Kanovaren op de Loire

Het gebied van deze kajaktocht

De kajaktocht doorkruist een groot deel van centraal Frankrijk. Het gaat om het meest karakteristieke deel van het Loiredal, te beginnen met het Réserve Naturelle Val de Loire tussen La Charité-sur-Loire en Tracy-sur-Loire en daarna het Val de Loire tussen Sully-sur-Loire en Chalonnes-sur-Loire, ingeschreven op de werelderfgoedlijst van de UNESCO, dat wij tot aan Saumur verkennen.

De kajaktocht op de Loire

Rustige meerdaagse kajaktocht op een grote, natuurlijke rivier. Inclusief alle bochten tussen de eilanden door een traject van 360 km. Zou je de hoofdstroom volgen: 328 km.

Zwaarte/moeilijkheidsgraad van de kajaktocht op de Loire

Gemiddeld sleurt de Loire je al met een leuke snelheid mee dus ook als je treuzelt kom je vooruit. Je kunt dus voor relaxed kajakken kiezen en toch redelijk wat zien. Wij leggen, met veel fotografie onderweg, gemiddeld 23 km/d af, voor een normale vakantiekajakker ligt 30 tot 35 km/d meer voor de hand. Moeilijk is de tocht niet. Onderweg kom je slechts twee soorten obstakels tegen:

Middeleeuwse bruggen

De passages onder de bruggen moet je zowel vanaf de oever als vanaf de brug vooraf verkennen. In mei en juni zoek je over het algemeen de rustigste doorgang, met het minste water en een gladde, niet wervelende oppervlakte. In de zomer, bij een veel lagere waterstand, draait het juist om voldoende water onder je kajak. Wat de beste boog is varieert dus van seizoen tot seizoen, je kunt daarom niet blind afgaan op tips die je op websites aantreft. Zelf locals, die beweren de brug per kajak gepasseerd te hebben, suggereren niet altijd de beste boog, want hun passage kan vorig jaar geweest zijn. En elke winter, tijdens de crues, verplaatsen zich steenpartijen achter sommige bogen, meegesleurde bomen kunnen zich recent hebben vastgeklemd en van de brug afgegooide objecten kunnen een voorheen passabele boog onpasseerbaar maken.

Kerncentrales

Op ons traject passeren wij vier kerncentrales, waarvan drie het Loirewater met een dam opstuwen, voor de inlaat van het koelwater. Bij Belleville en St. Laurent is portage noodzakelijk, van resp. 100 en 200 m, bij Dampièrre ligt een kayakpassage naast de dam (met in de zomer te weinig water) en Porte Boulet levert geen problemen op (details bij de violette punaises in het Google-kaartje).

Navigatie op de Loire

De goedkoopste en minst volumineuse oplossing is ... een wandelgids: de topoguide Les Châteaux de la Loire à pied. Daarin staan namelijk 1:50.000 kaartjes van vrijwel het hele traject (van Bonny-sur-Loire tot Angers). Die detaillering is handig; op kaarten met een grotere schaal kun je onderweg niet goed afleiden waar je bent. Nadeel: voor een traject van 20 km verlaat de wandelroute de Loire en ontbreekt dus een stukje rivier. Ook Google Earth is goud waard, vooral bij de voorbereiding.

Overnachten tijdens deze kajaktocht op de Loire

Wij kamperen wild en dat is op de Loire-eilanden een onvergetelijke ervaring. Een paar tips: niet in het Réserve Naturelle tussen Charité en Tracy, niet doen als er sterntjes broeden, die leggen hun eieren gewoon los op de grond, nauwelijks te onderscheiden van kiezels. Geen vuur maken – gebruik je brandertje. En bedenk dat de Loire een echte rivier en geen meer is: het waterniveau kan stijgen en dalen, ook ’s nachts. Hou rekening met één meter, dus zet je tent nooit lager dan 1 m boven het wateroppervlak en trek je kajak ’s nachts hoog op het droge (het gemiddelde hoogteverschil tussen de laagste augustusstand en een forse winter-crue is 8 m!). Ook kamperen we op campings. In allerlei plaatsen langs de oever kun je tevens kiezen voor een overnachting met een echt dak boven je hoofd, van chambres d’hôtes tot luxe manoirs. Daarvoor moet je een beetje creatief op internet zoeken, uitgaande van dorpen en kleinere stadjes op de Loire-oever. Vervolgens controleer je in Google Earth of het adres naast de rivier ligt en of je vlakbij je kajak kan afmeren. Zomaar een voorbeeld: manoir Bel Air in St. Dyé-sur-Loire , met 2-p-kamers v/a € 78.

