Een muur van bergen ligt al enige tijd op de loer ten zuiden van de snelweg 8 richting Salzburg. Marleen, Wiebe en Jan Mark nemen de afslag Berchtesgaden en parkeren de auto voor een dikke week. Hier in de Berchtesgadener Alpen, waar de bergen bijna zonder aankondiging uit het laagland omhoog steken, start hun 7-daagse oversteek vanaf de Hintersee tot Feld am See in Karinthië. Het hoogste punt van de tocht ligt in Nationalpark Hohe Tauern. Maar stoppen op het hoogtepunt doe je uiteraard niet tijdens een Alpenoversteek.
De Alpen oversteken kan via talloze routevarianten. Marleen, Jan Mark en Wiebe doen deze Alpenoversteek in juni 2022 om de wandelreis 'Wandelen van Beieren naar Karinthië' van SNP Natuurreizen uit te proberen. Marleen controleert de wandelroutes, Jan Mark fotografeert en schrijft, dronepiloot Wiebe legt alles vast op video. Tijdens de SNP wandelreis wandel je veel maar een aantal trajecten ga je met bus of taxi naar het volgende startpunt om de dagafstanden binnen de perken te houden. De gehele route wandelen zou te lang zijn voor een week. Geïnteresseerd? Meer informatie over de wandelreis vind je op snp.nl. Te boeken van juni tot en met september.
(Met dank aan Rab Equipment & Lowe Alpine, en het Oostenrijks Toeristenbureau.)
Zie een Alpenoversteek als een wandeltocht over de plooien van een immens in elkaar geschoven tapijt. De ene hoger en scherper dan de ander. Onze eerste plooi heet 'Noordelijke Kalkalpen'. Startpunt: de Pfeifenmacherbrücke nabij het Duitse Bergsteigerdorf Ramsau bei Berchtesgaden op een bijzonder mooie zondag in juni. Het is dus druk met toeristen: vooral lokale Duitsers, met een heerlijk dagje Hintersee in eigen Alpen voor de boeg. Maar al snel, voorbij het Zauberwald en de oevers van het meer, wordt het rustiger op de wandelpaden. Hier begint het grensoverschrijdende Nationalpark Berchtesgaden. Via een hangbrug in het Klausbachtal, gebouwd ter vervanging van een door een grote Felzsturz weggevaagde oudere brug, bereiken we de Bindalm. Het uitzicht vanaf de alm is fenomenaal . De grillige wanden en toppen van het kalkmassief lijken vanaf hier hoger dan ze werkelijk zijn. De hoogste, de Stadelhorn meet ‘slechts’ 2286 meter. En nog mooier, je kunt iets eten en drinken op de alm. De boerin kan ons nog net bedienen voordat ze de koeien gaat melken. Voor de sanitaire stop verwijst ze ons naar een ouderwetse poepdoos naast de stal.
Niet veel later op de Hirschbichlpass, een gehucht met grenspaal, ouderwetse slagboom en een Gasthaus, stappen we Oostenrijk binnen en laten we de Duitse Alpen achter ons. Nieuwe uitzichten op hogere bergketens openen zich en het riviertje Weißbach wijst ons de weg richting het dorp met diezelfde naam, dieper in het dal. Onze benen vinden het eigenlijk best mooi geweest voor vandaag, maar er volgt nog een verrassing: de Seisenbergklamm. De rivier duikt hier diep een kloof in en het pad verandert in een aan de wand bevestigde stellage. Wij blijken zo laat op de middag de enige bezoekers van deze toeristische topper. De route loodst ons dwars door een grot richting het officiële begin van de Klamm waar de kaartverkoper ons welkom heet in Weißbach am Lofer.
Bekijk de video: de Berchtesgadener Alpen.
Uiteraard, een Alpenoversteek gaat op en neer. Maar je zou denken: steeds ietsje hoger, tot je de hoogste Alpenkam bereikt. Toch gaat dat niet altijd op. Zo zijn de Pinzgauer Grasberge juist een stukje lager en minder ‘spits’ dan de Bergtesgadener Alpen ten noorden en de Hohe Tauern ten zuiden ervan. Dit is de zogenaamde Grauwackenzone, een gebied dat tijdens het ontstaan van de Alpen een extra keer is 'omgevouwen'. Het resultaat zijn mooie groene ronde bergtoppen met fantástisch uitzicht op de hogere ketens rondom. Tenminste, bij mooi weer. Helaas ontnemen vandaag langstrekkende wolken het zicht en worden we van tijd tot tijd nat. Toch geven juist deze omstandigheden de wandeling een extra ‘weg van de wereld’ gevoel. We wandelen langs vrijwel verlaten almen, schitterend in bloei. Een boer plaatst een hek voor zijn vee, een kudde koeien komt nieuwsgierig kijken wat wij komen doen. Dat soort dingen.
Op het hoogste punt, de Marbachhöhe, slaan wij vanwege de bewolking de extra klim naar de Klingspitz over. Pas beneden, in het dorp Dienten, breekt de zon weer door en ontvouwt zich een panorama op de hoogste toppen van de Berchtesgadener Alpen: de steile rotswanden van de Hochkönig.
Bekijk de video: de Pinzgauer Grasberge.
