De StauSeeSteig: geen trail maar een challenge

Je eerste stap uit de trein op het kleine station van Langerwehe kan het begin zijn van je StauSeeSteig. Volg wat slingers langs kerk en sportveld en binnen een kilometer ben je in heuvelend, landelijk gebied. Je passeert de Wehebach met fabrieken die hun oorsprong hebben in de vele watermolens die langs deze beek stonden. En dan gaat het omhoog.

Is dat hier nou een pad of niet? Na de eerste vijf kilometer op de Stauseesteig dient die vraag zich aan en dat doet vrezen voor de gang van zaken op de volgende 120 kilometer. We moeten volgens de GPS rechtdoor en daar is alleen een beukenbos met een dikke strooisellaag van gevallen blad. Het blijkt loos alarm. Het beukenblad is niet omgewoeld door wilde zwijnen maar door mensen: het is toch een pad. De volgende 120 kilometer kun je bijna blind vertrouwen op je GPS. De StauseeSteig klopt als een bus!

Om de minuscule oneffenheidjes direct maar te benoemen: wij lopen de Steig eind augustus 2024 en treffen welgeteld slechts drie plekken op onze weg die niet helemaal kloppen. Ergens tref je een twee meter hoog hek op je pad, maar daar kun je vrij eenvoudig een blokje omheen maken. Op een tweede plek loopt je track rechtdoor waar inmiddels een akker is. Ook hier kun je eenvoudig omlopen. De laatste locatie is bij het verlaten van Oud-Limbourg, na de kerk. Het pad dat je daar moet volgen is gebarricadeerd en er staan bordjes met ‘danger de mort’ (levensgevaarlijk). Dit pad is inmiddels overwoekerd door brandnetels en struikgewas, dus beter volg je hier even de weg terug om de citadel weer te verlaten en het allerlaatste stukje van de route naar Dolhain te vervolgen.

Kale kerstboom

En verder is de StauseeSteig een soort kale kerstboom die je helemaal zelf mag optuigen. Er zijn geen fysieke markeringen die je de weg wijzen. Overnachtingsplekken mag je zelf uitzoeken. Da’s nog een hele puzzel waar veel tijd in kan gaan zitten, dus goede voorbereiding is wel belangrijk. Helemaal niet overnachten kan trouwens ook, maar dat is alleen weggelegd voor de beste trailrunners. Op de website FastestKnownTime staat het record op de StauSeeSteig (in oktober 2024) – supported, dat wel – op 20 uur, 4 minuten en 47 seconden, gevestigd op 12 juni 2024. Zonder ondersteuning brachten twee broers de route tot een goed einde in 2 dagen, 1 uur, 25 minuten en 14 seconden. Een recordtijd bij de vrouwen ontbreekt nog. En ter vergelijking met dat oudere zusje: het record op de DMT - supported - staat op iets minder dan 10,5 uur.

Is de StauSeeSteig ook met de mountainbike te doen? Je kunt het overwegen, maar je kunt ook lezen wat hier staat: doe het niet. De StauSeeSteig volgt geen MTB-tracks. En die zijn er in de omgeving ruim voldoende. Probeer je het toch, dan kom je vroeger of later secties tegen waar je zelfs met je mountainbike op je schouder nog niet doorheen komt.

Tenten?

Wij kiezen ervoor de route in zes dagen te doen. We roepen Kleinhau, Schmidt, Rurberg, Roetgen en Eupen uit tot onze etappeplaatsen. Dat levert volgens Komoot wandeldagen op van respectievelijk 18 kilometer van Langerwehe naar Kleinhau, nogmaals 18 van Kleinhau naar Schmidt, dan 16 van Schmidt naar Rurberg, vervolgens 28 kilometer van Rurberg naar Roetgen, 22 van Roetgen naar Eupen en tot slot nog eens zo’n 19 kilometer van Eupen naar Dolhain. Opgeteld kom je dan aan 121 kilometer dus helemaal nauwkeurig is deze berekening niet.

Daar komt bij dat niet al onze overnachtingsplaatsen op de route liggen. Voor Schmidt moeten we twee kilometer bijtellen en ook Eupen ligt op twee kilometer van de route. In Kleinhau nemen we bus 286 naar Düren om daar te overnachten en de volgende ochtend weer vanuit Kleinhau verder te lopen, opnieuw dankzij buslijn 286. Hoe dan ook, de afstanden voelen steeds als meer dan Komoot belooft. Daarin worden we gesteund door onze Garmin, die constant meer kilometers en hoogtemeters aangeeft dan de track op Komoot. Daarover klagen we niet, maar reken erop dat je tocht sowieso pittig is, zeker als je met tent en eigen voedsel op pad gaat.