Beste tijd voor deze kajaktocht op de Loire

De Loire is wat betreft kajakkers en kanoërs veel minder druk bevaren dan bijvoorbeeld de Dordogne, om maar niet te spreken over de Ardèche. Relatief weinig mensen maken een tocht van een week of meer. Bijna alle kajakkers doen de Loire in hoogzomer. Nadeel is dan de aanzienlijk lagere waterstand. Daardoor staan veel van de kleine rivierarmen tussen de eilanden droog, die voor ons de charme van de Loiretocht bepaalden. Ook kan er dan onder veel bruggen te weinig water staan, waardoor je op onregelmatige ondergrond moet uitstappen om de boot te dragen of slepen. In mei en de eerste helft van juni (wij waren onderweg van 26 mei tot 14 juni) is het véél aangenamer op de Loire. Wij genoten van alle zijarmen, konden onder bruggen doorvaren (vaak bij wildwater!) en hoefden ook nergens anders vanwege laagwater te lopen. Dus als je je het qua planning kunt veroorloven, doe jezelf een plezier en maak je tocht vóór 15 juni.

Vervoer naar de Loire

Afstand Utrecht – Charité-sur-Loire: 685 km.

Kajakhuur langs de Loire

Wij stuitten na enig zoeken op Julien Yernaux en zijn kano- en kajakverhuurbedrijfje Trois Elements. Hij had precies de stabiele tweepersoons kajaks die wij zochten (model Freeland, zie onder Matériel Proposé), waarvan wij er één per persoon huurden omdat we nogal wat bagage hadden. Julien beschikt ook over kleinere toerkajaks en –kano’s. Er zijn andere kajakverhuurders langs de Loire, maar niet iedereen wil je halen en brengen voor een trip van honderden kilometers en niet iedereen heeft ervaring met klanten die lange toerkajaktochten willen maken. Trois Elements werkt bovendien samen met enkele collega’s, zodat je tot aan Blois je kajaks kunt afgeven zonder hoge afhaalkosten. Voorbij Blois ontbreekt de samenwerking nog, helaas, want bij een tocht van 350 km verslindt het kajakvervoer een aanzienlijk deel van je budget (reken € 0,80 p/km buiten de gratis zone Gien – Beaugency, wat je iets omlaag kunt praten als het om honderden kilometers gaat).

Uitrusting voor deze kajaktocht op de Loire

Standaarduitrusting meerdaagse rivierkajaktocht. In ons geval met twee Freeland huurkajaks. Voor de twee portages bij de kerncentrales huurden we tevens een opvouwbaar kanokarretje, en dat bleek een zegen. Touw om de kajak mee af te meren of, ’s zomers, over ondieptes te trekken. Een slot met lange kabel om de kajaks mee vast te leggen bij stads- of kasteelbezoeken huurden we ook mee. En als je gaat wildkamperen, bedenk dan dat je de tent veelal op rul zand op zal zetten, dus zandharingen meenemen. En een inklapbare reservepeddel meehuren is geen slecht idee; niet alleen koelgezette wijn kan ervandoor gaan...

Reisgidsen en kaarten

• TopoGuide Les Châteaux de la Loire à pied. De hele rivier van Bonny-sur-Loire tot Angers op kaartjes van 1:50.000 (met een hiaat van 20 km tussen St. Dyé en Blois). Ten opzichte van een hele bundel losse kaarten een flinke besparing aan geld, ruimte en gedoe met vouwen opdat ze in een plastic hoes passen.
• Als je het Frans machtig bent is dit de beste natuurgids: La Loire uit de reeks La Bibliothéque du Naturaliste. Landschap, flora, vogels, alles komt aan bod.
• De Nederlandstalige Michelingids Kastelen van de Loire gaat over heel wat meer dan alleen de kastelen en is een toeristische klassieker.
• Capitool reisgids Loiredal, een gids die de streek vooral visueel benadert.

Handige sites voor deze kajaktocht op de Loire

• Voorspellingen van de waterstand van de Loire, belangrijk bij wildkamperen, vooral in de winter en vroege lente.
• De Fransen blijven ver achter, want de uitgebreidste website over kajakken op de Loire ... is Duitstalig. Meer dan op elke andere site vind je hier talloze verslagen, waterstanden, campinginformatie, treinverbindingen, etc..
• Aardig blog van een Nederlandse kajakenthousiast, die van Nevers naar Briare peddelde.
• Frans verslag van een 800 kilometer lange kajaktocht van Montrond-les-Bains nabij St. Étienne naar de monding, met praktische informatie over boot- en bagagekeus.
• In deze Google-kaart zijn alle locaties opgenomen (inclusief bijbehorende fotonummers), plus enkele handige campings en supermarkten. Ook alle kerncentrales en bijbehorende tips over hoe ze te passeren zijn opgenomen. Hij is, op de fotonummers na, ook handig voor de lezers.