3x Langlaufen in Oostenrijk

1. Abtenau: kleinschalig met toch verrassend veel keus

Half februari, Abtenau, een op 714 meter hoogte gelegen dorp in het Lammertal in Salzburgerland. De top van de berg gloeit nog na van de zonovergoten winterdag. Er ligt sneeuw, veel sneeuw. Het gemoedelijke Abtenau ligt in een Schneeloch, een plaats waar altijd veel sneeuw valt als het wintert. En dat doet het in Oostenrijk, begin 2019. Toch heeft een boompje al het lef om de eerste bloesem te dragen; een eigenaardig gezicht.

In hotel Post, het stamhotel van SNP in het dorp, legt Margaretha uit waar de beste loipes te vinden zijn. Én wanneer ze in de zon liggen: ‘s Ochtends staat de zon op de Au-loipes, hier onder aan het dorp. In de middag zijn de Radochsberg- en de Egelsee-loipes juist weer op hun mooist. Ook de Postalm is prachtig. Het is de op een na grootste alm van heel Europa en ligt tussen de 1200 en 1800m. Daar ligt altijd heel veel sneeuw. En je kunt naar Sankt Martin.’ Al met al nog verrassend veel keus voor een kleinschalig gebied.

Het perfecte winterplaatje

Meters sneeuw, een staalblauwe lucht en een riviertje dat zich langs boerenhoeves door een berglandschap heen slingert. De bomen langs de oevers zijn dikberijpt. Het perfecte winterplaatje. Ik heb gekozen voor de Au-loipes. Zo vroeg in de morgen is er nog helemaal niemand op het parcours. Voor Gasthof Au-mühle, dat gevestigd is in een voormalige molen aan het water, staat een man wat voor zich uit te kijken. Ik vraag hem waar ik de mooiste uitzichten kan verwachten vanaf de loipe. Behulpzaam wijst hij me de weg. ‘Kom je straks bij me lunchen?’, vraagt hij als ik even later bezig ben mijn ski’s onder te binden. ‘Ik heb lekkere goulashsoep vandaag.’

De boom in

Een paar uur later kruip ik bij hem aan tafel in een doorleefde Gästezimmer met haard. Ik ben de enige gast. De weinig spraakzame man verdwijnt naar achteren om soep voor me op te scheppen in de keuken. Is dit soms die man die zelf de Alpendennen in klimt om de hars voor de Zirbenschnaps te bemachtigen? Plotseling schiet een verhaal van een vriendin me te binnen die wel vijftien keer met haar familie in Abtenau is komen wintersporten en over de beste Zirbenschnaps vertelde die ze ooit geproefd had. De man die in de bomen klom, heette Hans woonde op zichzelf in een oude watermolen! En ook deze man blijkt Hans te heten, Hans Struber om precies te zijn. Niet alleen is hij goed in Zirbenschnaps maken, hij serveert ook een heerlijke goulashsoep.

2. Ramsau am Dachstein: mekka voor veeleisende langlaufers

Óók in Salzburgerland, op een uur rijden naar het zuidoosten vanaf Abtenau, ligt Ramsau am Dachstein. Een mekka voor de veeleisende langlaufer, dat niet alleen door recreanten wordt bezocht, maar ook door topatleten, die er kunnen trainen tot op een hoogte van 2700 meter. Maar doorgaans langlauf je natuurlijk veel lager, in het dal. Direct aan de loipe, op 1170 meter hoogte, ligt hotel Almfrieden. Het uitgangspunt voor SNP voor de langlauftochten rond de markante Dachstein-berg. Als ik mijn intrek neem in het riante hotel, logeert SNP-reisleidster Antje Grolleman hier al ruim een halve week met haar groep om de Dachstein-langlaufreis te begeleiden.

