiek Ierland uit Noord-Ierland, onderdeel van het Verenigd Koninkrijk. De gehele oppervlakte van het ‘Eiland Ierland’ is bijna 85.000 km2. De verhouding is dan grofweg: 80 procent is Ierland en 20 procent Noord-Ierland.
- Als je naar de geografie van Ierland kijkt, vind je de meeste bergen aan de kustlijn, met name aan de Ierse westkust. Deze westkust bestaat grotendeels uit kliffenkusten, heuvels en middelgebergte. Ook de hoogste berg van Ierland ligt hier: de 1038 meter hoge Carrauntoohil (1038 m) in de County Kerry in het zuidwesten van het land. Onder de hoofdstad Dublin, aan de oostkust, liggen de bekende Wicklow Mountains.
- Het binnenland is relatief vlak en wordt doorsneden door rivieren en meren. De Shannon is met 386 km de langste rivier van het land. Ierland kent ook enkele eilanden en eilandgroepen. Naast de grootste, Achill Island (overigens wel verbonden aan het vasteland door een brug), zijn dat de o.a. de Araneilanden waar veel wordt gefietst. De grootste steden van het land zijn, naast de hoofdstad Dublin, Cork, Galway, Limerick en Waterford. Dublin is veruit het grootst.
Over fietsen in Ierland
Ierse automobilisten zijn over het algemeen geduldig en geven fietsers de ruimte. In Ierland wordt, net als in Engeland, links gereden. Dat geldt dus ook voor fietsers…!
Het land kent buiten de grote steden nauwelijks fietspaden, maar in heel Ierland vind je goed geasfalteerde wegen en weggetjes die zelfs de kleinste gehuchten met elkaar verbinden. Parallel aan grote en doorgaande wegen zijn plenty aan kleine weggetjes te vinden die perfect zijn voor fietsers zonder haast. Bij de zuidelijke stad Waterford ligt sinds 2017 de Waterford Greenway; een vlak fietspad over een oude spoorlijn van Waterford City door de groene heuvels van de Comeragh Mountains naar de havenstad Dungarvan. Dergelijke initiatieven zie je in Ierland de laatste jaren meer en meer.
Ierland kent dan misschien geen echte hoge bergen, ‘het land golft continu op en neer als een golfslagbad’, zo valt er in het verslag van een wereldfietser te lezen. Over het algemeen geldt: hoe kleiner de weggetjes, hoe heftiger de heuveltjes!
In Ierland worden veel plaatsnamen zowel als in het Gaelic en het Engels aangegeven; net als de afstanden die soms in kilometers, en soms in miles staan genoteerd. Dat lijkt verwarrend, maar je bent er snel genoeg aan gewend. Omrekenen van miles naar kilometers is ook niet heel ingewikkeld: 1 mile = ca. 1600 meter. En 0,6 mile = ca. 1 km. Daar kom je een heel eind mee.
Fietsers die Ierland hebben leren kennen, zijn zonder uitzondering onder de indruk van de wolkenluchten, het landschap (zó groen!), de Ieren (woeste koppen, altijd grappen!), de pubs met muziek en de heftige verhalen over de geschiedenis; de recente en die van langer geleden (al die mislukte aardappeloogsten, de landonteigening, etc).
Beste tijd om te fietsen in Ierland
De beste tijd om in Ierland te fietsen is van mei tot en met september. Daarna is het te nat of te koud en worden de dagen ook snel korter. Tussen de maanden mei en september zijn de temperaturen het best. Voor het landschap maakt het overigens niet veel uit; de kust is altijd mooi. Vanaf mei heb je wel steeds meer kans op midges, maar fietsend langs de kust (wind!) heb je niet veel last van de 'flying teeth'.
Goed om te weten. Ierland is niet voor niets zo groen. Het regent er vaker dan in veel andere landen (maar het kan er óók dagen zonovergoten zijn!). Regenkleding en waterdichte fietstassen horen dus tot de standaard uitrusting.
