Luxemburg: informatie over fietsen en wandelen

Luxemburg Stad

De hoofdstad van het Groothertogdom heeft meer dan 100.000 inwoners. Ze komen uit meer dan 160 verschillende landen. Een derde van de oppervlakte bestaat uit groene zones. Het oude stadsgedeelte rond de kathedraal is Unesco-werelderfgoed. De stad is gebouwd op een rotsklomp, de Bockrotsen. Vanaf een hoog aangelegd - het 'mooiste balkon van Europa' - kijk je in de diepte uit over de 'Grund': het oudste deel van Luxemburg waar ooit de armen woonden, maar dat nu het levendige uitgaanshart is van de stad. Vanaf het 'balkon' voeren paden (én een lift, ook voor fietsers) naar de bodem van de rotsklomp. Hiervandaan heb je toegang tot één van de twee kazemattenstelsels (Pétrusse) die de stad rijk is, het andere is hermetisch afgesloten omdat het de kluis bevat van de nationale bank van Luxemburg die er stevig bovenop staat. Vanaf dat balkon laat Luxemburg ook haar andere kant zien: de moderne bouwwerken van de stadswijk Kirchberg. Je vindt er de spectaculaire gebouwen voor de Europese instellingen, prestigieuze gebouwen van internationale banken, de Philharmonie en het museum voor moderne kunst (Mudam). Vanaf Luxemburg Stad kun je uitwaaieren naar de pistes cyclables in het zuiden, het 'Land van de Rode Aarde' geheten, vanwege de ijzerertshoudende bodem.

Landschap van Luxemburg

Luxemburg is onderverdeeld in een noordelijk deel (Ösling) en een zuidelijk deel (Gutland). Het Luxemburgs Plateau in Zuid-Centraal-Luxemburg is een grote, vlakke zandsteenformatie, waarop de hoofdstad van het land gelegen is. De grens met Duitsland wordt voor het grootste gedeelte gevormd door de Our, de Sûre en de Moezel. Andere rivieren zijn de Alzette in het zuiden en centrum van het land, de Clerf in het noorden, de Attert en de Wiltz. De valleien van de Sûre en de Attert vormen de grens tussen het Gutland en de Ösling. Het laagste punt van het land (129 meter boven zeeniveau) bevindt zich op de plaats waar de Sûre en de Moezel samenkomen, bij Wasserbillig.

Het land is onderverdeeld in vijf regio's:

• 1. Luxemburg stad en omgeving. Het drukst bevolkte gebied. Landschappelijk minder interessant dan de andere regio's. Minder heuvelachtig dan noordelijker.
• 2. Het noorden van Luxemburg maakt qua landschap deel uit van de Ardennen. Je vindt er diep ingesneden, bosrijke dalen en winderige hoogplateaus. Het gebied heeft een gemiddelde hoogte tussen de 400 en 500 meter en bestaat uit beboste bergen, heuvels en rivierdalen. De Kneiff vormt het hoogste punt van het land met 560 meter. In het noorden van het land aan de Duitse grens ligt het Duits-Luxemburgse 'Natuurpark', andere natuurparken in de Ösling zijn het Natuurpark Our en het Natuurpark Obersauer.
• 3. Het Müllerthal, ook wel 'Luxemburgs Klein Zwitserland' genoemd, is rotsachtig terrein met dichte bossen en populair bij toeristen. Je kunt hier stevige wandeltochten maken. Het ligt tussen Luxemburg en Echternach aan de Duits-Luxemburgse grens. Hier bevindt zich een bekende waterval, de Schiessentümpel. Ook het oudste plaatsje van het land ligt in deze regio: het is abdijstad Echternach, vooral bekend vanwege de springprocessie op pinksterdinsdag.
• 4. In het zuiden/zuidoosten ligt de Moezelregio. Hier kun je fietsen tussen heuvels met wijngaarden. Tussen Schengen en Wasserbillig kunnen de wijnhellingen steil zijn. Mooie wijndorpjes met fraaie uitzichten over het rivierlandschap maken het goed.
• 5. Zuidelijk van de regio Luxemburg stad ligt het 'Land van de Rode Aarde', zo genoemd vanwege de ijzererts houdende bodem. Je kunt er wandelen in verlaten industriegebieden die de natuur opnieuw veroverd heeft.