Breedbeeldpanorama

‘Goed door de knieën, druk op de binnenkant van de ski’s zetten en je gewicht wat naar voren verplaatsen, anders kun je niet remmen.’ Antje geeft even snel wat aanwijzingen om iedereen veilig de steile helling af te laten dalen. Aan het einde van de week durft ze haar groep wel over het 14 kilometer lange rode parcours - de rode kleur staat voor een gemiddelde moeilijkheidsgraad - bij Filzmoos te sturen. Een paar van de afdalingen zijn zelfs zwart. Steil dus. Maar het juiste niveau van uitdaging is ook een van de zaken die langlaufen nu juist zo leuk maken. Antje: ‘langlaufen wordt in Nederland vaak ten onrechte gezien als een duffe sport, dat is het echt helemáál niet. Om aan deze driesterren zware reis mee te kunnen doen moet je minstens twee weken langlaufervaring hebben, anders kun je echt niet meekomen hoor. Wat ik zelf bijzonder leuk aan langlaufen vind is de gemoedelijkheid op de piste, dat is echt heel anders dan bij skiën, waar de mensen zich vaak staan te verdringen voor de skilift. En het ‘reizen’ op de ski vind ik fantastisch. Je kunt helemaal in je eentje genieten van de meest fantastische winterlandschappen.’ En ook nu, op 1600 meter hoogte, zijn de vergezichten over de bergen van een enorme schoonheid. Vooral als de loipe ons een tijdje langs de rand voert. Na nog een extra lusje strijken we aan het eind van de middag voldaan neer op het terras van Schörgi Alm. Voor een groot glas Radler in de zon. Want dorst krijg je wel van dat langlaufen!

3. Kaiserwinkl: in de top 5 van langlaufgebieden in Tirol

Wat dichter bij huis, even voorbij de Duits-Oostenrijkse grens, ligt het langlaufgebied van Kaiserwinkl. Het is vernoemd naar de kalkpieken van de bergketens van de Zahmenkaiser en de Wilder Kaiser. Alles bij elkaar is er zo’n 130 km aan gespoorde loipes. Vanaf Wildauerhof, het viersterrenhotel waar SNP logeert, stap je zo de Miesbergbergloipe op, een 13 kilometer lang parcours van de categorie zwart. Maar je kunt al direct switchen naar een andere loipe, als deze moeilijkheidsgraad je nog wat te machtig is, aan het begin van de week.

Tiroler top 5

Kaiserwinkl is een van de top 5 langlaufgebieden in Tirol, vertelt Viktoria Wildauer, de veertigjarige dochter van Elisabeth en Joseph, die respectievelijk het kantoor en de keuken runnen in Wildauerhof. Joseph heeft er speciaal een koksopleiding voor gevolgd. Al vijftig jaar geleden begonnen zijn ouders met het Gasthof. Inmiddels zijn er 88 bedden en loopt het hotel gesmeerd.

Spreuk van de dag

Elke dag kun je in het hotel kiezen uit vier hoofdgerechten: een vis-, een vega- en twee vleesgerechten. Er is een saladebuffet, een tussengerecht, soep, een toetje en een kaasbuffet. Dat wordt dus flink langlaufen om de gewichtsbalans te bewaren. De eerste avond kies ik kalfswang van de menukaart op tafel. Ernaast staat nog een dubbelgevouwen A4’tje, een typisch Oostenrijks stukje huisvlijt met de weersverwachting, twee oubollige moppen, wat aanbevolen activiteiten en de onvermijdelijke spreuk van de dag. Maar er schalt geen ‘Trink, Brüderlein, Trink’ uit de luidsprekers in de bar, het is allemaal net niet té in Wildauerhof. Het is voor ons West-Europeanen nou eenmaal de kunst om de juiste joligheidsgraad te vinden in Tirol. Wildauerhof is zo’n plek. En dat op maar zeventig kilometer voorbij München!

Georganiseerd?

Lijkt het je leuk om te langlaufen, maar heb je geen zin of tijd om het zelf te regelen? SNP biedt groepsreizen aan in de hierboven beschreven gebieden: Abtenau, Ramsau am Dachstein en Kaiserwinkl. Liever niet met een groep? Ook dat kan. Een overzicht van alle langlaufreizen van SNP vind je hier.