Fietsen rond Het Kanaal

Het gebied

De kusten van Het Kanaal bieden een indrukwekkende mix van natuur en cultuur. De krijtrotsen die her en der opdoemen zijn, net als de fossielen op de stranden, stille getuigen van verdwenen zeeleven in een warm klimaat, terwijl de gladgepolijste brokken graniet in Dartmoor herinneren aan de ijskap die hier eens lag.

Romeinen, Saksen en Normandiërs bouwden langs deze kust forten, havens en kastelen. Het Kanaal werd een druk bevaren handelsroute, maar was ook meer dan eens een frontlinie. Steden als Portsmouth en Plymouth hebben een lange historie als maritieme vestingsteden.

Vanaf de achttiende eeuw werd het baden in zee een geliefde kuurmethode voor welgestelden met een kwakkelende gezondheid. Vissersdorpen als Brighton, Weymouth en Torquay ontwikkelden zich tot kuuroorden. Later werden compleet nieuwe badplaatsen als Eastbourne en Bournemouth aangelegd. De Victoriaanse elite liet rond Torquay grote villa's bouwen, vaak in een Italiaanse stijl. Zo kreeg deze kuststrook de bijnaam 'Engelse Rivièra'. Langs de Engelse Kanaalkust is veel bewaard gebleven uit de hoogtijdagen van het kuren aan zee.

Cultuur

Langs de beschreven route zijn hier en daar nog restanten van Romeinse en Normandische vestingen te vinden. Indrukwekkend is de maritieme cultuur die steeds weer opduikt: havensteden, vissersdorpen en badplaatsen zijn er in alle soorten en maten. Ook het landschap is op en top Brits. Statige landgoederen en pittoreske dorpen vol cottages worden verbonden door holle wegen die soms bijna overwoekerd zijn door bomen, heggen en struiken.

Gemaakte tocht

Circa 850 kilometer fietsen in veertien dagen van Harwich naar Plymouth. Een groot deel van de tocht gaat langs de kust van Het Kanaal. De tocht kan ook in Dover gestart worden.

Zwaarte / moeilijkheidsgraad

Eerst makkelijk, later soms pittig vanwege steile klimmetjes, maar wel goed te doen voor fietsers met een redelijke conditie die het niet erg vinden om regelmatig een stukje te klimmen. Het klimmen is op sommige stukken zwaar, maar duurt nooit lang. Het hoogteverschil dat in een klim overbrugd moet worden, is zelden groter dan 150 meter.

Navigatie

Met de gids 'Fietsen rond Het Kanaal, deel 1' (zie onder Kaarten en gidsen) is de route goed te volgen. Grote delen van de route zijn bewegwijzerd, met name National Cycle Route 2, met rode nummers op blauwe bordjes. In de gids wordt nauwkeurig aangegeven welke trajecten bewegwijzerd zijn.

Verhard/onverhard

De paden en wegen waarover je fietst zijn verhard met asfalt, steenslag of grind. Soms gaat een traject een kort stukje over een onverhard bospad, dat na regen modderig kan zijn. Voor zulke stukken zijn in de gids alternatieven van asfalt beschreven.

Beste seizoen/tijd

De Zuid-Engelse kust tussen Dover en Exeter is de zonnigste en ‘s zomers de warmste streek van heel Engeland, dankzij de nabijheid van het Europese vasteland. Het zuidwesten van Engeland voorbij Exeter heeft een gunstige ligging ten opzichte van hogedrukgebieden bij de Azoren, die vooral in de zomer goed weer kunnen brengen.

Tussen april en oktober is het vaak goed fietsweer met minder regen dan in Nederland of België. In juli en augustus kan het wel eens te heet zijn om nog lekker te kunnen fietsen, maar meestal zorgt zeewind dan in de loop van de dag voor verkoeling. Goedweergaranties zijn overigens niet te geven, daar is het Engelse weer te wispelturig voor.