Wandelen in Luxemburg

Luxemburg heeft een netwerk van 5000 km wandelpaden. In elk wat groter dorp of plaats(je) vind je overzichtsborden met wandelroutes, zo'n 200 verspreid over het land, waaronder 24 themaroutes, 3 nationale en 4 internationale wandelprojecten. Uitgebreide informatie over de wandelroutes vind je op www.visitluxembourg.com.

Overzicht wandelingen

Drie lange(re)afstandwandelingen

• Müllerthal Trail, 112 km, 6 etappes, 3 rondwandelingen.
  Markering: bruine M op witte ondergrond.
  Van/naar: Echternacht <> Echternach; de route bestaat uit 3 lussen.
  Je wandelt in spectaculair landschap van zandstenen torens en rotsformaties.
• EscapArdenne Eisleck Trail, 104 km, 5 etappes.
  Van/naar: Kautenbach (Lux) <> Roche-en-Ardennes (B)
  Markering: witte golf op blauwe ondergrond, in 2 richtingen.
  Diep ingesneden dalen en uitgestrekte hoogvlaktes kenmerken de noordelijke helft van het land, 'Éislek' geheten. Het landschap bestaat uit leisteenrotsen en beboste hellingen, met hier en daar een fraaie burcht of imposant kasteel.
  Per zomer 2015 zal de route met 55 km naar het zuiden zijn verlengd.
  De route is een zogenaamde Leading Quality Trail - ze is bekroond met het Europees keurmerk voor kwaliteitswandelingen. Grotendeels onverharde paden, duidelijke bewegwijzering, gids met routebeschrijving, interessante halteplaatsen, genoeg rustbanken zijn enkele van de kenmerken. De Eisleck Trail is in 2 richtingen gemarkeerd met een witte golf op een blauwe ondergrond.

• Wandelen in Naturwanderpark Delux, 170 km, meerdere lusvormige routes.
  Markering: Bruin pad door licht/donkergroen veld.
  Langs de oevers van de Sûre en de Our op de Duits-Luxemburgse grens. De routes leiden door de natuurparken Südeifel, Our en de regio Müllerthal. Uitgeroepen tot Premiumweg. Klik hier voor meer info over wandel-, fiets- en mtbpaden in het Naturwanderpark Delux.

Verder zijn er

• 20 nationale voetpaden, per route 15 - 68 km, ze zijn goed onderhouden en in 2 richtingen bewegwijzerd met verschillende gele symbolen (driehoek, rondje, plus, min) op vierkant blauw vlak.
• 208 rondwandelingen, variërend van 4 - 16 km, van licht en kort tot lang en zwaar.
  Markering: wit cijfer op blauwe driehoek.
• Vele thematische wandelroutes zijn, zoals het 'Pfad der Minenarbeiter' (pad van de mijnwerkers): het pad leidt door voormalige industriegebieden in het zuiden die intussen tot natuurreservaten werden uitgeroepen. Het geologiepad 'Giele Botter' (gele boter) biedt een indrukwekkend overzicht op voormalige ijzerertsvoorraden en steenlagen en de stilgelegde open groeve. Themaroutes hebben hun eigen markering, bv blauwe letter of groene letter/cijfer-combi op witte pijlvormig ondervlak.
  Info: bij de lokale VVV-kantoren zijn gedetailleerde lokale kaarten te koop.
• 2 Europese langeafstandwandelpaden en meerdere grensoverschrijdende paden.
  E2: vormt verbinding tussen Nederland en de Middellandse Zee
  E3: van het Boheemse Woud tot de Atlantische Oceaan
  Luxemburg ligt 160 km lang op de St Jacobs route naar Santiago. Hij komt o.a. langs Echternach, Luxemburg Stad en Dudelange Kasteel.
• 5 grensoverschrijdende wandelroutes
  EscapeArdenne (Lux/B)
  NaturWanderpark Delux (Lux/D)
  Ardennen-Eifel-route
  Rijn-Maas-route
  GR5 en GR570