Wij lopen zonder tent, met rugzakken van ongeveer 5 kilo, eind augustus, met schitterend weer en dus in optimale omstandigheden. Wij overnachten in hotels en een pension. De nachten voor en na de tocht chambreren we op de camping in Membach. We rekenen ons rijk met een perfecte ondergrond die niet nat is en dus niet glad. De route steekt ook delen van het Hoge Ven over en juist op de Hoge Venen kunnen paden heel snel veranderen in water- en moddervlaktes, iets om serieus rekening mee te houden in je planning.

Te moeilijk

Terwijl de Dutch Mountain Trail ‘de’ Seven Summits met elkaar verbindt, rijgt de StauseeSteig een zevental stuwmeren aan elkaar. Waarom dat uitgangspunt? Toon Hezemans, een van de makers van de Steig, legt uit dat hij al jaren gefascineerd is door die on-Nederlandse stuwmeren vlak over de grens en er eigenlijk een film over wilde maken. “Maar als programmeur/directeur van het Dutch Mountain Film Festival weet ik als geen ander hoe moeilijk het is om een goede film te maken. Ik merkte dat ik het verhaal van die stuwmeren beter kon vertellen door middel van een wandeling, en die is er nu.”

Het plan was een route te maken die niemand gaat lopen omdat hij te moeilijk is. “Dat was ook het uitgangspunt voor de Dutch Mountain Trail, maar dat is jammerlijk mislukt”, stelt Toon met een knipoog, want de DMT werd erg populair. De StauSeeSteig heeft betere papieren om niet te worden gelopen want zwaarder en meer afgelegen, maar ook in dit geval moet worden gevreesd dat veel mensen de Steig toch gaan doen. Liefhebbers genoeg.

Toegevoegde waarde

De StauSee-route speelt leentjebuur bij een veelvoud aan bestaande routes zoals de Eifelsteig, de Wildnis Trail, de Hemingway Trail en een enorme hoeveelheid lokale Eifelwandelingen. Soms zit je zelfs ineens op een voormalig spoorlijntje, waardoor je merkt dat bijvoorbeeld Roetgen ooit ook een Bahnhof had.

De toegevoegde waarde van deze trail is, boven al die andere trails die er al liggen, dat de makers een prachtige route voor je hebben klaargelegd met daarin een maximaal haalbaar aantal hoogtemeters en veel afwisseling. De paden zijn bijna altijd goed. Vaak zijn ze erg smal en dus erg leuk, en je moet goed bij de les blijven want elk minuscuul zijpaadje kan jouw route zijn. Dat zelf zoeken en nadenken geeft de StauseeSteig een hoge funfactor, tenminste, voor degenen die daar van houden. Ook is er onderweg nauwelijks overnachtingsgelegenheid of horeca, nog twee aspecten waar je zelf een mouw aan mag passen. Voor de volledigheid: wildkamperen is noch in Duitsland noch in België toegestaan, maar er zijn speciaal aangewezen bivakzones waar kamperen wel mag (zie kader).

Hoeveel etappes?

We calculeren in dat onze etappe van Rurberg naar Roetgen met 28 kilometer erg lang is en dat doet inderdaad even pijn, maar opknippen in twee dagen met een stop in Simonskall vinden we nog minder aantrekkelijk. De etappe erna, van Roetgen naar Eupen, betalen we de prijs. We worstelen met onze vorm en spieren, maar de zesde en laatste wandeldag zijn we gelukkig in topvorm. Daardoor komen we redelijk fris aan bij dat eenvoudige terras van dat café op dat plein in eindbestemming Dolhain, waar lokalo’s meer sigaretjes komen roken dan biertjes drinken, Waalse armoede en tegelijk ook rijkdom voor je worden uitgespeld en de Chinese uitbater een tripel voor je tapt, of een blonde Val Dieu. Van een betere ontknoping van deze geweldige tocht durfden we op voorhand niet te dromen.

Tot slot

De StauSeeSteig is een feest voor mensen die zich uitgedaagd voelen door een niet-bewegwijzerde pittige, mooie en afwisselende lange-afstandsroute vlak over de grens bij Zuid-Limburg. Trek er wandelend rustig zes of zeven dagen voor uit, zoveel tijd heb je waarschijnlijk wel nodig om het leuk te houden. Of knip hem op in verschillende weekends, maar linksom of rechtsom moet je goed nadenken over je logistiek. Zie de StauSeeSteig daarom beter niet als een trail maar als een challenge. Veel plezier alvast!