De mooiste fietsgebieden van Ierland
1. Graafschap Mayo
Het noorden van Mayo bestaat uit uitgestrekte vlaktes van dikke lagen veen, het zuiden vooral uit kalksteen. Mayo's hoogste punt is de Mweelrea (814 m). Mayo heeft een spectaculaire kliffenkust met Ierlands hoogste klif. Bij Benwee Head (Erris) rijzen 270 meter hoge kliffen bijna loodrecht uit de Atlantische Oceaan omhoog.
Mayo's toeristische trekpleisters zijn o.a. Downpatrick Head - een in zee stekende landtong waar Saint Patrick, Ierlands patroonheilige, ooit een kerk heeft gesticht (nu pelgrimsoord) - en het nabijgelegen Ceíde Fields, de plek waar Ierlands voorouders als eerste voet aan grond zetten. De regio Erris werd door The Irish Times verkozen tot 'Wildest place of Ireland 2014'.
2. Graafschap Galway
Galway bestaat ten oosten van de rivier de Corrib grotendeels uit vlak laagland. Alleen in het zuidoosten is het een beetje heuvelachtig. Ten westen van de Corrib ligt Connemara National Parc, een uitgestrekt natuurgebied van meren en veen. Het wordt begrensd door een keten fraaie heuvels: de Twelve Bens.
Galway heeft een grillige kustlijn met fraaie inhammen en talloze eilandjes. Voor de kust, in de baai van Galway, liggen de Aran Islands, waar land en zee haast ongemerkt in elkaar overlopen en waar het land is verdeeld in lapjes grond, gescheiden door prachtige steenmuurtjes waar paarden en koeien vredig van het zoute gras staan te grazen. Vroeger leefde de bewoners vooral van de visserij, tegenwoordig van het toerisme en de speciale wollen truien van de Aran Islands (zie verder over de Aran Islands).
3. Connemara
Connemara is een uitgestrekt schiereiland in het westen met een grillige kust die doet denken aan de Noorse en Zweedse scherenkusten; een rotsachtige kust met veel inhammen en baaien en eilandjes. Het binnenland is erg leeg, er zijn weinig fietspaden en wegen. Wie van de drukke doorgaande autoweg af gaat, wordt al snel door de rust en de natuur in bezit genomen. Het land is kaal en groen en drassig, je vindt er uitgestrekte veengronden en vele meren. De meeste plaatsen liggen aan de kust, waaronder enkele middelgrote plaatsen. Maar ook langs de kust zijn nog veel rustige, stille plekjes te vinden voor prachtige fietstochten. Connemara is één van de weinige streken in Ierland waar het Gaelic, de oorspronkelijke Ierse taal, niet helemaal verdreven is door het Engels. Je hoort hier, en zeker in pubs waar het ook gezongen wordt, nog regelmatig de vreemde klanken van deze oude Keltische taal.
4. Aran Islands
Bestaat uit drie eilanden, ongeveer vijftig kilometer uit de kust van Galway, die een fietstocht meer dan waard zijn. Het grootste eiland is Inishmoore. Er hangt een aparte sfeer. Er groeien geen bomen, want er is geen aarde; er is niets dan rots. Alleen de gevaarlijke zee die het eiland omringd bood door de eeuwen heen de karige middelen van bestaan. Dat maakt het des te meer bijzonder dat het eiland al zeer lang door betrekkelijk veel mensen wordt bewoond, al vanaf de ijzertijd, waarvan de resten getuigen van het fort Dun Angus. De kunst van het overleven hebben de eilanders dan ook altijd goed verstaan. Zo creëerden ze de aarde om in te poten door zeewier te plukken en te vermengen met zand.