Tijdens de schoolvakanties kan het lastig zijn om een kamer in een hotel, pension of herberg te vinden. Ook campings kunnen dan vol zijn, al is er voor fietskampeerders vaak nog wel een plekje over. Het drukst zijn de bank holidays, wanneer zo’n beetje iedereen in Engeland vrij heeft. In het fietsseizoen zijn dit de paasdagen, de eerste en de laatste maandag in mei en de laatste maandag in augustus. Schoolvakanties zijn meestal in de laatste week van mei en van de laatste week in juli tot de eerste week in september.

Naar de route toe

Heen: met de boot van Hoek van Holland naar Harwich. Duur van de overtocht varieert, afhankelijk van tijdstip vertrek, zie Stenaline. Wie liever in Dover begint met fietsen, kan vanuit Duinkerke of Calais naar Dover varen, zie DFDS Seaways of P&O Ferries. 

Terug: trein van Plymouth naar Londen Paddington. Fietsplekken moeten in deze trein gereserveerd worden. Treinen naar Harwich rijden vanaf Londen Liverpool Street station. Tussen Paddington en Liverpool Street ligt een traject van 9 km dat gefietst kan worden over redelijk autoluwe wegen (zie gps-track). Op de site van De Wereldfietser vind je meer info over fietsvervoer en online reserveren in Engelse treinen.

Overnachten tijdens de fietstocht langs Het Kanaal

Er is een ruime keuze aan hotels, pensions en campings. In de vakantietijd en op boekingssites zijn overnachtingstarieven vaak hoger dan wanneer je in het laagseizoen tegen de avond ter plekke informeert naar beschikbare kamers.

De Camping & Caravanning Club heeft veel mooie terreinen, waar voor trekkerstentjes in principe altijd plek is. Heel wat campings hebben een gereduceerd tarief voor fietsers en wandelaars, zeker buiten het hoogseizoen. Vraag hiernaar, want bij de receptie worden gasten zonder auto vaak niet als zodanig herkend.

Heel wat campings in Engeland zijn ongeschikt voor fietskampeerders. Vaak zijn alleen caravans welkom ('caravan parks' zonder tentenveld), soms moeten kampeerders zelf een chemisch toilet meenemen en in veel zogenaamde 'holiday parks' moeten tentplekken lang van tevoren gereserveerd worden.

De gids 'Fietsen rond het Kanaal, deel 1' (zie onder Kaarten en gidsen) bevat een uitgebreid overzicht van honderden min of meer fietsvriendelijke campings, hostels, hotels en Bed & Breakfast adressen.

Overnachtingen van de auteur:

Dag 1, camping
Downham, Crowsheath Carp Angling Farm, Hawkswood Rd., +447816576443, kleine camping met visvijvers. Geen winkels in de buurt; het is verstandig om al in Maldon boodschappen te doen.

Dag 2, camping
Seal, Oldbury Hill, Styants Bottom, +441732762728. Mooi terrein van de Camping & Caravanning Club. Geen winkels in de buurt; het is raadzaam om al in Gravesend boodschappen te doen.

Dag 3, camping
Alfriston, Pleasant Rise Farm. Mooi gelegen terrein aan de rand van pittoresk dorp met kleine winkels en eetgelegenheden. De laatste supermarkten langs de route zijn in Hailsham en Polegate.

Dag 4, camping
Wiston, Bunctor Manor Farm, Steyning Rd., +441903812736. Kleine camping bij boerderij. Dichtstbijzijnde winkel is 4 kilometer verder langs de route in Ashington.

Dag 5, camping
Southbourne,  Chichester Camping & Caravanning, Main Rd., +441243373202. Terrein van Camping & Caravanning Club in voormalige boomgaard. Dichtbij pub en supermarkt.

Dag 6, camping
Wroxall, Appuldurcombe Gardens, Appuldurcombe Rd., +441983852597, open van januari tot half december. Familiecamping met veel voorzieningen aan de rand van het dorp, waar ook een winkel is.

