Blaren voorkomen en behandelen

Wat is een blaar eigenlijk?

‘Een blaar is een holte in of onder de opperhuid, waarin vocht zit’ aldus Wikipedia. Er zijn brandblaren en de zogenaamde ‘drukblaren’. Wij behandelen in dit artikel alleen blaren van de tweede soort. Drukblaren ontstaan meestal door langdurige of hevige wrijving van de huid. Het lichaam reageert op de wrijving door vocht te produceren. Het vocht hoopt zich op onder dat deel van de huid waar de wrijving plaatsheeft. Dat veroorzaakt druk en pijn. En wanneer de wrijving ook kleine bloedvaten kapotmaakt, ontstaat een bloedblaar.

Hoe ontstaan blaren precies?

Warmte en vocht vergroten de kans op blaren. Warmte omdat je voeten opzetten en de schoenen die eerst heerlijk zaten, opeens een (half) maatje te klein zijn geworden. Vocht (zweet of water) omdat dit de huid zachter en stroever maakt. Ook schurende zandkorrels of stof in je sokken zijn veel voorkomende veroorzakers van blaren. Blaren brengen geen gezondheidsrisico’s met zich mee, maar moeten wel behandeld worden. Door de pijn ga je vaak net iets anders lopen waardoor serieuze (spier)blessures kunnen ontstaan.

8 tips om blaren te voorkomen

1. Draag passende wandelschoenen. Dit zijn schoenen die voorkomen dat je voeten gaan schuiven, terwijl je ook nog voldoende ruimte hebt voor je tenen. Let op dat ze ook niet knellen als je voeten iets opzetten na enkele kilometers wandelen.
2. Draag passende (naadloze wandel)sokken waarin je zo min mogelijk gaat zweten.
3. Loop je schoenen altijd goed in. Dit heeft dubbel zin omdat je zelf ook goed getraind aan een tocht moet beginnen. Voeten die nooit wandelen krijgen sneller blaren dan voeten die al de nodige kilometers hebben afgelegd.
4. Begin minimaal vier weken voordat je een (lange) tocht gaat maken met het dagelijks behandelen van je voeten met voetverzorgende zalfjes die de huid dikker en steviger maken. Kampferspiritus (te koop bij de drogist) is hier een goed en goedkoop middel voor.
5. Smeer je voeten voordat je gaat lopen dun in met vaseline of uierzalf. Doordat het vet vocht tegenhoudt, worden je voeten minder week en minder stroef. Doe dit niet als het erg warm weer dreigt te worden. Het vet kan zweetvoeten juist verergeren.
6. Strooi voordat je gaat lopen (en herhaal dit eventueel tijdens het lopen) wat talkpoeder in je schoenen, in je sokken en op je voeten. Talkpoeder neemt vocht op waardoor je minder last hebt van zweetvoeten.
7. Was je voeten alleen met koud water en zonder zeep. Zeep maakt de huid zachter.
8. Gevoelige plekken kun je vlak voor een wandeling preventief afplakken met leukoplast of sporttape. Sporttape omdat het stevig is en het een goede kleefkracht heeft. Leukoplast is goedkoper en vormt zich wat gemakkelijker naar de voet. Om te voorkomen dat de lijm aan je sokken plakt, kun je wat talkpoeder over de tape wrijven. Let op dat er bij het afplakken geen ribbels ontstaan, want die veroorzaken juist blaren. Preventief tapen tegen blaren doe je trapsgewijs. Je begint buiten de kwetsbare plek. De tweede strook overlapt de eerste een klein beetje. Afhankelijk van het te tapen onderdeel blijf je stroken doorplakken tot je voorbij het pijnlijke deel bent. Als je een “bocht” wil maken kun je de tape met een schaar in knippen. De lengte van de stroken moet zodanig zijn dat de uiteinden op een niet schurende plek zitten.

Bij alle tips hoort een kleine waarschuwing: het verschilt per persoon wat wel of juist niet werkt tegen blaren. Ben je nog zoekende naar wat voor jou werkt? Probeer dit dan (ruim) voor je langere stukken wilt gaan wandelen uit op korte stukjes. Veroorzaakt tip 4 bij jou juist voor extra zweterige voeten? Probeer dan een andere tip.

Blaren behandelen

Is het onderweg toch mis gegaan en prijkt er een prachtig exemplaar op je voet? Dan zijn er twee manieren om ‘m te behandelen: doorprikken of afplakken. We leggen beide manieren uit en laten in de video zien hoe het moet.

Blaren doorprikken

Je kunt blaren doorprikken, of ze met (blaren)pleisters afplakken. Voor beide werkwijzen bestaan voordelen en nadelen. Heb je zelf geen voorkeur? Houdt dan de vuistregel aan dat je grote (dikke) blaren het beste kunt doorprikken. Bij kleine blaren voldoet afplakken. Als je een blaar wilt doorprikken, was dan eerst je handen en steriliseer de naald. Doe dit bij voorkeur met alcohol. Als je dit niet bij je hebt, kan het ook met vuur. Ontsmet een naald bij voorkeur in een blauwe vlam. Geel vuur bevat nog veel roetdeeltjes die juist voor een ontsteking kunnen zorgen.

Ontsmet de blaar en de omgeving met alcohol, jodium of betadine. Prik in de zijkant van de blaar. Druk er zoveel mogelijk vocht uit met een steriel gaasje of een schone zakdoek. Laat de huid zo goed mogelijk heel. Plak de blaar dakpansgewijs af (zie beschrijving bij ‘blaren afplakken’). De tape weer verwijderen kan door je voet te laten weken in wat warm water met soda of door in bad/ onder de douche te spoelen en te weken met water met wat zeep. Het nadeel van het doorprikken van een blaar is dat je altijd wat infectiegevaar hebt.

Blaren afplakken

Kleine blaren waar je nog niet zoveel last van hebt, kun je ook afplakken. Dit kan met speciale blarenpleisters. Deze pleisters bevatten een stof die vocht aantrekt, waardoor de blaar als het ware leeg gezogen wordt. Daarnaast zitten er vaak lichte pijnstillende stoffen in. Probeer deze pleisters nooit los te trekken van de huid. Het is de bedoeling dat ze na enkele dagen vanzelf loslaten. Last van plakkende randjes in je sokken? Strooi er wat talkpoeder op.

Heb je geen blarenpleisters bij de hand? Dan kun je leukoplast of sporttape gebruiken. Zie ‘Tip 8’ bij ‘blaren voorkomen’ voor voor- en nadelen van beide soorten tape. Je moet de blaar dakpansgewijs afplakken. Bij een blaar op je hiel begin je hoog: de eerste laag tape moet dan horizontaal boven de plek waar de rand van je schoen zit worden geplakt. Daarna plak je steeds een nieuw stukje tape dat het vorige stuk een deel overlapt. Hierbij is het belangrijk dat de uiteindes van de tape steeds anders zijn dan het vorige stuk tape, zo is de kans kleiner dat je last krijgt van deze randjes. Plak door tot je voorbij de blaar bent. Ieder stukje tape plak je vast in het midden waarna je uitstrijkt naar beide uiteindes om hobbels te voorkomen. Als je klaar bent doe je wat talkpoeder over de pleisters om de randjes tussen de tape op te vullen.

Goede wandelschoenen zijn onmisbaar bij het voorkomen van blaren. Lees ook: Welke wandelschoenen kopen?