De hoogste plooi van onze oversteek is Nationalpark Hohe Tauern, onderdeel van de Alpenhoofdkam. De grote uitdaging voor ons wandelaars heet Niederer Tauern, een hoge bergpas met bovenop de Hagener Hütte. Voor de Oostenrijkers begin 20e eeuw was de uitdaging juist om daar onderdoor te steken. Men bouwde in de vaart der volkeren de Tauernbahn, een spoorlijn met veel bruggen én tunnels waarvan de langste, de 8,5 km lange Tauerntunnel, bij Bad Gastein onder de hoofdkam door duikt naar Mallnitz in Karinthië. Dit alles had een immense invloed op de ontwikkeling van de dalen aan beide kanten van de tunnel. Het waren de laatste jaren van het grote Keizerrijk Oostenrijk.
Vanaf de Gasteiner Höhenweg zien we het inmiddels oude spoortraject als een lint langs de hellingen aan de overkant van het Gasteinertal lopen richting Bad Gastein. Deze bergstad blijkt rondom een hoge waterval gebouwd en bestaat uit gigantische, goed en minder goed onderhouden kuurhotels. De combinatie waterval, spoorlijn en heilzame waterbronnen, trok een ruime eeuw geleden veel toeristen, vooral ook ‘de groten der aarde’. Voor we dit eindpunt voor vandaag bereiken, klimmen wij nog 'even' naar Alpenhaus Poserhöhe met mooi uitzicht op de Hohe Tauern en de lekkerste taarten van Oostenrijk.
De volgende dag is de dag van de grote oversteek. Die start in Sportgastein (vroeger: Naßfeld). We wandelen ontspannen over deze immense vlakke koeienalm, omringd door steile en hoge bergruggen met her en der sneeuwvelden en flinke watervallen die de diepte in storten. Aan het einde van de alm begint de echte klim over een fijn smal paadje. Daar, zo stellen we ons voor, liepen vroeger sterke mannen die zwaarbeladen hun koopwaar van het ene naar het andere dal sjouwden. Het is juni, in het alpiene landschap wemelt het van de alpenroos en heel veel andere bergbloemen. We klimmen meer dan 800 hoogtemeters door een steeds ruiger landschap, met steeds fraaier zicht op de groene alm beneden. Via een karakteristiek houten schuilhuitje en over een resterend stukje sneeuwveld bereiken we de kam van de pas en de zo ons hoogste punt: de Hagener Hütte, exact op de grens tussen Noord- en Zuidalpen. Niet om te slapen - de hut is nog nét niet geopend maar kan wel een Radler serveren. Gelukkig zit er een omvangrijk lunchpakket in onze rugzak, we hebben tenslotte nog ruim 1200 meter afdalen voor de boeg. Zo bereiken we aan het eind van de middag Mallnitz aan het zuidportaal van de Tauern spoortunnel. Ondanks het drukke treinverkeer is het een oase van rust na Bad Gastein.
Bekijk de video: Gasteinertal, Hohe Tauern & Seebachtal.
Wat kan een bergliefhebber nog verwachten met het hoogtepunt van de oversteek achter de rug? Onverwacht veel. Vanuit Mallnitz zijn we eergisteren verder gaan dalen via het Seebachtal. Zo’n dal blijkt meer verborgen geheimen te hebben dan je vermoedt. Naast ons raasde de Mallnitzbach spectaculair, soms als waterval, naar beneden. Eerst via de Rabischschlucht, later liepen we door de Groppensteinschlucht over aan de wand bevestigde steigerpaden richting Obervellach, waar we hoog boven het dorp nog steeds de treinen over de Tauernbahn zagen rollen langs Burg Falkenstein. Het dal van deze spoorlijn Spoorlijn verlieten we bij Spittal an der Drau en we kregen, wandelend door de Karinthische bossen langzaamaan het gevoel de Alpen te verlaten. Onze voeten bungelden in bosmeer Egelsee en we zwommen een verkoelend baantje in de imposante Millstättersee bij Döbriach.
Inmiddels zitten we aan de Brennsee en vragen ons af: zijn we de Alpen nu officieel over? Zo abrupt als ze in het noorden begonnen, zo geleidelijk eindigen ze hier. Om ons heen zien we nog overal bolle groene bergen: de Nockbergen. Ze heten zo vanwege hun afgeronde toppen, ‘Nocken’, en ze worden ook wel de Nocky Mountains genoemd. Vergis je niet: je kunt hier nog flinke toppen beklimmen tot ver boven de 2000 meter. En wie nog verder naar het zuiden doorwandelt, zal ergens over de grens met Slovenië weer hogere en spitsere kalksteentoppen tegen komen. Desalniettemin, er zijn hier vast nog enkele plooien glad te strijken, maar wij pakken hier in Feld am See een koud glas bier. Zum Wohl! Onze Alpenoversteek is volbracht.
Bekijk de video: het merengebied van Karinthië.
Wil je zelf graag de Alpen van noord naar zuid oversteken op de beschreven manier? Bekijk dan onderstaande wandelreis, uitgevoerd door SNP Natuurreizen. Te boeken van juni tot en met september.
Meer informatie over deze reis is te vinden op de website van SNP Natuurreizen. Of ga direct naar vertrekdata en boeken.