Kaarten voor wandelaars in Luxemburg

Wandelaars kunnen gedetailleerde kaarten downloaden en afdrukken. Er is ook een app voor smartphones verkrijgbaar zodat je je kaarten altijd binnen handbereik heb. 
De pocketgids 'Naturwanderpark Delux‘ is gratis. De topogids kost € 17,-;
de wandelkaart € 8,-. Ze kunnen besteld worden via www.ardennes-lux.lu

Fietsen in Luxemburg

Op maar een paar uur reizen van Utrecht ligt Luxemburg, een klein land - 'maar groothertogdom' - van 82 kilometer lang en 54 kilometer op z'n breedst maar met een rust en ruimte om te ontstressen met stip. Helemaal goed voor een lang weekend of midweek weg. Het zuiden is licht glooiend en vrij dicht bebouwd, het noorden (Ösling) is veel hoger, daar fiets je in de uitlopers van de Ardennen. Het gebied heeft een gemiddelde hoogte tussen de 400 en 500 meter en bestaat uit beboste bergen, heuvels en rivierdalen. Hier vind je het Duits-Luxemburgse 'Natuurpark', en ook de Natuurparken Our en Obersauer.

Het officiële fietswegennet van het groothertogdom beslaat ca 600 kilometer en wordt op termijn uitgebreid naar 900 kilometer. Initiatiefnemer en beheerder van het netwerk is het Lëtzebuerger Vëlos-Initiativ (www.lvi.lu), de fietsersbond van Luxemburg. Het fietsnetwerk is opgesplitst in 23 genummerde en bewegwijzerde trajecten - pistes cyclables PC1 t/m PC23 - van maximaal 89 kilometer lang die met elkaar in verbinding staan en tot lange meerdaagse routes te koppelen zijn. Begin-/eindpunten zijn vaak stations.

Op Pad fietste twee dagen over het netwerk; dag 1 combineerden we PC21/PC12 (fietstip 1); dag 2 PC3/PC22 (fietstip 2).

Grensoverschrijdende fietsroutes:

- VeloRoute SaarLorLux, die Saarbrücken, Metz en Treves verbinden en 110 km lang door Luxemburg voeren.
- de Vennbahn volgt een oud treinspooort van Aken door Belgie en Lux
- EuroVelo 5 verbindt Londen met Brindisi in Italië en loopt 107 km door Luxemburg

> zie hier voor een fietstip Luxemburg

Fietshuur in Luxemburg

In Luxemburg is Rentabike een grote fietsverhuurder. In 3 regio's - noord, midden, zuid (Dikrich, Mëllerdall, Miselerland)- kun je je fiets laten bezorgen, weer laten ophalen en zelfs je band laten plakken. Bij het ene station ophalen, bij het andere station inleveren mag binnen regio. Het gaat om goede degelijke fietsen (merk BH) met 21 versnellingen, mand, helm, bagagedrager, fietslamp.
Periode: 1 april t/m 30 september
Prijs: € 10 per 24 uur; incl helm, mand, slot.

Fiets in bus/trein in Luxemburg

De fiets mag mee in alle treinen, maximaal 3 fietsen gratis in nationale treinen; bij een groep met 5 fietsen of meer moet je vooraf boeken.
In stadsbussen met platform mogen ook fietsen mee, maar met een maximaal van 2 fietsen en in de spits mag de chauffeur je weigeren. Voorrang voor kinderwagens.
In sommige lokale bussen mag de fiets ook mee, zelfde voorwaarden als de stadsbussen.
Fiets mee in trein of bus is gratis.

Fietsen zonder bagage?

Zie www.youthhostels.lu
www.visitluxembourg.com/
www.ardennes-hotels.lu/
www.hotels-ardennes.lu

Mountainbiken in Luxemburg

Luxemburg heeft meer dan 500 km onverharde mountainbikepaden. Ze voeren over heuvelruggen, uitgestrekte wouden en voormalige industrie-terreinen. Bij elk vertrekpunt vind je borden met uitgebreide informatie.