Dag 7, camping
Thorney Hill, Holmsley Campsite, +441425674502. Grote ruim opgezette camping in het New Forest. Er zijn geen winkels in de buurt. Boodschappen kunnen van te voren in Lymington of Sway gedaan worden.

Dag 8, camping
Corfe Castle, Bucknowle, +441929480280. Mooi terrein van Camping & Caravanning Club. Niet ver van dorp met winkeltjes en eetgelegenheden.

Dag 9, camping
West Lulworth, Durdle Door, +441929400200, Grote camping met restaurant en winkel.

Dag 10, B&B
Abbotsbury, East Farmhouse, 2 Rosemary Lane, +441305871363. Typisch Engelse B&B in eeuwenoud huis in pittoresk dorp.
Er is ook een camping, 3 kilometer oostwaarts in Portesham: de Portesham Dairy Farm, 7 Bramdon Lane, +441305871297.

Dag 11, camping
Charmouth, Seadown Holiday Park, Bridge Road, +441297560154. Comfortabele familiecamping op loopafstand van strand, winkels en eetgelegenheden. Prima plek voor speurtocht naar fossielen.

Dag 12, camping
Littleham, Prattshayes Farm, Maer Ln., +441395276626. Kleine camping dichtbij strand, winkels en eetgelegenheden.

Dag 13, camping
Buckfastleigh, Churchill Farm, +441364642844. Schitterend gelegen camping bij een boerderij op een heuvel, aan de rand van dorp met winkels en eetgelegenheden.

Dag 14, camping
Millbrook, Maker, Maker Heights, +447900994231. Hippe camping op schiereiland tegen over Plymouth, niet ver van winkels en eetgelegenheden.

Eten, drinken, inkopen

Overal in Zuid-Engeland zijn winkels, tearooms en pubs, waar vaak ook lekker gegeten kan worden. Soms is er echter een hele tijd geen winkel te vinden omdat iets grotere plaatsen worden gemeden vanwege verkeersdrukte, zoals in Kent tussen Gravesend en Tonbridge, waar de route alleen de stilste weggetjes door de kleinste dorpen volgt, waar van het nabije Londen weinig te merken is.

Uitrusting voor deze fietstocht langs Het Kanaal

De meest geschikte fiets voor deze route is een hybride fiets die tegen een stootje kan. Een geveerde voorvork is niet nodig en kan door te gaan deinen het beklimmen van een helling onnodig zwaar maken. Wel zijn dikkere banden (minimaal 32 mm; 37 tot 50 mm is beter) met enig profiel wenselijk voor voldoende comfort en grip op de weg.

Goede remmen zijn onmisbaar. Veel Engelse binnenwegen zijn smal, bochtig en onoverzichtelijk door heggen en struiken. Afdalen met hoge snelheid is er gevaarlijk, want ook op deze wegen kan onverwacht een breed voertuig om de hoek komen waarvoor snel gestopt moet kunnen worden. Naast goede remmen is ook een bergverzet nodig. Met een kleinste voorblad van 22 tanden en een grootste achtertandwiel van 32 of 34 tanden zijn de meeste Britse hellingen befietsbaar. Bij een Rohloffnaaf wordt een bergverzet bereikt met 40 tanden voor en 17 achter of 38 voor en 16 achter.

Wie veel bagage meeneemt doet er goed aan degelijke dragers (bijvoorbeeld Tubus of Vittorio) te monteren die in totaal meer dan 20 kg kunnen dragen. Aluminiumdragers, waarmee veel fietsen standaard zijn uitgerust, zijn bedoeld voor niet veel meer dan 10 kg bagage en bezwijken vroeg of laat (soms pas na duizenden kilometers) onder een kampeeruitrusting. Waterdichte fietstassen zijn geen must, maar wel erg handig in het wisselvallige Engelse klimaat.

Handig is de Basispaklijst Fietsvakanties.