5. Graafschappen Cork en Kerry
De graafschappen Cork en Kerry vormen samen een van de mooiste fietsgebieden van Ierland, zo melden de gidsen. Je moet dan wel houden van vruchtbare dalen, begroeide bergen, ruige kustformaties, kliffen, lieflijke baaien, en eilanden. Letterlijk en figuurlijk hoogtepunt van de regio (met jaarlijks het meest aantal bezoekers) is het fraaie merengebied Killarney National Park. In dit park ligt de 1138 meter hoge Carrauntoohil, de hoogste berg van Ierland en deel van de Macgillycully Reeks. Je kunt kiezen voor Youghal (of Cork als je met het vliegtuig komt. O.a KLM vliegt vanuit Amsterdam) als startpunt en Killarney als keerpunt (meest westelijk) voor een prachtige fietsroute door de Ierse graafschappen Cork en Kerry.
6. Wicklow Mountains
Wandelaars zijn niet onverdeeld enthousiast over de oostelijk gelegen Wicklow Mountains, maar je kunt er als fietser een mooie doorsnede van zuid naar noord maken waarbij je eerst door een lieflijk landschap langzaam omhoog gaat en daarna wat steiler werk volgt na The Meetings of the Waters bij Rathdrum.
Glendalough is leuk om te bezoeken, daarna gaat het omhoog over de Military Road langs een waterval en door uitgestrekte bossen. Na een mooie hoogvlakte met brem en heide volgt er een snelle afdaling naar Dublin. Deze route is beter dan die oostelijker, want vroeg of laat kom je langs de kust te rijden en dan zijn de voorsteden van Dublin wel heel erg lang en saai.
De mooiste fietsroutes van Ierland
1. Wild Atlantic Way
De 2500 kilometer lange Wild Atlantic Way is één van de langste kustroutes ter wereld. Hij loopt zo dicht mogelijk langs Ierlands westkust, vanaf Inishowen Peninsula (graafschap Donegal) in het noorden tot aan Kinsale (graafschap Cork) in het zuiden. De route is in twee richtingen aangegeven: grote borden met logo (golven) en noord/zuid-aanduiding. Hij is niet speciaal ontworpen als fietsroute, maar doordat hij zo veel mogelijk kleinere wegen langs de kust volgt, is hij ook geschikt voor fietsers. Het is een schitterende route!
De route is goed te doen als je fit bent, maar ook ongetraind hoeft hij geen probleem te zijn: je conditie bouwt snel op en grote hoogteverschillen zijn er niet op het beschreven traject (zie de link hieronder). Het is geen specifieke fietsroute; je rijdt op de doorgaande wegen en weggetjes die je deelt met ander verkeer. Alleen op enkele korte, druk bereden trajecten zonder vluchtstrook kun je een beetje hinder van auto's en bussen ervaren.
Klik hier voor meer info.
2. Doorsteek Centraal-Ierland
Dit is geen bestaande, gemarkeerde route maar een doorsteek van Centraal-Ierland; van Galway aan de westkust naar Dublin aan de oostkust met daaraan voorafgaand een driedaagse lus vanuit Galway door het westelijke schiereiland Connemara en een bezoek aan de Aran eilanden. Spectaculaire wolkenluchten én rotskusten zijn gegarandeerd op deze doorsteek van ca. 560 km in totaal.
Klik hier voor meer info.
3. Great Western Greenway
De Great Western Greenway is een 44 kilometer lange fiets (- en wandelroute) die is aangelegd over een voormalig spoorwegtracé. De route loopt van Westport naar Achill, langs Clew Bay in het graafschap Mayo. Je fietst door moerassen, bossen en boerenland. Natuurliefhebbers opgelet: de flora en fauna in dit deel van Ierland wordt regelmatig aangehaald!
Vanaf 1937 raakte de spoorlijn in onbruik en pas in vanaf 2010 werd het traject geschikt gemaakt voor fietsers en wandelaars. De route is deels verhard en deels halfverhard en vrijwel vlak.