• Ardennen:

16 officiële mountainbiketochten met afstanden tussen 10 en 40 km, van licht tot zeer zwaar.

• Land van Rode Aarde

De door planten overwoekerde groeven en dalen ontstaan door ingestorte mijngangen en ondergrondse ruimtes vormen uitdagend mtb-terrein. De stilgelegde open groeve Lalléngerbierg is omgevormd tot een bikepark, waar regelmatig beginnerscursussen downhill voor avontuurlijke bezoekers worden aangeboden.

• Müllerthal

De dichtbeboste heuvels met bizarre rotsformaties zijn mountainbikeparadijs. Variabele moeilijkheidsgraad.

• Moezelregio

De meest recente routes zijn rond de wijnbergen aan de Moezel te vinden. De vijf meest afwisselende trajecten met een totale afstand van 100 km starten in de dorpen Dalheim, Greiveldingen, Grevenmacher, Manternach en Wormeldigen en voeren door landschap met wijngaarden en fraaie uitzichten op kronkelende grensrivier.
Meer informatie over de afzonderlijke mountainbiketrajecten en over mountainbike-verhuur.

Overnachten in Luxemburg

• Bed + Bike

De formule  verovert Europa. Bed + Bike staat ook in Luxemburg voor fietservriendelijke hotels. Waar je een droge stalling voor je fiets vindt, voor 1 nacht zonder toeslag kunt boeken, fietskaarten kunt kopen, je fiets kunt repareren, waar een droogruimte voor je kleding is en je een lunchpakket kunt krijgen en stevige koolhydraatrijke voeding.
De bed & bike-formule geldt ook voor aangesloten campings, met voorzieningen als een speciaal terreintje voor fietskampeerders, beugels om fiets aan vast te zetten, etc.

• Kamperen

Luxemburg is een geschikt land om te kamperen. Wild kamperen is alleen toegestaan met goedkeuring van de landeigenaar, maar er zijn veel mooie campings op de brede groenstroken langs de vele rivieren, zie o.a. www.anwbcamping.nl/luxemburg.html.

• Jeugdherbergen

De jeugdherbergen in Luxemburg zijn via fraaie wandelpaden met elkaar verbonden. Ze stonden aan de pionierfase van het 'wandelen in etappes' in Luxemburg. Van 1/4 - 31/10 organiseren de jeugdherbergen speciale wandelingen met bagagetransport zodat je licht van ene herberg naar de nadere kunt lopen. Deze service is inmiddels ook door vele hotels overgenomen, vooral in de regio Ardennen en Müllerthal.
Zie voor een overzicht
www.youthhostels.lu
www.trailhotels.lu/
www.ardennes-hotels.lu
www.hotels-ardennes.lu
www.visitluxembourg.com/, ook voor speciale aanbiedingen van campings, hotels, verhuurders vakantiewoningen en jeugdherbergen voor wandelaars.

 Tip voor wandelaars en fietsers in Luxemburg

Met de Luxembourg Card kun je 1, 2 of 3 dagen lang gratis reizen met trein en bus en heb je gratis toegang tot meer dan 50 bezienswaardigheden. De driedagenkaart kost € 27,- (voor max 2 volwassenen + 3 kinderen: €68,-).

Handige sites en adressen Luxemburg

• Office National du Tourisme

Postbus 1001
L-1010 Luxembourg
T +352 42 82 82-10
E: info@visitluxembourg.com
I: www.luxembourg.com

• Centrale des Auberges de Jeunesse Luxembourgeoises

2, rue du Fort Olisy
L-2261 Luxembourg
T +352 262766 - 200
info@youthhostels.lu
www.youthhostels.lu

• www.mobiliteit.lu

+352 2465 2465
OV-info

• www.cfl.lu

Treinverbindingen

• www.visitluxembourg.lu

Alle info luxemburg

• www.velo-tours.lu
• www.pistescyclables.lu

Alle info fietsen.