Bezienswaardigheden onderweg

Interessante plaatsen op de route zijn Colchester (veel middeleeuwse huizen en een Romeinse stadsmuur), Royal Tunbridge Wells (kuuroord), Brighton (markante badplaats), Arundel (kasteel en kathedraal), Chichester (kathedraal en sporen van Romeins verleden), Portsmouth (historische scheepswerf en grote marinehaven), Corfe Castle (indrukwekkende ruïne van Normandische oorsprong) en Plymouth (marinehaven met fraaie zeegezichten vanaf The Hoe).

Globale dag-tot-dag routebeschrijving

Dag 1
Harwich - Downham, 100 km. Een vrijwel vlakke tocht door de graanvelden van Essex, af en toe een mooi fiets- of jaagpad langs een getijdenrivier of kanaal. Wivenhoe, Colchester, de Layer Marney Tower en Maldon zijn het bekijken waard.

Dag 2
Downham - Seal, 65 km. In het zuiden van Essex is de nabijheid van Londen al goed te merken, vooral in de New Town Basildon (met een netwerk van bewegwijzerde fietspaden) en langs de drukbevaren Theems. Ten zuiden van de Theems (Thames) kronkelen stille binnenwegen door de heuvels van de North Downs.

Op zondag vaart het pontje over de Theems niet. Dan kan de rivier worden overgestoken in een (gratis) fietstaxi over de tien kilometer westelijker gelegen Dartford Crossing. Deze omweg wordt beschreven in de gids Fietsen rond Het Kanaal, deel 1 (zie onder Kaarten en gidsen) en is ook te vinden in de gps-tracks. Een alternatief voor de Dartford Crossing is de trein: eerst van Tilbury Town naar London Fenchurch Street, dan 1,5 kilometer fietsen naar London Bridge Station en vervolgens per trein naar Gravesend. Fietsen mogen gratis mee in de trein, behalve tijdens de spitsuren.

Dag 3
Seal - Alfriston, 85 km. Door de bosrijke heuvels van The Weald en over het Cuckoo Trail, een tot fietspad verbouwde spoorlijn. Bijzondere plekken zijn de kastelen Ightham Mote en Tonbridge Castle, het kuuroord Royal Tunbridge Wells, de in het krijt van de South Downs gemaakte 'Long Man of Wilmington' en het mooie dorp Alfriston.

Dag 4
Alfriston - Wiston, 65 km; inclusief ommetje naar Beachy Head 90 km. Dwars door velden met grazende schapen naar Seaford en verder over fietspaden naar Newhaven. De Undercliff Walk vlak voor Brighton is een spectaculair pad langs 'getemde' krijtrotsen, maar wie 'wilde' krijtrotsen wil zien, waar vaak flinke brokken kalk van loslaten en naar beneden vallen, ontkomt niet aan een ommetje langs Beachy Head. Na Shoreham by Sea gaat de route over een fietspad landinwaarts door het dal van de Adur.

Dag 5
Wiston - Southbourne, 70 km. Na Storrington een steile klim naar de kam van de South Downs, gevolgd door een mooie lange afdaling naar Arundel, waarvan het grote kasteel al van kilometers afstand is te zien. Hierna is het makkelijk fietsen over de kustvlakte. Arundel kan in het hoogseizoen erg druk zijn; de binnenstad van Chichester is ook mooi en meestal een stuk rustiger.

Dag 6
Southbourne - Wroxall, 50 km. Met een fietspont naar Portsmouth en per catamaran naar het eiland Wight, waar het op de binnenwegen nog rustig is.

Dag 7
Wroxall - Thorney Hill, 60 km. Langs de spectaculaire zuidkust van Wight, eventueel een ommetje naar The Needles en dan met de boot naar Lymington. Meer nog dan het eiland Wight is het New Forest goed bedeeld met fietspaden.