4. Mourne Mountain Loop (Noord-Ierland)
In het uiterste zuiden van Noord-Ierland ligt de Mourne Mountain Loop. De 72,5 km lange route is een mix van vlakke, lange stukken, een gestage klim van zo’n vijf kilometer, een korte en zeer venijnige klim en lange afdalingen. Zorg voor een fiets met voldoende versnellingen! Het landschap bestaat deels uit boerenland, bos en het berglandschap van de Mourne Mountain; de hoogste bergtop van Noord-Ierland (852 m). Begin- en eindpunt is Newcastle; een bruisend en gezellig kuststadje.
5. King Fisher Cycle Trail (grensoverschijdend)
De Kingfisher Cycle Trail was de eerste lange afstands fietsroute in Ierland én Noord-Ierland. De 480 km (300 miles) lange route volgt vooral kleinere wegen door de graafschappen Fermanagh, Leitrim, Cavan, Donegal and Monaghan. Regelmatig passer je de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. De route is in de vorm van een 8 zodat je ook alleen voor een ‘Nothern Loop’ of een ‘Soutern Loop’ zou kunnen kiezen. Ook zijn er onderweg alternatieven mogelijk die de route nog korter maken. De hele route, die als gemiddeld zwaar wordt beoordeeld, wordt meestal in acht dagen afgelegd.
Het landschap waar je doorheen fietst kenmerkt zich door de vele rivieren en meren, rollende heuvels, stevige klimmetjes (de Cuilcagh Mountains) en lommerrijke fietspaden. Hoogtepunten op de route zijn Lough Scur Dolmen, Castle Coole en de Marble Arch Caves.
6. Inis Mór Loop Cycle
Deze 55 kilometer lange route voert over het grootste eiland van de drie Araneilanden: Inis Mór (ca. 1100 inwoners). Hier vind je ook het meeste cultureel erfgoed vinden in de vorm van forten, kerken en ruïnes. De fietsroute rondom Inis Mór (ook Inishmore) is populair. Grandioze uitzichten op zee zijn gegarandeerd! Vanuit de ferry komend is het direct mogelijk om een fiets te huren bij Aran Bike Hire. Grootste plaats op het eiland is Kilronan (Cill Rónáin) met meerdere winkels, pubs en restaurants.
7. The North West Cycle Trail
De North West Cycle Trail is een 325 kilometer lange route door de graafschappen Donegal, Tyrone, Fermanagh, Leitrim, en Sligo in het noordwesten van Ierland. Onderweg mag je rekenen op een grote verscheidenheid aan schilderachtige landschappen. Meestal fiets je over rustige landwegen, door afgelegen hooglanden en landelijke dorpjes. De North West Trail kan in beide richtingen worden gevolgd.
8. De Groene Ronde (grensoverschrijdend)
Voor wie de hele ‘buitenkant’ van Ierland grondig wil ontdekken, is De Groene Ronde door Ierland beslist een aanrader. De route is niet speciaal gemarkeerd, maar volgt deels bestaande routes (zoals de Wild Atlantic Way) en is beschreven in een 162 pagina’s dikke gids van ‘routegidsmaker’ Paul Benjaminse. De ‘rondrit’ van maar liefst 1300 kilometer begint in Belfast en eindigt in Dublin en volgt de mooiste delen van het land. Als je de route op de kaart bekijkt, zie je dat je vooral de kust van het Ierse eiland volgt. De meeste fietsers beginnen en eindigen in Belfast (Noord-Ierland). Je kunt de ronde ook op iedere andere plek beginnen. Facultatief te bezoeken zijn de Aran Islands. De gids beschrijft ook een extra lus door Donegal waardoor het totaal aantal kilometers op 1700 komt.
* Met Ierland wordt in dit artikel soms ook Noord-Ierland bedoeld, omdat een aantal routes beide ‘landen’ doorkruist. Het wordt dan wel expliciet vermeld.
Blijf op de hoogte
Ontvang iedere twee weken tips en inspiratie over de mooiste bestemmingen in je mailbox.