Dag 8
Thorney Hill - Corfe Castle, 65 km. Via de Castleman Trailway vrijwel autovrij naar Poole en dan verder over het schiereiland Purbeck naar de schitterend gelegen ruïne van Corfe Castle.

Dag 9
Corfe Castle - West Lulworth, 20 km met wandeling Durdle Door, Lulworth Cove en Bat's Head. Een prachtig stukje Jurassic Coast, dat National Cycle Route 2 en de Frans-Britse Tour de Manche links laten liggen. Drie hoogtepunten - Durdle Durdle Door, Lulworth Cove en Bat's Head - zijn het best te zien door de fietsen te parkeren bij Durdle Door en te voet verder langs het kustpad te gaan.

Dag 10
Durdle Door - Abbotsbury, 50 km. Door het binnenland naar Weymouth en verder naar Abbotsbury met af en toe uitzicht op de kiezelstranden van Chesil Beach.

Dag 11
Abbotsbury - Charmouth, 45 km. Na een zware klim lekker doorfietsen over licht glooiende weggetjes naar Charmouth, waar de fossielen letterlijk voor het oprapen liggen.

Dag 12
Charmouth - Littleham, 55 km. Het laatste stuk van de Jurassic Coast met de steilste hellingen van de hele tocht.

Dag 13
Littleham - Buckfastleigh, 75 km. Eerst 25 kilometer vlak fietsen rond de monding van de Exe, daarna weer wat heuveltjes tot aan de voet van Dartmoor.

Dag 14
Buckfastleigh - Plymouth, 60 km. Bij goed weer is dit misschien wel de mooiste etappe van de hele tocht. Eerst een lange, maar wel geleidelijke klim naar de woeste hoogten van Dartmoor. Later via de Plym Valley Trail autovrij fietsen naar Plymouth.

Kaarten en gidsen

Gidsen

• Fietsen rond Het Kanaal deel 1. Fietsgids van de hier beschreven route vanaf Harwich of Dover naar Plymouth, uitgegeven door Stichting ReCreatief Fietsen. Alle veerhavens aan de Zuid-Engelse kust zijn in deze gids opgenomen, zodat op verschillende plekken overgestoken kan worden om terug te fietsen langs de Franse Kanaalkust, een route die in deel 2 beschreven word. Veel cultuurhistorische informatie en een lijst met honderden overnachtingsadressen. 
• Fietsen rond Het Kanaal deel 2. Dit deel beschrijft het Franse deel van de route: 1500 km vanaf Roscoff in Bretagne tot aan de Belgische grens bij De Panne. 
  Meer informatie: www.fietsenrondhetkanaal.nl.

Kaarten

• CycleCity (1:110.000), kaarten 2 South Devon, 5 Dorset Downs, 6 Hampshire & Isle of Wight, 7 Central Sussex & South Surrey, 8 Kent, 9 Essex & Thames Estuary. Fietskaarten met vermelding van National Cycle Network en hoogtelijnen.
  Kijk op de website van de fietsvakantiewinkel.
• Michelin (1:400.000), kaarten 503 Wales - The Midlands - South West en 504 South East - The Midlands - East Anglia. Wegenkaarten met mooi kaartbeeld. Door de kleine schaal zijn ze niet geschikt om op te fietsen, wel als overzichtskaarten bij een fietsgids.

Digitale kaarten

• De OpenFietsMap is de allerbeste routeerbare kaart voor gps gebruikers. Met fietsroutes, hoogtelijnen en campings. Gratis te downloaden.
• De Open Cycle Map is heel geschikt om online een route uit te stippelen.

Handige sites

• Algemene toeristische informatie Met links naar verkeersbureraus en vvv's in Engeland.
• Site met een enorme hoeveelheid gps-coördinaten van campings Ze kunnen als points of interest in een gps-ontvanger bewaard worden. Hier zijn echter ook campings bij waar fietsers niet welkom zijn.
• Weersverwachting  Weerberichten opvraagbaar per plaats